Bradyporus dasypus
Bradyporus dasypus – Tüylü Çalı Çekirgesi
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia (Hayvanlar)
- Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
- Sınıf: Insecta (Böcekler)
- Takım: Orthoptera (Düzkanatlılar – çekirgeler, cırcır böcekleri)
- Familya: Tettigoniidae (Çalı Çekirgeleri)
- Alt Familya: Bradyporinae
- Cins: Bradyporus
- Tür: Bradyporus dasypus (Illiger, 1800)
Yayılış ve Habitat
- Doğal Yayılış: Balkanlar, Türkiye, Kafkasya ve İran’a kadar uzanan coğrafyada yayılış gösterir.
- Türkiye'deki Durumu: Özellikle İç Anadolu, Ege ve Güneydoğu Anadolu’da, bozkır ve taşlık alanlarda sıkça rastlanır.
- Habitat: Kuru çalılıklar, taşlık yamaçlar, bozkır ekosistemleri ve dağ etekleri. Güneşli ve açık alanları tercih eder.
Morfolojik Özellikler
- Boy: 35–60 mm (dişiler daha iridir)
- Vücut Yapısı: Kısa ve kalın yapılı, sırtı bombeli, vücut üzeri sık sert tüylerle kaplıdır.
- Renk: Genellikle koyu kahverengi veya siyahımsı; bazı bireylerde gri tonlar olabilir.
- Anten: Çok uzun ve ipliksi; vücut uzunluğunun birkaç katı olabilir.
- Bacaklar: Arka bacakları güçlü ve zıplamaya uygundur; bacaklar da kıllıdır.
- Kanat: Kanatsızdır veya sadece iz halinde bulunur; uçamaz.
- Ayırt Edici Özellik: Vücut yüzeyindeki yoğun kıllanma (dasypus = "kıllı ayaklı"), kısa ve bodur yapısı ile kolay tanınır.
Yaşam Döngüsü
- Aktif Dönem: Genellikle yaz sonu ve sonbahar başı (Ağustos – Ekim).
- Ses Üretimi: Erkekler bacaklarını kanat izlerine sürterek yüksek ve tok sesli ötüşler yapar.
- Üreme: Dişiler uzun, sağlam bir yumurta borusuyla (ovipozitör) toprağa yumurta bırakır.
- Larva Evresi: Yumurtadan çıkan nimfler birkaç evre geçirerek yetişkin hale gelir (tam başkalaşım geçirmez – hemimetabol).
Ekolojik Rolü
- Beslenme:
- Hem bitkisel hem de hayvansal kaynaklı besin tüketebilir (omnivor eğilimlidir).
- Küçük böcekleri avladığı da gözlemlenmiştir.
- Ekosistem Katkısı:
- Bitki örtüsü dengesine katkı sağlar
- Yırtıcı kuşlar ve sürüngenler için önemli bir besin kaynağıdır
- ❌ Tarımsal alanlardan uzakta yaşadığı için ekonomik zararı yoktur
Koruma ve Tehditler
- Koruma Durumu: IUCN listesinde belirgin tehdit altında değil, ancak lokal habitat kayıpları nedeniyle bazı bölgelerde popülasyonu azalmaktadır.
- Tehditler:
- Tarım arazilerinin genişlemesi
- Aşırı otlatma
- Yangınlar ve tarımsal ilaçlar
- Yol ve inşaat faaliyetleri
Gözlem Notları
- Gün içinde güneşli taşlık alanlarda hareketsiz durabilir; geceleri daha aktiftir.
- Sert ve keskin ötüşü, çoğunlukla birkaç metre uzaktan duyulabilir.
- Korkutulduğunda kendini savunmak için yüksek ses çıkarır veya sıçrar.










