Cigaritis cilissa

Cigaritis cilissa, halk arasında Kilikya Gümüşçizgilisi olarak bilinen, Lycaenidae ailesine ait göz alıcı bir kelebek türüdür. Adını, anavatanı olan antik Kilikya bölgesinden (günümüzde Türkiye'nin güneyi) alır. Kanatlarının üst yüzeyindeki canlı turuncu ve siyah renkler, alt yüzeyindeki parlak gümüş çizgilerle benzersiz bir kontrast oluşturur.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Kilikya Gümüşçizgilisi, 30-35 mm kanat açıklığına sahip, orta büyüklükte bir kelebektir. Kanat üst yüzeyi turuncu-kahverengi renkte olup, kalın siyah bir dış kenar bandıyla çevrelenmiştir. Kanatların alt yüzeyi ise, kahverengi bir zemin üzerinde metalik gümüşi-beyaz çizgilerin oluşturduğu zarif bir desene sahiptir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklem bacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae
Cins (Genus): Cigaritis
Tür (Species): Cigaritis cilissa (Lederer, 1855)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu kelebek, Orta Doğu, Türkiye, Lübnan ve İsrail gibi bölgelerde yayılış gösterir. Türkiye'de de özellikle güney bölgelerde ve yerel olarak görülür.

Habitat Tercihi: Genellikle bozkırlar, kuru çayırlar ve ana besin bitkilerinin bulunduğu alanlar gibi kurak ve açık yaşam alanlarını tercih eder.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Alanları

Cigaritis cilissa'nın yaşam döngüsü, ana besin kaynağı olan bitkilerle uyum içindedir.

Yaşam Döngüsü: Dişi kelebekler, yumurtalarını ana besin bitkisi olan çeşitli tüylü geven (Pterocephalus) türleri üzerine bırakır. Tırtıl, bu bitkilerin yaprakları ve çiçekleriyle beslenerek gelişir.
Davranış: Gündüzleri aktiftir. Çok hızlı bir şekilde uçar ve kanatlarını kapalı tutarak dinlenmeyi tercih eder.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Kilikya Gümüşçizgilisi, bulunduğu ekosistemin bir parçasıdır. Hem tırtıl hem de yetişkin evresinde besin zincirinde yer alır. Aynı zamanda, yetişkin kelebekler nektar emerken tozlaşmaya da katkıda bulunur.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Cigaritis cilissa, geniş bir coğrafi dağılıma ve bolca bulunan bir besin kaynağına sahip olduğu için IUCN tarafından Asgari Endişe (Least Concern) statüsünde değerlendirilmektedir. Popülasyonu genel olarak istikrarlıdır ve nesli tehlike altında değildir.
Tehditler: Tür genel olarak güvenli olsa da, lokal popülasyonlar habitat kaybı, özellikle ana besin bitkisinin bulunduğu alanların yok olması ve pestisit kullanımı gibi çevresel bozulmalardan etkilenebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi