Amphipyra berbera
Amphipyra berbera, halk arasında Bakır Altkanatlı Güve olarak bilinen, Noctuidae familyasına (Baykuş Güveleri) ait bir güve türüdür. Bu tür, uzun yıllar boyunca Amphipyra pyramidea türünün bir alt türü olarak kabul edilmiştir, ancak genetik ve morfolojik farklılıklar nedeniyle ayrı bir tür olarak sınıflandırılmıştır.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Amphipyra berbera, orta ila büyük boyda bir güve olup, kanat açıklığı 45-55 mm civarındadır. Yetişkin bireylerin ön kanatları genellikle koyu kahverengi veya grimsi-kahverengi tonlardadır ve üzerinde belirgin dalgalı çizgiler bulunur. Arka kanatları ise parlak bakır-turuncu renkte olup, adını bu özelliğinden alır.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum):: Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class):: Insecta (Böcekler)
- Takım (Order):: Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
- Aile (Family):: Noctuidae (Baykuş güveleri)
- Cins (Genus):: Amphipyra
- Tür (Species):: Amphipyra berbera (Rungs, 1949)
Coğrafi Dağılım ve Yayılış Alanları
Bu tür, Batı Avrupa'dan başlayarak, Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Asya'nın ılıman bölgelerine kadar uzanan geniş bir coğrafyada yayılış gösterir. Türkiye'de de yaygın olarak bulunur.
- Habitat Tercihi: Genellikle geniş yapraklı ağaçların bulunduğu ormanlar, parklar ve bahçeler gibi ağaçlık alanlarda yaşar.
2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar
Amphipyra berbera güveleri, uçuş dönemi olarak genellikle yaz aylarında, yani temmuz ve ekim aylarında görülür.
- Yaşam Döngüsü: Tırtılları, çok yönlü beslenen (polifaj) bir yapıya sahiptir. Ana besin bitkileri arasında meşe (Quercus), kayın (Fagus), söğüt (Salix) ve huş ağacı (Betula) gibi çeşitli ağaçlar ve çalılıklar bulunur.
- Davranış: Tırtıllar, gündüzleri konak bitkilerinin yaprakları arasında saklanır ve geceleri beslenirler. Pupa evresi, genellikle toprağın altında geçirilir.
3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi
- Ekolojik Rolü: Yaşadığı ekosistemlerde, besin zincirinin bir parçasıdır. Tırtılları, kuşlar ve diğer böcekler için önemli bir besin kaynağıdır.
- Biyolojik Önemi: Doğal döngü içinde yer alan ve habitatlarının sağlığı hakkında bilgi veren bir türdür. Bu tür, bir tarım veya ormancılık zararlısı olarak kabul edilmez.
4. Koruma Durumu ve Tehditleri
- Koruma Durumu: Amphipyra berbera, yaygın bir tür olduğu için nesli tehlike altında değildir. Küresel düzeyde asgari endişe (Least Concern) kategorisinde listelenmektedir.
- Tehditler: Yaşam alanlarının tahrip edilmesi ve zirai ilaç kullanımı gibi tehditlere maruz kalabilir.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Tolman, T., Lewington, R. (2020). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
- Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
- European Environment Agency.
- Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
