Brama brama
Brama brama, Bramidae familyasına (Kılıç Balığı Giller) ait, özellikle Kuzey Atlantik'te ve Akdeniz'de dağılım gösteren pelajik (açık denizde yaşayan) bir balık türüdür. İngilizcede "Atlantic Pomfret" veya bilimsel adını aldığı kişiye atıfla "Ray’s Bream" olarak bilinir.
Derin, basık vücut yapısı ve yüksek sırt profili ile tanınan bu balık, okyanuslardaki önemli göçmen türlerden biridir ve ticari balıkçılık için önemli bir değere sahiptir.
I. Taksonomik Sınıflandırma ve İsimlendirme
SeviyeBilimsel AdıTürkçe Adı / AçıklamaÂlem (Kingdom)AnimaliaHayvanlarAile (Family)BramidaeKılıç Balığı Giller (Pomfretler)Cins (Genus)BramaTür (Species)B. bramaYabancı AdıAtlantic Pomfret / Ray’s BreamTanımlayanBonnaterre, 1788Latince Anlamıbrama: İsimlendirme, Almanca'da "çipura" veya "tatlı su balığı" anlamına gelen kelimeden türetilmiştir (Synonym: Sparus brama Bonnaterre, 1788).
II. Morfolojik ve Fiziksel Özellikler
- Boyut: Maksimum 70 cm total boya ulaşabilir.
- Vücut Şekli: Derin, yanlardan basık ve kuvvetli bir vücuda sahiptir. Kafa profili dik bir şekilde kavislidir.
- Yüzgeçler:
- Sırt ve anal yüzgeçler oldukça uzun ve pullu olup, sert yüzgeç ışınlarına sahiptir.
- Omur sayısı 41 ila 45 arasındadır.
- Diken ışınları yoktur (Dorsal 0, Anal 0).
- Renk: Yetişkinler genellikle koyu gri, kahverengi veya mavimsi-siyah renkte olup, bazen yanlarda gümüşi bir parlaklık görülebilir. Yüzgeçler genellikle vücuttan daha koyudur.
- Yaşam Alanı İpuçları: Genç bireylerin pektoral yüzgeçleri vücudun yüksek bir kısmında yer alır.
III. Habitat, Ekoloji ve Üreme
- Dağılım: Bütün okyanusların tropikal ve ılıman sularında geniş bir dağılıma sahiptir (Kozmopolit). Kuzey Atlantik'te (İskandinavya'dan güneye), Akdeniz'de ve Güney Yarımküre'de bulunur.
- Habitat: Pelajik (açık denizde yüzen) ve Bentopelajik (hem açık denizde hem de dibe yakın) bir türdür.
- Derinlik: 1 metreden 1229 metreye kadar geniş bir derinlik aralığında bulunabilir, ancak genellikle derin sularda yaşar.
- Ekoloji ve Göç: Mezopelajik (orta derinlik) sularda yaşar ve mevsimsel olarak önemli göç hareketleri sergiler. Bu göçler, ara suların sıcaklığına ve yüzeydeki iklim koşullarına bağlıdır.
- Beslenme: Etçil (Karnivor) bir avcıdır. Küçük balıklar (özellikle mezopelajik türler), mürekkep balıkları ve kabuklular ile beslenir.
- Üreme:
- Tip: Yumurta bırakarak çoğalır (Ovipar).
- Spesifik Bilgi: Üreme dönemleri ve yerleri, geniş dağılımı nedeniyle bölgeden bölgeye farklılık gösterir.
IV. Ticari Önemi, Korunma Durumu ve Zehirlilik
- Ticari Değer: Yüksek ticari öneme sahiptir. Eti lezzetlidir ve taze veya dondurulmuş olarak pazarlanır. Özellikle İspanya gibi ülkelerde balıkçılığı yapılır.
- Zehirlilik: Brama brama insanlar için zehirli değildir (Harmless).
- Korunma Durumu (IUCN Red List): Geniş dağılımı ve popülasyon büyüklüğü nedeniyle Asgari Endişe (Least Concern - LC) kategorisinde listelenmiştir (2015 değerlendirmesi).
- Hassasiyet: İklim kırılganlığı ve balıkçılık baskısı açısından orta düzeyde hassasiyet gösterir. Popülasyonunun ikiye katlanma süresi 4,5 ila 14 yıl arasında olduğu tahmin edilmektedir (Düşük esneklik).
Kaynakların Geniş Kapsamlı Derlemesi: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
