Chanos chanos
Genel Özellikler
Chanos chanos, halk arasında “çam balığı” veya “hint mersin balığı” olarak bilinen, Chanidae familyasına ait bir balık türüdür. Vücudu oval ve silindirik, yanlardan hafifçe basıktır. Sırt kısmı koyu yeşilimsi, karın kısmı ise beyazdır. Boyu genellikle 60–120 cm, nadiren 1,5 metreye kadar ulaşabilir. Omnivor bir tür olup hem plankton hem de küçük kabuklularla beslenir. Ekonomik olarak özellikle su ürünleri yetiştiriciliğinde ve ticari balıkçılıkta önemlidir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Gonorynchiformes
- Familya: Chanidae
- Cins: Chanos
- Tür: Chanos chanos (Keşfeden: Forsskål, 1775)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Chanos chanos
- Eski Adları / Sinonimler:
- Ophicephalus chanos (bazı eski kaynaklarda)
Dağılım ve Habitat
Chanos chanos, tropikal ve subtropikal Hint-Pasifik bölgesinde yaygındır. Türkiye’de doğal olarak bulunmaz, ancak araştırma ve yetiştiricilik çalışmaları kapsamında Akdeniz ve Ege’de su ürünleri tesislerinde yetiştirilmektedir. Tatlı su, tuzlu su ve estuarin bölgelerde yaşayabilir; özellikle nehir ağızları ve lagünlerde görülür.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Hint ve Güneydoğu Asya kültürlerinde değerli bir besin kaynağı olarak kabul edilir. Akdeniz’de su ürünleri yetiştiriciliğinin gelişmesinde ekonomik ve kültürel önemi büyüktür.
Ekoloji ve Davranış
Omnivor beslenir; plankton, küçük kabuklular ve organik detritüs ile beslenir. Sığ kıyı sularında ve lagünlerde toplu olarak yaşar. Yetiştiricilikte hızlı büyüme ve adaptasyon yeteneği nedeniyle tercih edilen bir türdür.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Chanos chanos, su ürünleri yetiştiriciliğinde ve ticari balıkçılıkta önemli bir türdür.
- Yanlış: Halk arasında Akdeniz’de doğal olarak bulunduğu sanılır; doğal dağılımı Hint-Pasifik bölgesidir.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi açısından herhangi bir toksik riski yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Forsskål, P. (1775). Descriptiones Animalium.
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Collette, B.B. et al. (1984). The Biology and Culture of Milkfish (Chanos chanos).
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/124520494
© collmg9
