Cyclothone pygmaea
Genel Özellikler
Cyclothone pygmaea, halk arasında “cüce ışıklı balık” veya “derin deniz minicik fener balığı” olarak bilinen, Gonostomatidae familyasına ait küçük bir pelajik derin deniz balığıdır. Vücudu küçük, ince ve silindirik yapıda olup, gümüşi renk tonlarına sahiptir. Boyu genellikle 2–4 cm arasındadır. Biyolüminesans organları ile avını çekebilir ve predatörlerden kaçabilir. Planktonik organizmalarla beslenen önemli bir ara besin türüdür.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Stomiiformes
- Familya: Gonostomatidae
- Cins: Cyclothone
- Tür: Cyclothone pygmaea (Keşfeden: Jespersen & Tåning, 1926)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Cyclothone pygmaea
- Eski Adları / Sinonimler:
- Cyclothone microdon pygmaea (bazı eski kaynaklarda)
Dağılım ve Habitat
Cyclothone pygmaea, Kuzey ve Güney Atlantik, Akdeniz ve Türkiye’nin derin denizlerinde görülür. Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz’in 200–1000 metre derinliklerinde kaydedilmiştir. Küçük pelajik balıklar arasında besin zincirinin önemli bir parçasını oluşturur.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Derin deniz araştırmalarında dikkat çeken bir türdür. Halk arasında doğrudan bir kültürel veya mitolojik önemi yoktur.
Ekoloji ve Davranış
Gece aktif olarak avlanır. Planktonik organizmalarla beslenir. Küçük boyu nedeniyle predatör balıklar için önemli bir besin kaynağıdır. Biyolüminesans organları, av çekmek ve predatörlerden kaçmak için adaptif bir özellik sağlar.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Cyclothone pygmaea, biyolüminesans organları ile derin deniz ekosisteminde aktif rol oynayan küçük pelajik bir türdür.
- Yanlış: Halk arasında zehirli olduğu düşünülür; bu doğru değildir.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için herhangi bir toksik riski bulunmamaktadır.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Jespersen, P. & Tåning, A.V. (1926). The Lantern-Fishes of the North Atlantic.
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Cohen, D.M. et al. (1990). Fishes of the deep sea.
