Cylindrotomidae

Cylindrotomidae – Silindirik Sivrisinekler

(Uzun bacaklı ve narin yapılı, nemli ortamlarda yaşayan; larvaları yosun ve bitkilerle beslenen, Tipulidae’ye benzeyen nadir bir sinek familyası.)

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
• Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
• Sınıf: Insecta (Böcekler)
• Takım: Diptera (Çiftkanatlılar)
• Alt takım: Nematocera
• Üst familya: Tipuloidea
• Familya: Cylindrotomidae (Schiner, 1863)
• Yaygın alt familyalar: Cylindrotominae, Stibadocerinae
• Önemli cinsler: Cylindrotoma, Diogma, Triogma, Stibadocera

Temel Özellikler

• Boyut: Genellikle 7–15 mm; ince yapılı ve uzun bacaklıdırlar.
• Gövde: Silindirik (aile adını buradan alır); ince, zarif ve yumuşak.
• Kanatlar: Şeffaf veya hafif damarlı; Tipulidae gibi düz tutulur.
• Anten: Uzun ve segmentlidir; çoğu türde 13 segment bulunur.
• Gözler: Büyük bileşik gözler, başın büyük kısmını kaplar.
• Renk: Genellikle sarımsı, kahverengi ya da yeşilimsi tonlarda.

Habitat ve Ekoloji

• Larvalar, yosunlar (Bryophyta), likenler ve çürümüş bitki materyali ile beslenir.
• Yarı sucul ya da nemli toprak–bitki karışımlarında gelişirler.
• Yetişkinler genellikle nemli ormanlarda ve bataklık kenarlarında görülür.
• Gece aktif olan türler ışığa yönelir.
• Yaşam döngülerinde larva dönemi birkaç hafta ile birkaç ay sürebilir.

Yayılış

• Küresel dağılıma sahiptir; ancak çoğu tür ılıman ve nemli iklimlerde yaygındır.
• Avrupa, Asya ve Kuzey Amerika'da zengin tür çeşitliliği vardır.
• Türkiye’de de özellikle Karadeniz Bölgesi ve orman içi habitatlarda rastlanabilir (belgelenmiş birkaç tür mevcuttur).

İnsana Zararlılık

• İnsana doğrudan veya dolaylı zararı yoktur.
• Kan emici değildir, hastalık taşımaz.
• Larvaları sadece bitkisel materyalle beslenir; tarım zararlısı değildir.

İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale

• Tıbbi müdahale gerekmez.
• Zararsız olduklarından herhangi bir tedaviye ihtiyaç doğurmazlar.

Latince Anlamı

• Cylindrotoma: Latince “cylindrus” (silindir) + “tome” (kesit, parça)
• → "Silindirik şekilli gövdeye sahip sinek" anlamına gelir.
• Bu ad, gövdenin tipik ince ve boru benzeri yapısına işaret eder.

Halkın Merak Ettiği İlginç Bilgiler

SoruCevap“Sivrisineğe benziyor ama ısırmıyor, neden?”Çünkü bu tür sivrisinek değildir, akraba bir gruptur ve kan emmez.“Evde görülür mü?”Çok nadiren; çoğunlukla ormanlık, gölge ve nemli habitatlarda yaşar.“Larvaları neyle beslenir?”Yosun, liken ve nemli organik bitki parçalarıyla.“Tipulidae ile farkı nedir?”Tipulidae (craneflies) genelde daha büyük ve geniş gövdelidir. Cylindrotomidae daha zarif, silindirik ve bazı türleri yalnızca yosunla beslenir (bu çok özgün bir özelliktir).

Bilimsel Kaynaklar

• Savchenko, E.N. (1983). Crane flies of the fauna of the USSR: Cylindrotomidae.
• Petersen, M.J. (2016). World catalogue of Cylindrotomidae.
• Starý, J. (2005). Cylindrotomidae of Europe: keys and distribution.
• GBIF, ITIS, Fauna Europaea veritabanları