Dactylopterus volitans

Genel Özellikler

Dactylopterus volitans, halk arasında “uçan balık gurnadı” veya “flying gurnard” olarak bilinen, Dactylopteridae familyasına ait bir balık türüdür. Tropik ve subtropik Atlantik Okyanusu ile Akdeniz’in batı bölgelerinde bulunur. Gövdesi yassı ve geniş, baş kısmı büyük ve kemikli plakalarla korunmuştur. Ortalama boy 30–50 cm arasında olup, nadiren 60 cm’ye kadar büyüyebilir. Renkleri kahverengi veya kırmızımsı tonlardadır; özellikle göğüs yüzgeçleri çok büyük ve parlak renklerle süslüdür, kanat benzeri görünümü vardır. Etçil bir türdür; bentik ortamda yaşayan kabuklular ve küçük balıklarla beslenir. Ticari olarak sınırlı avlanır, estetik görünümü nedeniyle akvaryum meraklıları tarafından da dikkat çeker.

Taksonomi

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Actinopterygii
Takım: Scorpaeniformes
Familya: Dactylopteridae
Cins: Dactylopterus
Tür: Dactylopterus volitans

Eski ve Yeni Adları

Geçerli Adı: Dactylopterus volitans
Eski Adı / Sinonim: Dactylopterus americanus

Dağılım ve Habitat

Tür, 10–200 metre derinlikler arasında kumlu ve çamurlu diplerde yaşar. Genellikle yalnız veya küçük gruplar halinde bulunur. Dipten kabuklular ve küçük balıkları avlar. Türkiye kıyılarında nadiren Akdeniz’in batı bölgelerinde gözlemlenebilir.

Mitolojik ve Kültürel Bilgiler

Geniş göğüs yüzgeçleri nedeniyle halk arasında “uçan balık” olarak adlandırılmıştır. Kültürel veya mitolojik bağlantısı sınırlıdır; görsel olarak dikkat çekici olması nedeniyle sanat ve süsleme motiflerinde yer almıştır.

Ekoloji ve Davranış

Dipte yaşayan bir bentik avcıdır. Büyük göğüs yüzgeçlerini kullanarak hem savunma hem de kısa mesafe sıçramalar yapabilir. Genellikle yalnız yaşar ve ekosistemde bentik avcı rolü oynar.

Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler

Doğru: Dipte yaşayan bentik bir türdür ve kabuklularla beslenir.
Yanlış: Halk arasında tüm “uçan balık”lar aynı sanılır; Dactylopterus volitans, göğüs yüzgeçleri ve morfolojik özellikleriyle ayrılır.

Zehir Durumu

ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için toksik etkisi yoktur.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Heemstra, P. C., & Randall, J. E. (1993). FAO Species Catalogue. Vol. 18. Scorpaeniform fishes. FAO Fisheries Synopsis.
Froese, R., & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase. World Wide Web electronic publication.

Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/231501202

bazı hakları saklıdır