Hydraenidae

Hydraenidae – Mikro Su Böcekleri

(Çok küçük boyutları, su kenarlarında yaşayan larvaları ve yüzey geriliminden faydalanarak hareket etmeleriyle bilinen, nadir görülen sucul kınkanatlılar.)

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Animalia (Hayvanlar)

Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)

Sınıf: Insecta (Böcekler)

Takım: Coleoptera (Kınkanatlılar)

Alttakım: Polyphaga

Üst familya: Staphylinoidea

Familya: Hydraenidae (Mulsant, 1844)

Tanım ve Genel Özellikler

Hydraenidae familyası üyeleri çoğunlukla 0.7–2.5 mm uzunluğundadır. Vücut yapıları oval, kubbemsi ve yoğun tüylerle kaplıdır. Renkleri koyu kahverengi ile siyah arasında değişebilir. Elytra (künkanatlar) sıklıkla yoğun şekilde noktalanmıştır. Antenleri kısa ve son birkaç segmenti topuzludur. Bacakları genellikle kısa ve yüzey hareketine uyum sağlamıştır.

Habitat ve Yaşam Alanı

Hydraenidae türleri genellikle:

• Tatlı su kenarları,
• Kayalık su kıyıları,
• Suya batmış yosunlar,
• Küçük akıntılar ve gölet kenarları gibi sığ ve durgun suların kenarında yaşar.

Erginler su yüzeyinde yürüyebilirken, larvalar genellikle yarı sucul ortamlar (suya batmış çürümüş bitkiler) üzerinde gelişir.

Beslenme ve Ekolojik Rol

• Larvalar ve erginler, çoğunlukla mikroskobik algler, bakteriyel biyofilmler, mantarsı oluşumlar ve çürümüş bitki materyaliyle beslenir.
• Ekosistemde yüzey biyofilmi kontrolü ve organik ayrıştırma görevleri üstlenirler.

Yaşam Döngüsü, Üreme ve Davranış

Tam başkalaşım geçirirler: yumurta → larva → pupa → ergin.

Dişiler yumurtalarını çoğunlukla suya yakın, yosunlu yüzeylere bırakır. Larvalar genellikle suya temas eden alanlarda yaşar. Pupalaşma çoğunlukla nemli toprakta ya da taş altlarında gerçekleşir.

Üreme Zamanı:

Türkiye’de üreme ilkbahar sonu – yaz ortası arasında gerçekleşir. Erginler özellikle sıcak ve nemli dönemlerde gözlemlenir.

İnsana Zararlılık Durumu

Hydraenidae familyası türleri insanlar için tamamen zararsızdır.

Isırmazlar, sokmazlar, zehirli değillerdir. Tarım, hayvancılık ya da ev ortamına yönelik bir tehdit oluşturmazlar.

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

Bu böceklerle temas sonucunda hiçbir tıbbi müdahale gerekmez.

İlginç Bilgiler

• Hydraenidae familyası, kınkanatlılar arasında suda aktif yürüyüş yapan en küçük boyutlu gruplardan biridir.
• Su altında solunum yapabilmek için vücut kılları arasında hava tabakası (plastron) taşırlar.
• Gözle görülmeleri zor olduğundan çoğu zaman göz ardı edilirler; ancak biyolojik çeşitlilik açısından oldukça önemli bir grupturlar.

Türkiye’deki Türler ve Bilimsel Adlandırmalar

Türkiye’de Hydraena, Ochthebius, Limnebius gibi cinslere ait birçok tür kayıt altına alınmıştır. Özellikle Karadeniz, Marmara ve Akdeniz kıyı bölgelerinde yaygındırlar.

Eski Bilimsel AdıGüncel Bilimsel AdıDağılımHydraena turcicaHydraena turcica Jäch, 1992Ege, İç AnadoluOchthebius notabilisOchthebius notabilisKaradeniz sahiliLimnebius truncatellusLimnebius truncatellusMarmara, Güneydoğu

Not: Türlerin çoğu endemik mikrohabitatlara bağlıdır; yani yalnızca belirli su kaynaklarında yaşarlar.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı

Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

• Jäch, M.A. (1998). Taxonomy and Zoogeography of Hydraenidae in the Palearctic Region.
• Lobl, I., & Smetana, A. (2007). Catalogue of Palaearctic Coleoptera, Vol. 2. Apollo Books.
• Lawrence, J.F., & Ślipiński, A. (2013). Australian Beetles Volume 1. CSIRO Publishing.