Hydrophilidae

Hydrophilidae – Su Kınkanatlıları / Su Böcekleri

(Su yüzeyinde ya da su altında yavaş hareket eden, beslenmede hem yırtıcı hem ayrıştırıcı rol oynayabilen, oval yapılı kınkanatlılar.)

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Animalia (Hayvanlar)

Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)

Sınıf: Insecta (Böcekler)

Takım: Coleoptera (Kınkanatlılar)

Alttakım: Polyphaga

Üst familya: Hydrophiloidea

Familya: Hydrophilidae (Latreille, 1802)

Tanım ve Genel Özellikler

Hydrophilidae familyası üyeleri genellikle 2–50 mm arasında değişen boyutlardadır. Vücutları oval, parlak ve su geçirmez yüzeylidir. Antenleri kısa ve topuzludur ancak genellikle uzun palpusları (duyarga benzeri uzantılar) öne çıkar. Arka bacakları küreğe benzer yapıda olup su altında yüzmeye uygundur.

Habitat ve Yaşam Alanı

Hydrophilidae türleri:

• Durgun göletler,
• Yavaş akan nehirler,
• Bataklıklar,
• Tuzlu su birikintileri ve çürük bitki materyali biriken sular gibi tatlı su habitatlarında yaşar.

Bazı türler karasal ortamlarda nemli çürümüş materyallerde yaşar (özellikle Cercyon türleri).

Beslenme ve Ekolojik Rol

• Larvalar: Çoğu türde etçildir, küçük sucul omurgasızlarla beslenir.
• Erginler: Genellikle ayrıştırıcıdır, çürüyen bitki ve hayvan dokularıyla beslenir. Bazı türler omnivordur.
• Ekosistemde hem ayrıştırıcı hem avcı olarak sucul besin zincirinde önemli rol oynarlar.

Yaşam Döngüsü, Üreme ve Davranış

Tam başkalaşım geçirirler: yumurta → larva → pupa → ergin.

Dişiler yumurtalarını genellikle suya bırakılan köpüksü bir kokon içinde su yüzeyine ya da yaprak altlarına bırakır. Larvalar su içinde yaşar. Pupalaşma çoğu türde karada, nemli toprakta gerçekleşir.

Üreme Zamanı:

Türkiye’de üreme ilkbahar sonu – yaz ortası arasındadır. Bazı türlerde yıl boyunca birden fazla nesil oluşabilir.

İnsana Zararlılık Durumu

Hydrophilidae türleri insanlara zararsızdır. Ne zehirlidirler ne de ısırırlar. Suya girildiğinde kaçan türlerdir. Tarım alanlarında zararlı etkileri yoktur.

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi

Temas halinde herhangi bir müdahale gerekmez. Zararsızdırlar ve alerjen değildirler.

İlginç Bilgiler

• Hydrophilus piceus, Avrupa'nın en büyük su kınkanatlısıdır ve Türkiye’de de bulunur.
• Bazı türler, su altında solunum için karın altına hava kabarcığı taşıyarak dalış yapar.
• Su yüzeyinde ters yüzen türleriyle Gyrinidae ile karıştırılabilirler; ancak anten yapılarıyla kolayca ayırt edilirler.

Türkiye’deki Türler ve Şehir Dağılımı

Türkiye’de Hydrophilidae familyasına ait 100’den fazla tür tespit edilmiştir. En yaygın cinsler: Hydrophilus, Cercyon, Berosus, Enochrus, Helochares, Laccobius.

Eski Bilimsel AdıGüncel Bilimsel AdıGözlendiği ŞehirlerHydrophilus caraboidesHydrophilus caraboidesEdirne, Kırklareli, İstanbulCercyon lateralisCercyon lateralisKonya, Antalya, Mersin, AdanaEnochrus quadripunctatusEnochrus quadripunctatusArtvin, Rize, Trabzon, GiresunBerosus signaticollisBerosus signaticollisMuğla, Aydın, Manisa, İzmirLaccobius striatulusLaccobius striatulusSamsun, Tokat, Çorum, Amasya

Not: Dağılım verileri saha gözlemleri ve koleksiyon kayıtlarına dayanmaktadır. Tür çeşitliliği sulak alanların korunmasıyla doğrudan ilişkilidir.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı

Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

• Jäch, M.A., et al. (2005). Hydrophiloidea and the Aquatic Beetles of the Palearctic Region.
• Lobl, I., & Smetana, A. (2006). Catalogue of Palaearctic Coleoptera, Vol. 2. Apollo Books.
• Hansen, M. (1991). The Hydrophiloidea (Coleoptera) of Fennoscandia and Denmark. Brill Academic.