Lampris guttatus
Genel Özellikler
Lampris guttatus, Türkçede “Opah” veya “Gökkuşağı Opah” olarak bilinen, Lampridae familyasına ait derin deniz balığı türüdür. Gövdesi yuvarlak ve disk biçiminde, büyük ve güçlü bir yapıya sahiptir. Ortalama boyu 1–2 metre civarındadır; nadiren 2,5 metreye ulaşabilir. Renkleri parlak gümüşi, gövdesinde kırmızı ve turuncu lekeler bulunur. Etçil bir türdür; plankton, küçük balıklar ve kabuklular ile beslenir. Türkiye’de nadiren gözlemlenir ve özellikle Ege ve Akdeniz’in derin denizlerinde bulunur.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Lampriformes
- Familya: Lampridae
- Cins: Lampris
- Tür: Lampris guttatus (Keşfeden: Brünnich, 1788)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Lampris guttatus
- Eski Adları / Sinonimler: Lampris guttatus guttatus (eski kaynaklarda).
Dağılım ve Habitat
Lampris guttatus, dünya genelinde tropik ve ılıman denizlerde yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz’in derin denizlerinde rastlanır. 50–500 metre derinliklerde pelajik olarak yaşar; açık deniz yaşamına uygundur.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Parlak renkleri ve yuvarlak gövdesi ile dikkat çeken bir balık türüdür. Nadir görülmesi nedeniyle halk arasında “gökkuşağı balığı” olarak adlandırılır. Mitolojik öykülere konu olmasa da deniz biyologlarının ilgisini çeker.
Ekoloji ve Davranış
Pelajik bir türdür. Küçük balıklar, kabuklular ve plankton ile beslenir. Ekosistemde orta düzey avcı konumundadır. Genellikle yalnız yaşar ve derin deniz akıntılarında serbestçe hareket eder.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Lampris guttatus, yuvarlak gövde yapısı ve parlak renkleri ile tanınır.
- Yanlış: Halk arasında dev deniz balığı veya mitolojik bir tür ile karıştırılabilir.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için güvenlidir; ticari değeri sınırlıdır.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Nelson, J.S. (2006). Fishes of the World. Wiley.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
- Fotoğraf: https://en.wikipedia.org/wiki/Lampris_guttatus#/media/File:Lampris_guttatus_NOAA3.jpg
