Microstoma microstoma
Genel Özellikler
Microstoma microstoma, halk arasında “küçük ağızlı fener balığı” veya “derin deniz küçük lamba balığı” olarak bilinen, Microstomatidae familyasına ait küçük pelajik bir derin deniz balığıdır. Vücudu silindirik ve yanlardan basıktır, gümüşi renklere sahiptir. Boyu genellikle 3–6 cm arasında değişir. Biyolüminesans organları ile avını çekebilir ve predatörlerden kaçabilir. Küçük planktonik organizmalar ve zooplankton ile beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Stomiiformes
- Familya: Microstomatidae
- Cins: Microstoma
- Tür: Microstoma microstoma (Keşfeden: G. Cuvier, 1817)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Microstoma microstoma
- Eski Adları / Sinonimler:
- Nansenia microstoma (bazı eski kaynaklarda)
Dağılım ve Habitat
Microstoma microstoma, Kuzey ve Güney Atlantik, Akdeniz ve Türkiye’nin derin denizlerinde bulunur. Türkiye’de özellikle Ege ve Akdeniz’in 200–800 metre derinliklerinde kaydedilmiştir. Küçük pelajik balıklar arasında besin zincirinin önemli bir parçasını oluşturur.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Derin deniz araştırmalarında biyolüminesans ve küçük pelajik balık türlerinin ekosistemdeki rolü nedeniyle bilimsel önemi vardır. Halk arasında doğrudan bir kültürel veya mitolojik önemi yoktur.
Ekoloji ve Davranış
Gece aktif olarak beslenir. Küçük planktonik organizmalar ve zooplankton ile beslenir. Küçük boyu nedeniyle predatör balıklar için önemli bir besin kaynağıdır. Biyolüminesans organları, av çekmek ve predatörlerden kaçmak için adaptif bir özellik sağlar.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Microstoma microstoma, biyolüminesans organları ile derin deniz ekosisteminde aktif rol oynayan küçük pelajik bir türdür.
- Yanlış: Halk arasında zehirli olduğu düşünülür; bu doğru değildir.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi açısından herhangi bir toksik riski yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Cuvier, G. (1817). Histoire naturelle des poissons.
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Cohen, D.M. et al. (1990). Fishes of the deep sea.
