Myelois circumvoluta

Myelois circumvoluta (Devedikeni Güvesi / Thistle Ermine Moth)

Pyralidae (Kurbağa Ağızlı Güveler veya İpliksi Ayaklı Güveler) familyasının Phycitinae alt familyasına ait olan Myelois circumvoluta, "Devedikeni Güvesi" veya İngilizce'de "Thistle Ermine Moth" olarak bilinen, larvalarının devedikeni türlerinin tohumlarıyla beslenmesiyle tanınan bir güve türüdür. Özellikle devedikenlerinin yaygın olduğu açık ve kuru alanlarda bulunur.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Myelois circumvoluta, yaklaşık 25-30 mm kanat açıklığına sahip orta büyüklükte bir güvedir. Ön kanatları genellikle grimsi-beyaz veya açık kahverengi zemin üzerine, koyu kahverengi, siyah veya pas renginde, dalgalı ve çapraz çizgilerle desenlenmiştir. Bu desenler genellikle kanat boyunca düzensiz bir şekilde dağılmıştır ve türün kolayca kamufle olmasını sağlar. Arka kanatları ise daha açık renkli, genellikle grimsi-beyaz veya kirli beyazdır.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
Aile (Family): Pyralidae (Kurbağa Ağızlı Güveler)
Alt Aile (Subfamily): Phycitinae
Cins (Genus): Myelois
Tür (Species): Myelois circumvoluta (Fourcroy, 1785)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Myelois circumvoluta, Palearktik biyocoğrafik bölgede geniş bir yayılıma sahiptir. Avrupa'nın büyük bir kısmından (Britanya Adaları dahil), Kuzey Afrika, Kafkasya, Türkiye, Orta Doğu, Orta Asya ve Çin'e kadar uzanır.

Türkiye'deki Dağılımı: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin bildirdiğine göre, Myelois circumvoluta Türkiye'de de yayılış gösteren yaygın bir türdür. Özellikle devedikeni (Carduus, Cirsium, Silybum vb.) bitkilerinin bulunduğu kuru otlaklar, bozkırlar, yol kenarları, tarlaların kenarları ve açık arazilerde bulunur. Türkiye'nin farklı coğrafi bölgelerinden kayıtları mevcuttur.
Habitat Tercihi: Bu güve, özellikle devedikeni türlerinin yaygın olduğu açık, kuru ve güneşli alanları tercih eder. Bunlar arasında yol kenarları, çorak araziler, eski tarlalar, bozkırlar, stepler ve çalılık alanlar bulunur. Larvalarının ana konukçu bitkileri çeşitli devedikeni (Carduus, Cirsium, Onopordum, Silybum) ve benzeri Asteraceae (Papatyagiller) familyasından bitkilerdir. Larvalar, konukçu bitkilerinin tohum başlarında beslenirler.

2. Yaşam Döngüsü ve Davranışsal Özellikler

Myelois circumvoluta'nın yaşam döngüsü, yumurta, larva (tırtıl), pupa ve ergin (güve) evrelerinden oluşan tam metamorfoz (holometabol) bir yapıya sahiptir. Genellikle yılda tek bir döl verir.

Yumurta: Dişi güveler yumurtalarını genellikle yaz başında, devedikeni bitkilerinin çiçek açan tohum başlarına bırakırlar.
Larva (Tırtıl): Yumurtadan çıkan larvalar, devedikeni bitkisinin tohum başlarının içinde beslenirler. Tırtıllar genellikle grimsi-beyaz veya pembemsi renkte olup, başları daha koyu olabilir. Tohum başının içinde bir ipek ağı örerek kendilerini korurlar ve tohumlarla beslenirler. Larvalar, kışı bitkinin tohum başının içinde veya düşmüş bitki kalıntıları arasında geçirirler.
Pupa: Gelişimini tamamlayan larvalar, ilkbaharda pupa evresine geçerler. Pupa, genellikle konukçu bitkisinin kurumuş tohum başının içinde veya yakınında, oluşturdukları bir koza içinde bulunur.
Uçuş Zamanı (Ergin Güve): Ergin güveler Türkiye'de genellikle Mayıs sonundan Ağustos başına kadar uçarlar. Uçuşun zirvesi Haziran ve Temmuz aylarına denk gelir.
Davranış: Ergin güveler genellikle geceleri aktiftir ve ışık kaynaklarına güçlü bir şekilde çekilebilirler. Gündüzleri ise konukçu bitkilerinin arasında veya çevresinde gizlenerek dinlenirler.

Zehir Durumu, Alerji Durumu ve Tedavi Prosedürleri

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin belirttiğine göre:

Zehir Durumu: Myelois circumvoluta zehirli değildir. Hem ergin güveler hem de tırtılları insanlar için herhangi bir toksik madde içermez. Doğrudan zehirlenme riski taşımazlar.
Alerji Durumu: Bu güve türünün veya tırtıllarının insanlar için bilinen ciddi alerjik reaksiyonlara neden olduğuna dair yaygın bir kayıt bulunmamaktadır. Tırtılları yakıcı tüylere sahip değildir ve cilt tahrişine neden oldukları gözlemlenmemiştir.
Tedavi Prosedürleri: Myelois circumvoluta ile temas sonrası herhangi bir özel tedavi prosedürü genellikle gerekmez. Tıbbi müdahale gerektirmez.

3. Ekolojik Rolü ve Koruma Durumu

Myelois circumvoluta, ekosistemde birincil tüketici olarak rol oynar. Larvalarının devedikeni tohumlarıyla beslenmesi, bu bitkilerin yayılışının kontrolünde önemli bir doğal rol üstlenmelerini sağlar.

Ekolojik Rolü: Larvaları, devedikeni türlerinin tohumlarını tüketerek bu bitkilerin popülasyonları üzerinde doğal bir kontrol mekanizması oluştururlar. Özellikle bazı devedikeni türleri tarım alanlarında veya meralarda istenmeyen yabancı otlar olarak kabul edildiğinden, bu güveler doğal bir biyolojik kontrol ajanı olarak görülebilirler. Ergin güveler ise çiçeklerden nektar alarak bazı çiçekli bitkilerin tozlaşmasına katkıda bulunabilirler. Aynı zamanda, besin zincirinde kuşlar ve diğer böcekçil hayvanlar için besin kaynağıdırlar.
Koruma Durumu: Küresel ölçekte, Myelois circumvoluta için IUCN Kırmızı Listesi'nde doğrudan bir değerlendirme bulunmamaktadır. Konukçu bitkisi olan devedikeninin yaygın olması ve güvelerin geniş coğrafi yayılışı nedeniyle genellikle tehdit altında olmayan bir tür olarak kabul edilir. Popülasyonları genellikle stabil durumdadır.
Potansiyel Tehditler: Tür için genel bir tehdit bulunmamaktadır. Ancak, yerel ölçekte habitatların (özellikle kuru otlakların ve bozkırların) tarım arazisine dönüştürülmesi veya aşırı otlatma, konukçu bitki popülasyonlarını azaltarak güve popülasyonları üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.