Peristedion cataphractum
Genel Özellikler
Peristedion cataphractum, halk arasında “zırhlı deniz balığı” veya “armored searobin” olarak bilinen, Peristediidae familyasına ait bir balık türüdür. Doğu Atlantik kıyıları ve Akdeniz’de yayılış gösterir. Gövdesi uzun ve yassı, başı geniş ve zırh benzeri plakalarla kaplıdır. Ortalama boy 20–40 cm arasında olup, nadiren 50 cm’ye kadar büyüyebilir. Renkleri kahverengi veya kırmızımsı tonlardadır. Etçil bir türdür; bentik ortamda yaşayan küçük kabuklular ve yumuşakçalarla beslenir. Ticari olarak sınırlı avlanır ve çoğunlukla dip balıkçılığı ile elde edilir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Scorpaeniformes
- Familya: Peristediidae
- Cins: Peristedion
- Tür: Peristedion cataphractum
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Peristedion cataphractum
- Eski Adı / Sinonim: Trigla cataphracta
Dağılım ve Habitat
Tür, 50–400 metre derinlikler arasında kumlu ve çamurlu diplerde yaşar. Genellikle yalnız veya küçük gruplar halinde bulunur. Dipte hareket eden bentik organizmaları avlar ve genellikle dipten fazla uzaklaşmaz. Türkiye kıyılarında Akdeniz ve Ege’de yaygındır.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Zırhlı deniz balıkları, görünüşlerinden dolayı bazı yörelerde “deniz askerleri” olarak adlandırılmıştır. Kültürel olarak çok fazla efsane veya mitolojik bağlantısı bulunmamaktadır.
Ekoloji ve Davranış
Dipte yaşayan bir bentik türdür. Avını kum veya çamur zemin üzerinde bulur ve avlanır. Uzun ömürlü ve yavaş hareket eden bir türdür. Ekosistemde bentik avcı olarak önemli bir rol oynar.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Dipte yaşayan bir bentik avcıdır.
- Yanlış: Halk arasında tüm zırhlı ve dikenli deniz balıkları aynı sanılır; Peristedion cataphractum, morfolojik olarak diğer türlerden ayrılır.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi için toksik etkisi yoktur.
Araştırma ve Kaynak
- Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Heemstra, P. C., & Randall, J. E. (1993). FAO Species Catalogue. Vol. 18. Scorpaeniform fishes. FAO Fisheries Synopsis.
- Froese, R., & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase. World Wide Web electronic publication.
Fotoğraf:https://www.inaturalist.org/photos/371816679
© Filippo Melis
