Abrostola triplasia
Abrostola triplasia, Noctuidae familyasına (Gece Kelebekleri) ait, Avrupa ve Asya'da yaygın olarak bulunan bir güve türüdür. Halk arasında Koyu Gözlüklü Güve olarak bilinir ve adını, göğüs bölgesindeki gözlük benzeri belirgin desenlerden alır.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Abrostola triplasia, orta boyda bir güve olup, kanat açıklığı 35-40 mm civarındadır. Ön kanatları genellikle koyu kahverengi, gri ve siyah tonlardadır. Kanadın ortasında yer alan ve gümüşi parıltıya sahip, Y harfine benzeyen belirgin bir leke bulunur.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom):: Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum):: Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class):: Insecta (Böcekler)
- Takım (Order):: Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
- Aile (Family):: Noctuidae (Baykuş güveleri)
- Cins (Genus):: Abrostola
- Tür (Species):: Abrostola triplasia (Linnaeus, 1758)
Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları
Bu tür, Batı ve Orta Avrupa'dan başlayarak, Türkiye, Kafkaslar ve Orta Asya'ya kadar uzanan geniş bir alanda yayılış gösterir. Türkiye'de geniş bir alanda bulunabilir.
- Habitat Tercihi: Genellikle orman kenarları, açık araziler, bahçeler ve dere kenarları gibi ana besin bitkisi olan ısırgan otunun bulunduğu yerlerde yaşar.
2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar
Abrostola triplasia güveleri, uçuş dönemi olarak genellikle ilkbahar sonu ve yaz aylarında, yani Mayıs'tan Ağustos'a kadar görülür. Yıl içinde iki nesil verebilirler.
- Yaşam Döngüsü: Tırtılları, ana besin bitkileri olan Isırgangiller (Urticaceae) familyasından, özellikle yaygın Isırgan Otu (Urtica dioica) türleri ile beslenir.
- Davranış: Gece aktif olan bir türdür. Yavaş ve dalgalı uçuşlara sahiptir.
3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi
- Ekolojik Rolü: Yaşadığı ekosistemlerde tozlaşmaya katkıda bulunur.
- Biyolojik Önemi: Ana besin bitkisine olan özel bağımlılığı, onu habitat tahribatına karşı hassas hale getirir ve ekosistem sağlığının bir göstergesi olarak kabul edilir.
4. Koruma Durumu ve Tehditleri
- Koruma Durumu: Abrostola triplasia, yaygın bir tür olduğu için nesli tehlike altında değildir. Küresel düzeyde asgari endişe (Least Concern) kategorisinde listelenmektedir.
- Tehditler: En büyük tehdit, habitatlarının tarım veya yapılaşma nedeniyle tahrip edilmesi ve ana besin bitkisi olan ısırgan otu'nun yok olmasıdır.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Tolman, T., Lewington, R. (2020). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
- Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
- European Environment Agency.
- Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
