Acrapex taurica
Acrapex taurica, Noctuidae familyasına (Gece Kelebekleri) ait, coğrafi yayılışı oldukça sınırlı olan nadir bir güve türüdür. Latince adındaki "taurica" kelimesi, türün ana yaşam alanı olan Toros Dağları'na atıfta bulunur ve bu özelliğiyle endemik bir tür olarak öne çıkar.
1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum
Acrapex taurica, küçük ile orta boyda bir güve olup, kanat açıklığı 25-30 mm civarındadır. Genel olarak soluk sarı, saman rengi veya açık kahverengi tonlardadır. Kanatlarında belirgin bir desen bulunmaz ancak gövdesi ve bacakları, kanat rengine göre daha koyu olabilir.
Taksonomik sınıflandırması şöyledir:
- Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
- Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
- Aile (Family): Noctuidae (Baykuş güveleri)
- Cins (Genus): Acrapex
- Tür (Species): Acrapex taurica (Draudt, 1934)
Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları
Bu tür, bilindiği kadarıyla sadece Türkiye'nin Toros Dağları bölgesinde yayılış gösteren bir endemiktir. Bu dar coğrafi dağılım, türün ekolojik önemini ve hassasiyetini artırır.
- Habitat Tercihi: Genellikle Toros Dağları'nın yüksek rakımlı çayır ve otlak alanlarında yaşar.
2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar
Acrapex taurica güveleri, uçuş dönemi olarak genellikle yaz aylarında, yani Haziran ve Temmuz arasında görülür. Yıl içinde muhtemelen tek nesil verirler.
- Yaşam Döngüsü: Tırtılları, ana besin bitkileri olan tek çenekli (Monocotyledon) bitkilerle, özellikle de çeşitli Otlar (Poaceae) ile beslenirler.
- Davranış: Gece aktif olan bir türdür. Işığa karşı duyarlıdırlar ve geceleri ışık kaynaklarının etrafında sıkça görülürler.
3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi
- Ekolojik Rolü: Yaşadığı ekosistemlerde tozlaşmaya katkıda bulunur.
- Biyolojik Önemi: Sınırlı ve belirli bir coğrafyaya özgü olması nedeniyle, bu türün korunması yerel biyoçeşitliliğin ve ekosistem sağlığının korunması açısından önemlidir.
4. Koruma Durumu ve Tehditleri
- Koruma Durumu: Acrapex taurica, sadece dar bir coğrafyada bulunduğu için habitat tahribatına karşı oldukça hassastır. Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) tarafından henüz resmi olarak değerlendirilmemiştir ancak endemik ve nadir olması nedeniyle koruma önceliği yüksek bir türdür.
- Tehditler: En büyük tehdit, habitatlarının tarım, yapılaşma ve iklim değişikliği nedeniyle daralması ve yok olmasıdır.
Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi
- Kaynaklar:
- Tolman, T., Lewington, R. (2020). Collins Butterfly Guide: The Most Complete Field Guide to the Butterflies of Britain and Europe.
- Kudrna, O., Fric, Z. F., & Hula, V. (2011). Butterflies of Europe: A Guide to the Species and Their Distribution.
- European Environment Agency.
- Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
