Cyclophora puppillaria

Cyclophora puppillaria – Yalancı Gözlü Halka Güvesi

(Açık renkli, halka desenli, meşe ormanlarına özgü, zarif görünümlü bir geometrid güve türü)

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
• Şube: Arthropoda (Eklem Bacaklılar)
• Sınıf: Insecta (Böcekler)
• Takım: Lepidoptera (Kelebekler ve Güveler)
• Familya: Geometridae (Ölçü güveleri)
• Alt familya: Sterrhinae
• Cins: Cyclophora
• Tür: Cyclophora puppillaria (Hübner, [1799])

Yayılış ve Habitat

• Doğal Yayılış: Güney ve Orta Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika
• Türkiye’deki Durumu: Batı ve güney bölgelerde, özellikle Akdeniz ve Ege kıyı kuşağındaki meşe ormanlarında gözlemlenmiştir
• Habitat:
• Meşe ormanları (özellikle Quercus ilex, Q. coccifera gibi Akdeniz türleri)
• Orman açıklıkları
• Alçak rakımlı çalılık alanlar

Morfolojik Özellikler

• Kanat Açıklığı: 22–28 mm
• Ön ve Arka Kanatlar:
• Soluk bej, sarımsı ya da pembe alt tonlu
• Kanatların merkezinde belirgin koyu bir daire/halkaya benzeyen “göz benekleri” (pupillaria = “küçük göz”)
• Kanat kenarlarında ince, dalgalı çizgiler
• Gövde: Açık renkli, zarif ve hafif tüylü
• Anten: Erkeklerde dişli, dişilerde ipliksi
• Ayırt Edici Özellik:
• Göz beneklerine benzeyen kanat ortası halkalarıyla, Cyclophora türleri arasında kolay tanınır
• Desenleri oldukça simetriktir

Yaşam Döngüsü

1. Yumurta

• Meşe yapraklarının alt yüzeyine bırakılır
• Yumurta rengi açık ve parlaktır
• İlkbahar sonunda yumurtadan çıkar

2. Tırtıl (Larva)

• İnce, yeşilimsi-kahverengi, dallı yaprakları taklit eden görünüme sahip
• Meşe yapraklarıyla beslenir
• Gelişim süresi yaklaşık 3–4 hafta
• Uç kısımları küt, ucu çatallı görünümdedir

3. Pupa

• Dökülmüş yaprakların arasında veya toprağa yakın alanda ipek koza içinde
• Pupa hâlinde kışı geçirebilir

4. Ergin (Güve)

• Uçuş dönemi:
• Mayıs – Temmuz (tek nesil)
• Bazı bölgelerde Eylül’e kadar ikinci nesil görülebilir
• Gece aktiftir, ışığa çekilir
• Gündüz yaprak altlarında hareketsiz durur

Beslenme ve Konak Bitkiler

• Tırtıl:
• Başlıca konaklar: Quercus ilex, Q. coccifera, Q. robur (çeşitli meşe türleri)
• Ergin:
• Nektar tüketimi kaydedilmemiştir
• Ergin evrede temel amacı çiftleşmedir

Koruma ve Ekosistem Rolü

• Koruma Durumu:
• IUCN değerlendirmesi bulunmamakla birlikte yaygın olmayan, bölgesel önemi olan bir türdür
• Habitat kaybı ve meşe ormanlarının gerilemesi popülasyonları etkileyebilir
• Ekolojik Rol:
• Meşe ekosisteminin doğal parçasıdır
• Tırtılları kuşlar ve parazitoit böcekler için önemli bir besin kaynağıdır

Gözlem Notları

• Gece gözleminde ışığa kolayca gelir
• Gündüzleri çok iyi kamufle olur; yaprak üzerinde halka desenleri yaprağın lekelerini taklit eder
• Bahar sonu – yaz başı dönemi en yoğun görüldüğü zamandır

🧪 Bilimsel Not

• Cyclophora puppillaria, halkalı kanat desenleriyle tanınan geometrid türler arasında taksonomik açıdan dikkat çeker
• Avrupa'da Cyclophora türlerinin ayrımında genital yapı ve DNA barkodlama kullanılmaktadır
• Türkiye’deki gözlemleri artmakta olup, meşe türlerine bağımlılığı nedeniyle ekolojik izleme çalışmalarında değerlidir