Eptesicus serotinus
Genel Özellikler ve Ekoloji
Eptesicus serotinus, Avrupa, Türkiye ve Batı Asya’da yaygın olarak bulunan orta büyüklükte bir yarasa türüdür. Vücut uzunluğu 4,5–6 cm, kanat açıklığı 28–35 cm ve ağırlığı 14–20 gram arasındadır. Gövde kısa tüylü, sırt kısmı kahverengi tonlarında, karın kısmı daha açık renklidir; gözler belirgindir ve burun yapısı düzdür. Böcekçil bir türdür ve gece avlanır; ekosistemde böcek popülasyonlarının kontrolüne katkı sağlar. Ağaç kovukları, binalar ve mağaralarda koloniler halinde yaşar.
Taksonomik Sınıflandırma
Âlem (Kingdom): Animalia
Şube (Phylum): Chordata
Sınıf (Class): Mammalia
Takım (Order): Chiroptera
Aile (Family): Vespertilionidae
Cins (Genus): Eptesicus
Tür (Species): Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)
Davranış ve Üreme
Eptesicus serotinus gece aktiftir ve gündüzleri karanlık ve serin alanlarda dinlenir. Sosyal bir tür olup koloniler halinde yaşar. Üreme yılda bir kez, genellikle ilkbahar ve yaz başında gerçekleşir. Dişi bir batında genellikle tek bir yavru doğurur. Yavrular doğduğunda kör ve tüysüzdür; anne onları bakım ve besleme ile korur.
Korunma Durumu ve İnsanlarla İlişkisi
IUCN Kırmızı Listesi’nde “Asgari Endişe (Least Concern – LC)” kategorisindedir. Habitat kaybı ve büyük ağaçların yok edilmesi tür için en büyük tehditlerdir. İnsanlara zarar vermez ve toksik değildir. Böcek popülasyonlarını kontrol ederek ekosistemde önemli bir rol oynar.
Mitoloji ve Halk İnanışları
Yarasalar Avrupa ve Anadolu kültürlerinde gece ve gizemle ilişkilendirilmiştir. Eptesicus serotinus, özellikle binalarda ve ağaç kovuklarında yaşayan bir tür olarak halk arasında uğur veya felaket sembolü şeklinde efsanelere konu olmuştur. Sessiz ve çevik uçuşu, doğaüstü varlıklarla ilişkilendirilmesine yol açmıştır.
Doğru ve Yanlış Bilinenler
Yanlış Bilinenler: Tüm yarasalar insanlara saldırır, zehirlidir veya hastalık taşır.
Doğru Bilinenler: Eptesicus serotinus tamamen zararsızdır, toksik değildir; doğrudan insanlara saldırmaz ve ekosistemde böcek kontrolüne katkı sağlar.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma : Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Simmons, N. B. (2005). Order Chiroptera. In D. E. Wilson & D. M. Reeder (Eds.), Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (pp. 312–529). Johns Hopkins University Press.
Fahr, J., & Hutterer, R. (2020). Eptesicus serotinus. The IUCN Red List of Threatened Species 2020.
Kingdon, J. (1997). The Kingdon Field Guide to African Mammals. Academic Press.
