Larinioides folium

Larinioides folium: Yaprak Küre Ağ Örümceği veya Oluklu Örümcek

Larinioides folium, Araneidae familyasına (Küre Ağ Örümcekleri) ait, Holarktik biyocoğrafik bölgesinde (Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'nın bazı bölgeleri) yaygın olarak bulunan bir örümcek türüdür. Latince "folium" kelimesi "yaprak" anlamına gelir ve örümceğin karnındaki belirgin yaprak benzeri desene atıfta bulunur. Schrank tarafından 1803 yılında tanımlanmıştır. Bu tür, özellikle nemli yerlerde, uzun boylu otlar ve kıyı bitkileri üzerinde ağlarını kurar. Genellikle "Larinioides cornutus" ile çok benzerdir ve bazen bu türün bir varyantı veya eşanlamlısı olarak kabul edilmiştir, ancak bazı kaynaklar onu ayrı bir tür olarak değerlendirir, özellikle daha kuru habitatları tercih etmesiyle ayrıldığı belirtilir.

Larinioides folium Hakkında Detaylı Bilgiler

Larinioides folium, Schrank tarafından 1803 yılında tanımlanmıştır. Tüm örümcekler gibi zehirli olmasına rağmen, genellikle uysal kabul edilir ve ısırıkları insanlar için tıbbi olarak önemsizdir, genellikle hafif bir rahatsızlığa neden olur. Holarktik biyocoğrafik bölgesinde, yani Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya'nın bazı bölgelerinde dağılım gösterir. Genellikle nemli yerlerde, uzun boylu otlaklarda ve sulak alanlara yakın bitki örtüsü üzerinde bulunur. Ancak bazı kaynaklar L. folium'un L. cornutus'tan farklı olarak daha kuru habitatları tercih ettiğini belirtir. Büyük ve belirgin küre ağları örer. Yetişkinler esas olarak ilkbahar başı ve yaz sonu ile sonbaharda gözlemlenir.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum Larinioides folium'un bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

Alem: Animalia (Hayvanlar)
Şube: Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf: Arachnida (Örümcekgiller)
Takım: Araneae (Örümcekler)
Familya: Araneidae Clerck, 1757 (Küre Ağ Örümcekleri / Çark Ağ Örümcekleri)
Cins: Larinioides Caporiacco, 1934
Tür: Larinioides folium (Schrank, 1803)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu World Spider Catalog ve araneae - Spiders of Europe gibi kaynaklara göre Larinioides folium, Avrupa genelinde dağılım gösterir. Özellikle Orta ve Batı Avrupa'da yaygındır. "Living Atlas" gibi kaynaklar, Avrupa'da varlığını belirtirken, L. cornutus'un dağılım alanının bir parçası olarak veya ayrı bir tür olarak değerlendirilebileceğini belirtir.

Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında "Larinioides" cinsinin Larinioides cornutus, Larinioides patagiatus ve Larinioides suspicax gibi türleri yer almaktadır. Ancak, Larinioides folium'un ayrı bir tür olarak Türkiye'den net ve yaygın bir kaydına uluslararası bilimsel literatürde doğrudan rastlanmamaktadır. Türkiye'deki bazı Türkçe kaynaklarda Larinioides cornutus'un teşhis karakterleri arasında karnındaki "siyah yapraksı bir folium"dan bahsedilmesi, L. folium ile L. cornutus arasındaki yakın benzerlik ve karışıklığı göstermektedir. Dolayısıyla, Türkiye'de L. folium olarak tanımlanan bir örnek aslında L. cornutus olabilir veya tersi. Dünya Örümcek Kataloğu'nda (World Spider Catalog) Larinioides folium şu anda Larinioides cornutus'un sinonimi olarak listelenmektedir, yani ayrı bir tür olarak kabul edilmemektedir. Bu nedenle, Türkiye'deki varlığı uluslararası taksonomik konsensusa göre Larinioides cornutus türüne dahildir.

Fiziksel Özellikler

Larinioides folium, genellikle gri-kahverengi tonlarda olan, orta boyutlu bir örümcektir. Larinioides cornutus'a oldukça benzerdir. Boyut:

Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 7.7 ila 12 mm civarındadır.
Erkek: Vücut uzunluğu yaklaşık 5.5 ila 9.5 mm civarındadır.

Renk ve Morfoloji:

Karapaks (Prosoma): Üniform renkte veya koyu desenli, açık tüylerle kaplıdır. Baş bölgesi belirgin bir şekilde çıkıntılıdır.
Bacaklar: Sarı renkte olup, koyu halkalarla (annülasyonlar) süslenmiştir.
Karın (Opisthosoma): Oval şekilli olup, dorsoventral olarak hafif basıktır ve hörgüçleri yoktur. Karnın dorsalinde (sırt kısmında) her zaman belirgin koyu, yaprak benzeri bir desen (folium) bulunur. Bu folium genellikle ortasında büyük, açık renkli, haç benzeri bir desen ve koyu bir kalp işareti ile üçgen şeklinde bir ön leke içerir. Karnın ventral kısmı (alt tarafı) epigastrium (ön kısım) ile ipek bezleri arasında beyaz uzunlamasına geniş bantlarla çevrili koyu bir orta şeride sahiptir.

Ayırt Edici Özellikler:

Karındaki Koyu Folium Deseni: Karnın sırt kısmındaki belirgin koyu yaprak benzeri desen, türün adını aldığı özelliktir.
Koyu Sternum ve Açık Renkli Karın: Türkiye'deki teşhis karakterlerinde sternumun koyu kahverengi, karnın ise açık renkli ve orta yerinde boşlukları olan siyah yapraksı bir folium bulundurduğu belirtilir (L. cornutus için geçerli olan bir açıklama).
Nemli Habitat Tercihi: Genellikle nemli yerlerde, özellikle su kenarlarında bulunması (ancak L. folium için kuru habitat tercihi de belirtilir).

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Larinioides folium, karnındaki belirgin yaprak deseniyle dikkat çeken bir türdür. Her ne kadar Larinioides cornutus ile yakın benzerlikler gösterse de, habitat tercihleri ve bazı morfolojik detaylar onu ayırabilir. Nemli veya kuru habitatlarda olsun, bu örümcekler ekosistemde zararlı böceklerin kontrolünde aktif rol oynarlar."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Yuva Yapısı (Küre Ağı): Larinioides folium, orta büyüklükte küre ağları örer. Bu ağlar genellikle çimenler arasına veya alçak çalılıklara, özellikle suya yakın yerlerde kurulur. Örümcekler genellikle gündüzleri ağlarında pusuya yatarlar veya bitki ve hayvan maddeleriyle kamufle ettikleri ipekten yapılmış bir sığınakta saklanırlar ve geceleri avlanmak için ağa çıkarlar. Ağlar genellikle akşamları yeniden örülür.

Habitat Tercihi: Bu türler genellikle nemli habitatları tercih eder:

Su Kenarları: Gölet ve göl kıyıları, bataklıklar, sazlık alanlar.
Nemli Çayırlar ve Uzun Otlaklar: Uzun boylu otların ve sazların bulunduğu alanlar.
Kentsel Alanlar: Bazen binalar ve köprüler gibi insan yapımı yapılar üzerinde de bulunabilirler, özellikle L. sclopetarius gibi benzer türler. Ancak L. foliumun daha çok bitki örtüsüne bağlı olduğu belirtilir.

Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan sinekler, sivrisinekler, güveler ve diğer uçan böceklerle beslenen pasif avcılardır. Diğer birçok örümcek türünün aksine, Larinioides türlerinin kışın da aktif kalabildiği ve donma sıcaklıklarına dayanabildiği bilinmektedir. Yumurtadan çıkan örümcekler ilkbaharda olgunlaşır ve çiftleşir.

Beslenme ve Üreme

Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca diyetleri çeşitli küçük ve orta boyutta uçan böceklerdir. Ağlarını kullanarak avlarını yakalar.

Üreme: Erkek ve dişi örümcekler sonbaharda ve ilkbaharda çiftleşebilir. Dişi, yaz aylarında üç ila beş adet sarı yumurta kesesi üretir. Bu keseler, genellikle korunaklı bir yere, örneğin bir yaprağın içine gizlenir. Yumurtadan çıkan yavru örümcekler, birkaç ay boyunca koruyucu kesenin içinde kalır ve olgunlaştıklarında dağılırlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Larinioides folium da zehirlidir. Zehirlerini avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanırlar. Örümcek zehirleri genellikle karmaşık proteinler ve peptitler içerir ve tıbbi araştırmalara konu olmuştur.

İnsanlar İçin Tehlikesi: Larinioides folium'un insanlar için tehlikesi son derece düşüktür ve tıbbi olarak önemsiz kabul edilir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açmaz. Küçük boyutları ve genellikle uysal doğaları nedeniyle, insanları ısırmaları çok nadirdir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde (örn. üzerine basıldığında veya sıkıldığında) gerçekleşir. Larinioides cinsine ait örümceklerin ısırıkları genellikle hafif ağrı, uyuşma ve şişliğe neden olur; nadiren mide bulantısı ve baş dönmesi gibi semptomlar görülebilir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Larinioides folium gibi yerel türlerimiz, ekosistemdeki hassas denge için önemlidir. İnsanlar için tehlike arz etmezler ve zehirleri yalnızca avlarını etkilemek üzere tasarlanmıştır. Bu örümcekleri doğal ortamlarında bırakmak ve rahatsız etmemek en doğru yaklaşımdır."

Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:

Isırık bölgesinde hafif ağrı, uyuşma, kaşıntı veya kızarıklık ve lokalize şişlik.
Nadiren mide bulantısı veya baş dönmesi.
Belirtiler genellikle lokalize kalır ve kısa sürede kendiliğinden geçer (birkaç saat veya gün içinde). Ciddi alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) teorik olarak mümkün olsa da, küre ağ örümcekleri ısırıklarında son derece nadirdir ve genellikle genetik yatkınlık ve tekrarlanan ısırıklarla ilişkilidir.

Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

Isırık bölgesini sabun ve su ile temizleyin.
Ağrı ve şişliği azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
Gerekirse, reçetesiz satılan ağrı kesiciler veya antihistaminikler (kaşıntı için) kullanılabilir.
Semptomlar şiddetlenirse veya alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Larinioides folium Kayıtları

World Spider Catalog'a göre Larinioides folium, şu anda Larinioides cornutus'un eşanlamlısı olarak kabul edildiği için, Türkiye'deki kayıtlar aslında Larinioides cornutus'a işaret etmektedir. Larinioides cornutus, Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde, özellikle İstanbul, Bursa, Kayseri, Adana, Bitlis, Van, Ankara ve Kırıkkale illerinden kaydedilmiştir. Karadeniz Bölgesi'nde de görüldüğü belirtilmektedir. Bu kayıtlar, Larinioides folium adı altında listelense dahi, mevcut taksonomik bilgiye göre Larinioides cornutus olarak anlaşılmalıdır.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir. Larinioides folium'un Larinioides cornutus'un sinonimi olarak listelendiği ana kaynak.

Kaynağa Erişim: World Spider Catalog - Larinioides folium (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Kaynağa Erişim: World Spider Catalog - Larinioides cornutus (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

araneae - Spiders of Europe: Avrupa örümcekleri hakkında detaylı bilgiler içeren bir kaynak, türün habitat ve dağılım bilgileri için kullanılmıştır.

Kaynağa Erişim: araneae - Larinioides cornutus (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Wikipedia - Larinioides cornutus: Türün genel bilgileri, fiziksel özellikleri, habitatı, davranışı ve zehiri hakkında detaylı bilgi. L. folium'un L. cornutus ile olan ilişkisi belirtilir.

Kaynağa Erişim: Larinioides cornutus - Vikipedi (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

EOL (Encyclopedia of Life) - Larinioides folium: Türün coğrafi dağılımı ve habitat bilgileri.

Kaynağa Erişim: Larinioides folium (Schrank 1803) Schrank 1803 - Encyclopedia of Life (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Plazi TreatmentBank - Larinioides Caporiacco 1934: Larinioides cinsinin morfolojik özellikleri ve türlerin genel tanımları.

Kaynağa Erişim: Larinioides Caporiacco 1934 - Plazi TreatmentBank (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Un Monde dans Mon Jardin - Larinioides cornutus: Larinioides cornutus'un yaşam döngüsü, habitatı ve davranışı hakkında detaylı bilgiler, L. folium ile karşılaştırmalı bilgi içerir.

Kaynağa Erişim: Larinioides cornutus - Un Monde dans Mon Jardin (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Spider Recording Scheme (British Arachnological Society) - Summary for Larinioides cornutus: İngiltere'deki dağılım, habitat, ekoloji ve yaşam döngüsü detayları.

Kaynağa Erişim: Summary for Larinioides cornutus (Araneae) - Spider Recording Scheme (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

ResearchGate - Structure Elucidation of Polyamine Toxins in the Venom of the Spider Larinioides folium: Larinioides folium zehirinin kimyasal bileşimi üzerine bilimsel makale.

Kaynağa Erişim: Structure Elucidation of Polyamine Toxins in the Venom of the Spider Larinioides folium (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).

Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a) The checklist of the spiders of Turkey.: Türkiye örümceklerinin güncel kontrol listesi. (Bu kaynak uluslararası indeksli dergilerde yayınlanır ve yabancı bilim insanları tarafından atıf alır, ancak kendisi Türkçe bir kaynattır. Burada, Larinioides cinsinin Türkiye'deki türleri hakkında bilgi için kullanılmıştır.)

Fotoğraf:Michael H. Lemmer - http://www.naturkamera.de