Megalepthyphantes collinus

Türkçe Adlandırma: Megalepthyphantes collinus için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Familyasının genel adı olan "Cüce Ağ Örümceği" veya "Levha Ağ Örümceği" kullanılabilir. Tür adının işaret ettiği gibi, "Tepe Levha Ağı Örümceği" veya "Dağlık Alan Levha Ağı Örümceği" gibi bir adlandırma uygun olabilir.

Megalepthyphantes collinus, Linyphiidae familyasına ait küçük boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, Palearktik bölgede (Avrupa ve Türkiye) yayılış gösterir. Genellikle ormanlık alanlarda, özellikle iğne yapraklı ormanlarda, yaprak döküntüleri arasında ve bazen yüksek rakımlarda bulunurlar. İlk kez 1887 yılında Jean-François Aubry tarafından Linyphia collina olarak tanımlanmış, daha sonra 1996 yılında Michael I. Saaristo ve Andrei V. Tanasevitch tarafından Megalepthyphantes cinsine aktarılmıştır.

Detaylı Özellikler ve Taksonomik Konum

Taksonomik Sınıflandırma

Megalepthyphantes collinus'un bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum):: Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Linyphiidae Blackwall, 1859 (Cüce Ağ Örümcekleri / Levha Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Megalepthyphantes Saaristo & Tanasevitch, 1996
• Tür (Species): Megalepthyphantes collinus (L. Koch, 1872) (Not: Bazı kaynaklarda farklı tanımlayıcılar ve yıllar geçse de WSC'ye göre L. Koch, 1872'dir.)

Genel Bilgiler

• Familya: Linyphiidae
• Tip: Küçük boyutlu, zehirli, levha ağ ören bir örümcek türüdür.
• Coğrafi Dağılım: Palearktik dağılıma sahiptir. Avrupa ve Türkiye'de bulunur. Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yer almaktadır. Özellikle yüksek rakımlı ormanlık alanlardan kayıtları bulunmaktadır. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da ormanlık alanlar ve tepelik bölgelerdeki uygun habitatlarda bulunması mümkündür.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Linyphiidae familyasının diğer üyeleri gibi küçük boyutludur. Spesifik ölçüler genellikle türün orijinal tanımında veya revizyon çalışmalarında detaylandırılır, ancak tipik olarak 2.5 - 3.5 mm civarında olabilirler.
• Renk: Genellikle açık kahverengimsi veya grimsi tonlardadır.
• Karapaks (Prosoma): Sarımsı kahverengi olup, genellikle belirgin bir deseni yoktur.
• Karın (Opisthosoma): Grimsi veya kahverengimsi olup, üzerinde soluk, bazen zikzaklı veya benekli bir desen bulunabilir.
• Bacaklar: Sarımsı kahverengidir.
• Ayırt Edici Özellikler:Genital Yapılar: Megalepthyphantes cinsinin ve özellikle bu türün kesin teşhisi, erkeklerin pedipalpleri (çiftleşme organları) ve dişilerin epigynesi (dış üreme organı) gibi genital yapıların mikroskop altında incelenmesini gerektirir. Bu yapılar, Megalepthyphantes türleri arasında ayırt edici morfolojik detaylar sunar.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Linyphiidae familyasındaki türlerin teşhisi genellikle zordur ve genital morfolojiye dayanır. "Collinus" ismi, bu türün özellikle tepelik ve dağlık bölgelerde, ormanlık habitatlarda bulunma eğiliminde olduğunu gösterir.

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı (Levha Ağı): Megalepthyphantes collinus, ait olduğu Linyphiidae familyasının birçok türü gibi, genellikle küçük ve düzensiz levha ağları (sheet web) kurar. Bu ağlar, alçak bitki örtüsü (çalılar, otlar), yaprak döküntüleri veya yere yakın diğer bitki kalıntıları arasına, zemin seviyesine yakın gerilir. Bazen ağaç kabukları veya taşların altında da bulunabilirler.
• Habitat Tercihi: Genellikle ormanlık ve tepelik alanları tercih eder.
• Ormanlık Alanlar: Özellikle iğne yapraklı ormanlar (çam ormanları) ve karışık ormanların yaprak döküntüsü katmanında.
• Yüksek Rakımlar: Tür adı da bu habitat tercihine işaret eder; dağlık ve tepelik bölgelerde daha sık görülür.
• Zemin seviyesi: Çoğunlukla zemin seviyesinde veya yere yakın bitki örtüsü arasında yaşarlar.
• Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük böcekler ve diğer eklembacaklılarla beslenen avcılardır. Kriptik bir yaşam tarzına sahiptirler ve genellikle gizli kalmayı tercih ederler. Yetişkin bireyler genellikle ilkbahar ve erken yaz aylarında gözlemlenebilir.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, ağlarına takılan küçük uçan böcekler (sinekler, midges, kollembollar) ve diğer küçük toprak eklembacaklılarıdır.
• Üreme: Dişiler, genellikle bir ipek kesesi içinde yumurtalarını bırakır ve bu keseyi ağlarına veya korunaklı bir yere gizlerler.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Megalepthyphantes collinus de zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Megalepthyphantes collinus'un insanlara karşı tehlikesi çok düşüktür. Boyutları küçük olduğu ve insanlarla temasları nadir olduğu için ısırık vakaları oldukça seyrektir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi sistemik etkilere yol açtığına dair hiçbir bilimsel rapor bulunmamaktadır.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: Linyphiidae familyasındaki bu kadar küçük türlerin zehir bezleri, genellikle avlarını etkisiz hale getirmek için yeterli güçtedir, ancak insan için önemli bir tıbbi tehdit oluşturmaz. Isırık belirtileri genellikle lokalize ve hafiftir, arı sokmasına benzer semptomlarla sınırlı kalır. Ayrıca, bu örümcekler genellikle gizli habitatlarda yaşadıkları için insanlarla karşılaşma olasılıkları da oldukça düşüktür.
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle birkaç saat veya birkaç gün içinde kendiliğinden geçer ve tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Megalepthyphantes collinus ısırığı için özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Isırık bölgesini sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için ısırık bölgesine temiz bir bez içine sarılmış buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse, yayılırsa, alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Megalepthyphantes collinus Kayıtları

Megalepthyphantes collinus, Türkiye örümcek faunası içinde kaydedilmiş bir türdür. Palearktik bir tür olması ve Türkiye'de bulunması, bu türün ülkenin çeşitli bölgelerinde, özellikle ormanlık ve tepelik alanlarda yayılış gösterdiğini düşündürmektedir. Mevcut konumunuz olan İstanbul'da da Kuzey Ormanları gibi ormanlık ve tepelik bölgelerdeki uygun habitatlarda bulunma potansiyeli vardır.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
3. araneae - Megalepthyphantes collinus - Spiders of Europe: Avrupa örümcek faunası içindeki yeri, morfolojik detayları, boyutları ve habitat bilgileri.
4. Kaynağa Erişim: araneae - Megalepthyphantes collinus - Spiders of Europe. https://araneae.nmbe.ch/data/4774/Megalepthyphantes_collinus (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: GBIF. Megalepthyphantes collinus. https://www.gbif.org/species/2137996 (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan akademik yayınlar: Özellikle Linyphiidae familyası üzerine yapılan faunistik ve sistematik çalışmalar ve arazi raporları (Örn: Kunt, Özkütük, Danışman gibi araştırmacıların çalışmaları) Megalepthyphantes collinus'a dair kayıtlar ve dağılım bilgileri sunmaktadır.