Neoscorpionina

Scorpiones (Akrepler) takımının sınıflandırması içinde yer alan Neoscorpionina, mevcut akrep türlerinin büyük çoğunluğunu kapsayan bir alt takımdır. Bu taksonomik grup, "yeni akrepler" olarak da bilinir ve dünya üzerindeki neredeyse tüm yaşayan akrep familyalarını bünyesinde barındırır. Neoscorpionina, hem morfolojik hem de biyolojik olarak diğer akrep alt takımlarından ayrılır ve bu canlıların evrimsel başarısını temsil eder.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Neoscorpionina, Akrepler takımının iki ana alt takımından biridir; diğeri ise sadece bir fosil familyasını içeren Palaeosterni'dir. Bu sınıflandırma, canlı akreplerin hemen hemen hepsinin tek bir büyük grup altında toplandığını gösterir.

• Taksonomik Seviye: Scorpiones (Takım) altında bir alt takımdır.
• Morfolojik Özellikler: Neoscorpionina'yı diğer alt takımdan ayıran en temel özellik, vücut segmentlerinin gelişimi ve iç anatomik yapılarındaki farklılıklardır.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Neoscorpionina alt takımındaki akrepler, türler arası büyük farklılıklar gösterse de ortak bazı biyolojik özelliklere sahiptir:

• Zehir Mekanizması: Zehir kesesi (telson) ve iğne, avlarını felç etmek veya savunma amaçlı zehir enjekte etmek için kullanılır. Zehirlerinin kimyasal yapısı, nörotoksik (sinir sistemini etkileyen) veya sitotoksik (dokuya zarar veren) olabilir.
• Yaşam Alanı: Çoğu Neoscorpionina türü gece aktiftir ve gündüzleri taşların altında, yarık veya oyuklarda saklanır.
• Beslenme: Etoburdurlar. Böcekler, örümcekler ve diğer küçük omurgasızları avlarlar.

3. Sınıflandırma ve Familyalar

Neoscorpionina alt takımı, içinde farklı taksonomik grupları barındırır. Bu alt takım, tüm yaşayan familyaları içeren Orthosterni üst familyası altında sınıflandırılır. Başlıca familyalar şunlardır:

• Buthidae: En büyük ve en tehlikeli zehirlere sahip türleri içeren familyadır. Türkiye'de bulunan Kara Akrep (Androctonus crassicauda) ve Türk Sarısı Akrebi (Leiurus abdullahbayrami) bu familyaya aittir.
• Scorpionidae: Genellikle iri yapılı ve güçlü kıskaçlara sahip akrepleri içerir. Zehirleri Buthidae türlerine kıyasla genellikle daha hafiftir. İmparator Akrebi (Pandinus imperator) gibi türler bu familyadadır.
• Euscorpiidae: Avrupa ve Akdeniz bölgesinde yaygın olan, zehirleri insan için zararsız kabul edilen türleri içerir. Ev Akrebi (Euscorpius italicus) bu familyanın bilinen bir temsilcisidir.
• Iuridae: Çoğunlukla Türkiye, Yunanistan ve Ortadoğu'da endemik türleri barındırır. Marmaris Akrebi (Iurus kinzelbachi) bu familyaya aittir.
• Vaejovidae: Yeni Dünya'da, özellikle Kuzey Amerika'da yaygın olan büyük bir familyadır.
• Hemiscorpiidae: Orta Doğu'da tehlikeli zehirlere sahip türler içerir.

4. Koruma Durumu ve Ekolojik Önem

Neoscorpionina alt takımı, tüm canlı akrep türlerinin neredeyse tamamını içerdiği için genel olarak tehdit altında değildir. Ancak, bu alt takım içindeki birçok spesifik tür, dar yayılışı ve habitat kaybı gibi nedenlerle nesli tehlike altında olabilir. Akrepler, doğal ekosistemlerde haşere kontrolü sağlayarak ve besin zincirinde önemli bir rol oynayarak ekolojik dengeye katkıda bulunurlar. Ayrıca, zehirlerinin farmakolojik araştırmalarda kullanılması, tıbbi açıdan büyük bir potansiyel taşır.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

• Kaynaklar:
• Fet, V., Soleglad, M. E., & Marmol, J. (2018). A taxonomic review of the scorpions of the family Buthidae.
• Prendini, L. & Wheeler, W. C. (2005). Phylogeny of the scorpions (Chelicerata: Scorpiones).
• The Scorpion Files - Jan Ove Rein.
• Yağmur, Y. E. (2020). Türkiye Akrep Faunası.
• Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.
• Fotoğraf:Fotoğraf:Ejder İren