Parexocoetus mento
Genel Özellikler
Parexocoetus mento, Türkçede “Uçan Balık” olarak bilinen, Exocoetidae familyasına ait bir balık türüdür. Gövdesi silindirik ve yanlardan basıktır. Ortalama boyu 15–20 cm arasında değişir. Büyük pektoral yüzgeçleri sayesinde kısa mesafelerde su üzerinde uçabilme yeteneğine sahiptir. Vücut rengi gümüşi, sırt kısmı ise mavi-yeşil tonlardadır. Plankton ve küçük deniz organizmaları ile beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Beloniformes
- Familya: Exocoetidae
- Cins: Parexocoetus
- Tür: Parexocoetus mento
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Parexocoetus mento
- Eski Adları / Sinonimler: Bazı eski kaynaklarda Exocoetus mento olarak geçmiştir.
Dağılım ve Habitat
Parexocoetus mento, tropikal ve subtropikal denizlerde yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Akdeniz’in açık sularında nadiren gözlemlenmiştir. Sığ ve orta derinliklerde, genellikle yüzey sularında bulunur. Uçma yeteneği sayesinde avcılardan kısa süreli kaçış sağlayabilir.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Uçan balıklar, halk arasında özgürlük ve hızın sembolü olarak görülmüştür. Denizciler ve balıkçılar tarafından genellikle uğur ve iyi hava işareti olarak kabul edilir.
Ekoloji ve Davranış
Küçük plankton ve deniz yüzeyine yakın organizmalarla beslenir. Tehlike anında büyük pektoral yüzgeçlerini kullanarak su üzerinden kısa mesafelerde uçar. Sosyal olarak küçük gruplar hâlinde bulunabilir.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Uçma yeteneği sayesinde kısa mesafelerde su üzerinden hareket edebilir.
- Yanlış: Halk arasında sürekli su üzerinde uçtuğu sanılır; oysa yalnızca kısa mesafeler için bu yeteneğini kullanır.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı açısından herhangi bir toksik etkisi yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Collette, B.B. & Parin, N.V. (1991). Exocoetidae: Flyingfishes of the World. FAO Species Catalogue.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
- Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/1650057
© Mark Rosenstein
