Arnoglossus kessleri

Arnoglossus kessleri, Yassı Balıklar takımı Pleuronectiformes içinde, Sol Gözlü Pisi Balığıgiller familyası Bothidae'ye ait küçük bir türdür. Halk arasında Karadeniz İnce Pisi Balığı veya Kessler'in Pisi Balığı olarak bilinir. Adını, bu türü ilk tanımlayanlardan biri olan Rus zoolog Karl Fedorovich Kessler'den almıştır. Bu tür, özellikle Karadeniz ve Azak Denizi havzasına adapte olmuş bir ince pisi balığıdır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Karadeniz İnce Pisi Balığı'nın ana yayılım alanı Karadeniz ve Azak Denizi'dir. Bu bölgelerin kendine özgü tuzluluk ve sıcaklık koşullarına uyum sağlamıştır ve Türkiye'nin Karadeniz kıyı şeridinde bentik yaşam sürer. Akdeniz'deki yakın akrabaları (A. laterna, A. thori) ile sık sık karıştırılabilir, ancak Karadeniz'e özgü morfolojik farklılıklar gösterir.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

• Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
• Sınıf (Class):: Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
• Takım (Order):: Pleuronectiformes (Yassı Balıklar)
• Aile (Family):: Bothidae (Sol Gözlü Pisi Balığıgiller)
• Cins (Genus):: Arnoglossus
• Tür (Species):: Arnoglossus kessleri (Schmidt, 1915)

2. Fiziksel Özellikler ve Morfoloji

• Boyut: Küçük bir yassı balıktır; genellikle 10–15 cm uzunluğa ulaşır.
• Vücut: Vücudu uzun, ince ve narin bir yapıdadır; bu haliyle Arnoglossus cinsinin tipik özelliğini taşır.
• Gözler (Ayırt Edici Özellik): Tüm Bothidae üyeleri gibi, her iki göz de başın sol tarafında yer alır.
• Yüzgeçler: Sırt yüzgeci, diğer ince pisi balıkları gibi, gözlerin ilerisinden, burun hizasından başlar.
• Renk: Gözlü tarafı (üst taraf) genellikle grimsi kahverengi veya açık kum rengindedir. Yaşadığı ortamın zeminine uyum sağlamak için renk değiştirme yeteneği sınırlı da olsa mevcuttur.

3. Ekolojik ve Biyolojik Davranışlar

• Habitat: Kıta sahanlığının çamurlu ve kumlu deniz diplerini tercih eder. Sığ kıyı sularından başlayarak 100 metreye kadar olan derinliklerde bulunur.
• Davranış: Kesinlikle bentik (dipte yaşayan) bir türdür. Günün çoğunu deniz tabanına gömülerek veya hareketsiz bir şekilde kamufle olarak geçirir.
• Diyet: Diyeti, yaşadığı yumuşak deniz tabanında bulunan küçük bentik omurgasızlardan (deniz kurtları, amfipodlar ve küçük kabuklular) oluşur.
• Üreme: Yumurtlayarak çoğalır.

4. Ticari Önemi ve Koruma Durumu

• Ticari Değer: Küçük boyutu ve ince et yapısı nedeniyle ticari bir değeri yoktur. Karadeniz'deki dip trolü avcılığında yan av (bycatch) olarak yakalanır, ancak genellikle değerlendirilmez. Ticari açıdan Karadeniz Pisi Balığı'nın (Platichthys luscus) gölgesinde kalmıştır.
• Koruma Durumu: Yaygın dağılımı ve ticari avcılık için hedef olmaması nedeniyle IUCN tarafından genellikle "Asgari Endişe" (Least Concern - LC) kategorisinde değerlendirilir. Ancak Karadeniz havzasına endemik olması, bu bölgedeki çevresel değişimlere karşı hassasiyetini artırır.
• Ekolojik Rolü: Bölgesel bentik besin zincirinde önemli bir av ve avcı türüdür.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

• Kaynaklar:
• Froese, R. and D. Pauly. Editors. (2024). FishBase. World Wide Web electronic publication.
• Quéro, J.-C. (2001). Bothidae. In P. J. P. Whitehead et al. (eds.), Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean, Vol. 3. UNESCO.
• Vasilyeva, E. D., & Z. D. P. K. V. S. R. V. E. P. L. T. F. (2018). Fishes of the Black Sea and Sea of Azov. Russian Academy of Sciences.
• Serena, F. (2005). Field Identification Guide to the Sharks and Rays of the Mediterranean and Black Sea. FAO.