Clepsis pallidana

Clepsis pallidana, Tortricidae familyasına (yaprak kıvırıcı güveler) ait küçük ve soluk renkli bir güve türüdür. Halk arasında Solgun Yaprak Güvesi olarak bilinir. Tırtılları, beslendikleri bitkilerin yapraklarını rulo haline getirerek yuva yaptıkları için bu adı alırlar.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Clepsis pallidana, 12-18 mm arasında değişen kanat açıklığına sahiptir. Kanatları açık kahverengi, krem veya soluk sarı tonlarındadır ve üzerinde belirgin olmayan koyu renkli benekler bulunabilir. Bu güve, özellikle çok çeşitli bitkilerle beslenebilen polifaj bir tür olmasıyla dikkat çeker.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Tortricidae
Cins (Genus):: Clepsis
Tür (Species):: Clepsis pallidana (Fabricius, 1776)

Coğrafi Dağılım ve Yayılış Alanları

Bu tür, Avrupa'nın büyük bir bölümünde, Asya'da ve Kuzey Amerika'da yayılış gösterir. Türkiye'de de yaygın olarak bulunur.

Habitat Tercihi: Ormanlık alanlarda, bahçelerde, tarım arazilerinde ve yol kenarlarında yaşar.

2. Fiziksel Özellikler ve Biyolojik Davranışlar

Clepsis pallidana, yaşam döngüsünün tırtıl aşamasında bitkilere zarar verir.

Yaşam Döngüsü: Dişi güveler, yumurtalarını konak bitkilerinin yaprakları üzerine bırakır. Yumurtadan çıkan tırtıllar, bitkilerin yapraklarını ipeksi ipliklerle sararak korunaklı bir yuva oluşturur. Bu yuvanın içinde beslenirler. Genellikle yılda bir veya iki döl verirler.
Beslenme: Tırtıllar, çok çeşitli otsu ve odunsu bitkilerle beslenirler. Konakçıları arasında yonca, yonca yoncası, söğüt, meşe ve çeşitli sebze ve meyve bitkileri bulunur.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Doğal ekosistemlerde, diğer böcekler ve kuşlar için bir besin kaynağı görevi görür. Polifaj yapısı, onu ekosistemdeki besin zincirinin çok yönlü bir halkası yapar.
Biyolojik Önem: Bitki-böcek etkileşimleri ve besin zinciri üzerine yapılan araştırmalar için değerli bir model tür olabilir.

4. Tarım Ziraatına Etkisi ve Mücadele Yöntemleri

Clepsis pallidana, tırtıl aşamasında çeşitli tarım ürünlerinde hasara neden olabilir.

Zarar Şekli: Tırtılların yaprakları rulo yaparak beslenmesi, bitkinin fotosentez kapasitesini düşürür ve ürün kalitesini etkiler. Genç sürgünlere, tomurcuklara ve çiçeklere de zarar verebilirler.
Mücadele Yöntemleri:
Kültürel Mücadele: Etkilenen yaprakların toplanıp imha edilmesi veya bitki kalıntılarının temizlenmesi.
Biyolojik Mücadele: Türün doğal düşmanı olan parazitoid böcekler ve bakteriyel preparatların (örneğin Bacillus thuringiensis) kullanılması.
Kimyasal Mücadele: Yoğun popülasyon durumlarında, hedefli insektisitlerin kullanımı.

5. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Clepsis pallidana, yaygın bir tür olduğu için küresel ölçekte nesli tehlike altında değildir ve herhangi bir koruma statüsüne sahip değildir.
Tehditler: Zirai mücadele yöntemlerinin yaygınlaşması ve doğal habitatların kaybolması, popülasyonlarını etkileyebilir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:
Bradley, J. D., Tremewan, W. G., & Smith, A. (1979). British Tortricoid Moths. Tortricidae: Tortricinae and Sparganothinae. The Ray Society.
Razowski, J. (2002). Tortricidae of the world: a catalogue. Frantisek Slamka.
Uluslararası Doğa Koruma Birliği (IUCN) Kırmızı Listesi.