Eremias strauchi

Eremias strauchi, halk arasında "Strauch'un Koşucusu" olarak bilinen, Lacertidae (Gerçek Kertenkeleler) ailesine ait hızlı ve çevik bir sürüngen türüdür. Latince adındaki Eremias cinsi, "çöllük veya kumlu yerlerde yaşayan" anlamına gelir ve bu türün habitat tercihini net bir şekilde yansıtır. Gündüzcül ve hareketli yapısı, onu yaban hayatı gözlemcileri için ilginç bir canlı yapar.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Eremias strauchi, orta büyüklükte bir kertenkele olup, genellikle 20 cm'ye kadar uzayabilir. Vücudu ince ve narin bir yapıya sahiptir. Rengi değişkenlik gösterir; genellikle sarımsı, gri veya kahverengi tonlarında olup, sırtında ve yanlarında bir dizi koyu benek veya leke bulunur. Bu lekeler bazen bir şerit deseni oluşturur. Parmaklarının kenarlarındaki özel pullar, kumlu yüzeylerde daha iyi hareket etmesini sağlar.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
Sınıf (Class): Reptilia (Sürüngenler)
Takım (Order): Squamata (Pullu Sürüngenler)
Aile (Family): Lacertidae (Gerçek Kertenkeleler)
Cins (Genus): Eremias
Tür (Species): Eremias strauchi (Kessler, 1878)

2. Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Eremias strauchi, Doğu Anadolu, Güney Kafkasya ve İran'ın kuzeybatısında sınırlı bir yayılıma sahiptir.

Türkiye'deki Dağılımı: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin bildirdiğine göre, bu tür Türkiye'nin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde bulunur. Özellikle Iğdır, Kars, Van ve Ağrı gibi illerdeki kurak alanlarda görülür.
Habitat Tercihi: Kuru, kumlu, taşlık ve yarı kurak bozkır alanlarını tercih eder. Genellikle seyrek bitki örtüsünün olduğu, güneş alan düz arazilerde yaşar.

3. Yaşam Döngüsü ve Davranışsal Özellikler

Davranış: Eremias strauchi, çok hızlı hareket eden ve çevik bir türdür. Günün en sıcak saatlerinde bile aktif olabilir. Tehlike anında, yüksek hızda kaçarak en yakın sığınak olan taşın altına veya çalıya saklanır.
Beslenme: Etobur bir canlıdır. Diyetini çoğunlukla karıncalar, çekirgeler ve diğer küçük böcekler gibi omurgasızlar oluşturur.
Üreme: Üreme dönemi ilkbaharda başlar. Dişi, yaz aylarında toprağın altına yumurtalarını bırakır. Yavrular, yaklaşık bir ay sonra yumurtadan çıkar ve bağımsız bir yaşam sürdürmeye başlarlar.

4. Tehlike Durumu, Alerji Durumu ve Tedavi Prosedürleri

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin belirttiğine göre:

Zehir Durumu: Eremias strauchi zehirsiz ve tamamen zararsız bir türdür. İnsanlara karşı hiçbir saldırganlık göstermez.
Alerji Durumu: Bu türün insanlarda bilinen herhangi bir alerjik reaksiyona neden olduğuna dair bir bilgi yoktur.
Tedavi Prosedürleri: Herhangi bir tıbbi müdahale gerektirmez.

5. Ekolojik Rolü ve Koruma Durumu

Ekolojik Rolü: Bulunduğu ekosistemde böcek popülasyonlarını kontrol altında tutarak ekolojik dengeye katkı sağlar. Aynı zamanda bölgedeki yırtıcı kuşlar ve yılanlar için de besin kaynağıdır.
Koruma Durumu: Eremias strauchi, IUCN Kırmızı Listesi'nde "Asgari Endişe (Least Concern)" statüsünde yer almaktadır. Geniş bir yayılıma sahip olması nedeniyle genel olarak tehdit altında olmasa da, yerel olarak habitat tahribatı ve yanlış anlaşılmalar nedeniyle popülasyonu olumsuz etkilenebilir.

Kaynaklar: