Heriaeus melloteei
Heriaeus melloteei, halk arasında "Yengeç Örümcekleri" olarak bilinen Thomisidae familyasına ait küçük ila orta büyüklükte bir örümcek türüdür. Bu familya üyeleri, ağ örmek yerine avlarını pusu kurarak yakalamalarıyla tanınır. Heriaeus cinsi, genellikle kıllı veya tüylü vücutlarıyla ve bitki örtüsü üzerinde mükemmel kamuflaj yetenekleriyle dikkat çeker.
Heriaeus melloteei, Thomisidae familyasına ait zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1886 yılında Eugène Simon tarafından tanımlanmıştır. Tür adı, muhtemelen bu türü tanımlayan Simon'un araştırmalarına katkıda bulunan birine ithafen verilmiştir.
Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım
Taksonomik Konum
Heriaeus melloteei'nin bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:
- Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
- Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
- Familya (Family): Thomisidae Sundevall, 1833 (Yengeç Örümcekleri)
- Cins (Genus): Heriaeus Simon, 1875
- Tür (Species): Heriaeus melloteei Simon, 1886
Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu
Heriaeus melloteei, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Palearktik biyocoğrafik bölgesinde yayılış gösteren bir türdür. Bilinen dağılımı Çin, Kore ve Japonya olarak belirtilmektedir.
Türkiye'de bu türün varlığına dair güvenilir bilimsel kayıtlara doğrudan rastlanmamıştır. Ancak, Thomisidae familyasının ve Heriaeus cinsinin Türkiye'de geniş bir dağılıma sahip olduğu göz önüne alındığında, benzer habitatlara sahip bölgelerde bulunma potansiyeli olabilir. Şu anki bilgilerle İstanbul'da varlığı teyit edilmemiştir.
Fiziksel Özellikler
- Boyut: Heriaeus melloteei genellikle küçük ila orta büyüklükte bir yengeç örümceğidir. Cinsin diğer üyeleriyle benzer boyutlara sahip olması beklenir. Erkekler dişilerden daha küçük olabilir.
- Gövde Yapısı ve Renk: Heriaeus cinsinin tipik özelliği olan kıllı veya tüylü bir görünüme sahiptir. Bu tüyler, örümceğin avlandığı veya gizlendiği bitki örtüsü arasında mükemmel bir kamuflaj sağlar.
- Genel Görünüm: Vücut rengi genellikle yaşadığı ortama uyum sağlayacak şekilde yeşilimsi, kahverengimsi veya sarımsı tonlarda olabilir. Özellikle Heriaeus hirtus gibi yakın türlerle benzerlik gösterebilir; H. hirtus genellikle soluk yeşil renkte, karnı daha açık yeşil veya soluk sarıdır ve vücut ile bacakları uzun beyaz kıllarla kaplıdır. H. melloteei'nin de benzer adaptasyonlara sahip olması muhtemeldir.
- Karapaks (Prosoma / Baş-Göğüs Kısmı): Genellikle vücut rengiyle uyumlu, belirgin tüylere sahip olabilir.
- Bacaklar: Vücut rengiyle aynı tonlarda ve kıllıdır. Ön iki çift bacak, tipik yengeç örümceklerinde olduğu gibi avı yakalamak için daha güçlü ve yana doğru açılmış bir duruşa sahiptir.
- Karın (Opisthosoma): Genellikle oval bir şekle sahip olup, vücut rengiyle uyumlu desenlere veya lekelere sahip olabilir.
- Ayırt Edici Özellikler: Kesin teşhis, özellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle belirlenir. Bu türlerin morfolojik detayları, yakın akraba türlerle arasındaki farkı belirlemede kritik öneme sahiptir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Heriaeus melloteei, Thomisidae familyasının kıllı vücut yapısıyla bilinen üyelerinden biridir. Asya'da yayılış gösterdiği belirtilmektedir ve diğer yengeç örümcekleri gibi pusu avcısıdır. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir; ekosistemdeki böcek popülasyonlarının doğal kontrolünde önemli bir rol oynarlar. Bu türün ülkemizdeki varlığına dair kesin kayıtlar henüz sınırlı veya eksik olabilir, bu da gelecekteki araştırmalar için bir alan sunmaktadır."
Yaşam Biçimi ve Habitat
- Yaşam Tarzı: Heriaeus melloteei, diğer yengeç örümcekleri gibi aktif avcılar değildir, pusu avcılarıdır. Ağ örmezler. Bunun yerine, özellikle otsu bitki örtüsü, çalılıklar veya ağaçların yaprakları üzerinde kamufle olarak avlarını beklerler. Tüylü vücut yapıları, bitkilerin dokusuna mükemmel uyum sağlamalarına yardımcı olur.
- Avlanma Davranışı: Çiçekleri veya bitki örtüsünü ziyaret eden küçük böcekleri (sinekler, arılar, karıncalar, böcek larvaları vb.) ani bir hareketle güçlü ön bacaklarıyla yakalarlar.
- Habitat Tercihi: Genellikle ormanlık alanlar, orman kenarları, çalılıklar ve otlaklar gibi bitki örtüsü yoğun olan habitatlarda bulunurlar. Özellikle sıcak ve nemli ortamlara adapte olmuş olabilirler.
- Üreme ve Yaşam Döngüsü: Dişiler, yumurta keselerini genellikle bir ipek tabakasıyla sararak uygun bir bitkinin yaprağına veya sapına yerleştirir ve yavrular çıkana kadar bu keseyi koruma eğiliminde olabilirler.
Zehir ve Tıbbi Önem
- Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Heriaeus melloteei de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
- İnsanlar İçin Tehlikesi: Thomisidae familyasının zehirleri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Heriaeus melloteei da dahil olmak üzere bu örümcekler genellikle küçük boyutludur ve zehirleri, avladıkları böcekler üzerinde etkili olacak şekilde evrimleşmiştir. İnsanlar tarafından ısırılma olasılığı oldukça düşüktür; çünkü genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler ve ancak sıkıştırıldıklarında veya kendilerini tehdit altında hissettiklerinde ısırırlar. Isırsalar bile, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık, lokal ağrı veya şişlik dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Yengeç örümcekleri, doğanın ekolojik dengesi için önemli olan faydalı avcılardır. Heriaeus melloteei gibi türlerin zehirleri insanlar için tehlikeli değildir ve ekosistemdeki böcek popülasyonlarını doğal yollarla kontrol etmede büyük rol oynarlar. Bu canlılar, biyoçeşitliliğimizin vazgeçilmez bir parçasıdır ve rahatsız edilmedikçe insanlara zarar vermezler."
- Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kaşıntı, kızarıklık ve lokal ağrı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde kendiliğinden iyileşir.
- Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Gerekirse ağrı kesici alınabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.
- Bazı araştırmalar, Heriaeus melloteei'nin zehirinde bulunan Hm-3 adlı bir toksinin, insan sodyum kanallarını etkileyebileceğini ve potansiyel olarak belirli kas hastalıklarının (hiperkalemik veya normokalemik periyodik paralizi) tedavisinde kullanılabileceğini göstermektedir. Ancak bu, zehrin genel olarak insanlar için tehlikeli olduğu anlamına gelmez, aksine bilimsel araştırmalar için bir potansiyel sunduğunu gösterir.
Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Kaynaklar
- World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
- Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
- Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2167215 (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- Vikipedi - Heriaeus melloteei: Türkçe Vikipedi'deki tür bilgileri.
- Kaynağa Erişim: https://tr.wikipedia.org/wiki/Heriaeus_melloteei (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- Biocompare - Potential Treatment for Paralysis Found in a Fuzzy Spider: H. melloteei zehrindeki Hm-3 toksini ve potansiyel tıbbi kullanımları hakkında bilgi.
- Kaynağa Erişim: https://www.biocompare.com/Life-Science-News/349274-Potential-Treatment-for-Paralysis-Found-in-a-Fuzzy-Spider/ (Erişim tarihi: 22 Haziran 2025).
- PubMed - Structure of membrane-active toxin from crab spider Heriaeus melloteei suggests parallel evolution of sodium channel gating modifiers in Araneomorphae and Mygalomorphae: Hm-3 toksininin yapısal ve işlevsel çalışması hakkında bilimsel makale.
- https://enjoynature.net/natur.dll/-dfytjyVBKwYVfXiUgQpKxUOmrC/






