Hippocampus guttulatus
Genel Özellikler
Hippocampus guttulatus, Türkçede “Benekli Denizatı” olarak bilinen, Syngnathidae familyasına ait bir türdür. Vücudu dikey durabilen ve kıvrımlı yapıya sahiptir. Ortalama boyu 12–18 cm arasında değişir. Gövde rengi genellikle kahverengi, sarımsı veya kırmızımsı tonlardadır ve üzerinde beyaz veya açık renkli benekler bulunur. Kuyruğu prehensile (tutunmaya uygun) yapıda olup, deniz çayırları ve yosunlara tutunmak için kullanılır. Erkek bireyler kuluçka kesesinde yumurtaları taşır ve yavruların gelişimini sağlar.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Syngnathiformes
- Familya: Syngnathidae
- Cins: Hippocampus
- Tür: Hippocampus guttulatus
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Hippocampus guttulatus
- Eski Adları / Sinonimler: Bazı eski kaynaklarda Hippocampus ramulosus ile karıştırılmıştır; ancak morfolojik özellikler açısından farklı bir türdür.
Dağılım ve Habitat
Hippocampus guttulatus, Akdeniz, Karadeniz ve Doğu Atlantik kıyılarında yayılış gösterir. Türkiye’de Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarında gözlemlenir. Daha çok deniz çayırları (Posidonia oceanica), yosunluk alanlar ve kayalık diplerde, sığ sularda 0–20 metre derinlik aralığında yaşar.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Denizatları, tarih boyunca mitoloji ve halk kültüründe sembolik öneme sahip olmuştur. Erkek bireylerin yavru taşıması, doğada nadir rastlanan ebeveynlik davranışlarından biridir ve bilim insanlarının ilgisini çekmiştir.
Ekoloji ve Davranış
Küçük kabuklular, plankton ve balık larvalarıyla beslenir. Yavaş hareket eder ve prehensile kuyruğu sayesinde su bitkilerine tutunarak kamufle olur. Erkek bireylerin kuluçka kesesi, yüksek yavru yaşama oranı sağlayarak popülasyonun devamlılığında kritik rol oynar.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Erkek bireyler yumurtaları kuluçka kesesinde taşır ve yavruların gelişimini sağlar.
- Yanlış: Halk arasında denizatlarının yalnızca dekoratif amaçlı olduğu sanılır; oysa türün ekolojik ve biyolojik önemi büyüktür.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı açısından toksik bir etkisi yoktur.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Dawson, C.E. (1986). Syngnathidae. In: Smiths’ Sea Fishes. Springer.
- Lourie, S.A., Vincent, A.C.J. & Hall, H.J. (1999). Seahorses: An Identification Guide to the World’s Species and their Conservation. Project Seahorse.
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/154810988
© Sylvain Le Bris
