Hypsosinga albovittata

Hypsosinga albovittata: Beyaz Çizgili Ağ Örümceği

Hypsosinga albovittata, Araneidae familyasına (Küre Ağ Örümcekleri) ait, karnının dorsal (sırt) kısmında genellikle belirgin beyaz veya açık renkli uzunlamasına çizgilerle karakterize edilmiş küçük bir örümcek türüdür. "Albovittata" adı, Latince "beyaz çizgili" anlamına gelir ve bu özelliğe atıfta bulunur.

Hypsosinga albovittata Hakkında Detaylı Bilgiler

Hypsosinga albovittata, Westring tarafından 1851 yılında tanımlanmıştır. Zehirli olmasına rağmen, boyutlarının küçüklüğü ve uysal doğası nedeniyle insanlar için tamamen zararsız kabul edilir. Palearktik biyocoğrafik bölgede (Avrupa, Kuzey Afrika, Kafkasya, Rusya, Orta Asya, Orta Doğu ve Türkiye) geniş bir yayılıma sahiptir. Genellikle fundalıklar, kireçtaşı çayırları ve diğer otsu bitki örtüsüne sahip alanlarda, zemin seviyesine yakın dikey küre ağları örer. Hem erkek hem de dişiler ilkbahar sonu ve yaz başında olgunlaşır.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum Hypsosinga albovittata'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem: Animalia (Hayvanlar)
• Şube: Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf: Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım: Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım: Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya: Araneidae Clerck, 1757 (Küre Ağ Örümcekleri / Çark Ağ Örümcekleri)
• Cins: Hypsosinga Ausserer, 1871
• Tür: Hypsosinga albovittata (Westring, 1851)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu World Spider Catalog'a göre Hypsosinga albovittata, Avrupa'dan Rusya'ya (Uzak Doğu dahil), Kuzey Afrika'ya, Kafkasya'ya, Orta Asya'ya ve Orta Doğu'ya kadar uzanan geniş bir Palearktik dağılıma sahiptir. Bu, türün Kuzey Yarımküre'nin ılıman bölgelerinde oldukça yaygın olduğu anlamına gelir.

Türkiye'deki örümcek faunası kayıtlarında da yer almaktadır. Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan (Mardin, Batman, Siirt, Bitlis, Van ve Hakkari) ve Sinop gibi illerden kaydedilmiştir. Balkan Spiders gibi veri tabanları da Türkiye'deki varlığını doğrulamaktadır. Bu, türün Türkiye'nin birçok farklı bölgesinde, uygun habitatlarda yaygın olarak görülebileceğini düşündürmektedir.

Fiziksel Özellikler

Boyut: Hypsosinga albovittata küçük bir örümcektir. Cinsel dimorfizm gösterir, dişiler erkeklerden biraz daha büyüktür.

• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 4.0-5.6 mm civarındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu yaklaşık 3.5 mm civarındadır.

Renk ve Morfoloji:

• Karapaks (Prosoma): Kahverengidir, dorsalde (sırt kısmında) beyaz uzunlamasına bir nokta veya şerit bulunabilir, arka kısım daha koyudur, göz bölgesi açık kahverengidir.
• Sternum: Siyah renklidir (benzer tür olan Hypsosinga sanguinea'dan bu özelliğiyle ayrılır, onun sternumu sarımsı kırmızıdır).
• Bacaklar: Kırmızımsı sarı veya kahverengidir, genellikle belirgin halkalarla koyu renklidir.
• Karın (Opisthosoma): Oldukça belirgin bir görünüme sahiptir. Genellikle beyazımsı olup, belirsiz kahverengi desenler veya siyahımsı kahverengi zemin üzerinde üç beyaz uzunlamasına çizgi bulunur. Erkeklerde bazen tamamen koyu kahverengi veya siyah olabilir, ancak yine de bazı açık renkli lekeler taşıyabilir. Karın alt kısmı ise siyah olup, genellikle iki parlak uzunlamasına çizgiye sahiptir. Karın şekli elips biçimlidir ve yaklaşık 1.7 kat uzunluğundan geniştir. İki çift çok alçak yanal tümsek bulunabilir.

Ayırt Edici Özellikler:

• Karnındaki Beyaz Çizgiler: Özellikle dişilerde belirgin olan beyaz veya açık renkli uzunlamasına çizgiler.
• Siyah Sternum: H. sanguinea'dan ayrılmasını sağlayan önemli bir özelliktir.
• Habitat Tercihi: Düşük bitki örtüsü üzerinde bulunma eğilimi.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga albovittata, zarif çizgileri ve küçük boyutuyla dikkat çeken bir türdür. Bu çizgiler, ağının bulunduğu bitki örtüsü arasında mükemmel bir kamuflaj sağlar. Doğal ekosistemlerde, özellikle hedeflenen av böceklerini kontrol ederek, biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilirliğine katkıda bulunurlar."

Yaşam Biçimi ve Habitat

Yuva Yapısı (Küre Ağı): Hypsosinga albovittata, tipik olarak dikey küre ağları örer. Bu ağlar genellikle yerden 20 cm'den daha az yükseklikte, fundalıklarda veya diğer alçak bitki örtüsünde kurulur. Ağlar, uçan böcekleri yakalamak için güçlü ve yapışkan ipekten yapılmıştır. Örümcek genellikle ağın merkezinde veya yakınındaki bir gizlenme yerinde, çevresiyle uyumlu olarak bekler.

Habitat Tercihi: Bu türler çeşitli açık ve bitki örtüsünün yoğun olduğu yerleri tercih eder:

• Fundalıklar (Heathlands): Özellikle funda bitkisinin yaygın olduğu alanlar.
• Kireçtaşı Çayırları (Chalk Grasslands): Kireçli topraklar üzerindeki otlaklar.
• Asidik Çayırlıklar ve Diğer Otsu Alanlar: Genellikle yığınlaşmış ve pürüzlü otsu bitki örtüsünde bulunur.
• Ormanlar ve Çayırlar: Genellikle nemli alanlarda da bulunabilirler.

Yaşam Tarzı: Ağlarına takılan küçük uçan böceklerle beslenen pasif avcılardır. Esas olarak gece aktiftirler, avlanırlar ve ağlarını bakımlarını yaparlar. Kamuflaj yetenekleri sayesinde, avcılar ve avları tarafından fark edilmeden pusuya yatabilirler.

Beslenme ve Üreme

Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca diyetleri küçük sinekler, sivrisinekler ve diğer küçük uçan böceklerdir. Avlarını ağlarına yakaladıktan sonra zehirleriyle etkisiz hale getirir ve sindirim sıvılarıyla tüketirler.

Üreme: Hem dişi hem de erkek bireyler ilkbahar sonu ve yaz başında olgunlaşır ve çiftleşme bu dönemde gerçekleşir. Dişiler, yumurtalarını ipekten yapılmış yumurta keselerinin içine bırakır ve bu keseler genellikle ağın yakınındaki bitki örtüsüne gizlenir veya asılır. Yavrular yumurtadan çıktıktan sonra kendi başlarına yaşamaya başlarlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Hypsosinga albovittata da zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.

İnsanlar İçin Tehlikesi: Hypsosinga albovittata'nın insanlar için tehlikesi son derece düşüktür ve tamamen zararsız kabul edilir. Zehirleri insanlar üzerinde ciddi etkilere yol açmaz. Boyutlarının küçük olması ve genellikle uysal doğası nedeniyle, ısırıkları çok nadirdir ve sadece sıkıştırıldıklarında veya ciddi şekilde tahrik edildiklerinde gerçekleşir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Hypsosinga albovittata'nın zehri, insanlar için herhangi bir sağlık riski taşımaz. Bu örümcekler, ekosistemdeki böcek popülasyonlarını düzenlemeye yardımcı olan faydalı canlılardır. Özellikle ağlarında yakaladıkları haşerelerle doğal bir kontrol mekanizması sağlarlar. İnsanların onlarla temastan kaçınması ve doğal ortamlarında rahatsız etmemesi en doğrusudur."

Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:

• Isırık bölgesinde çok hafif kaşıntı veya kızarıklık.
• Genellikle gözle görülür bir ağrı veya şişlik olmaz. Bu semptomlar genellikle kısa sürede kendiliğinden geçer.

Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

• Isırık bölgesini sabun ve su ile temizleyin.
• Gerekirse soğuk kompres uygulanabilir. Tıbbi müdahale neredeyse hiçbir zaman gerekmez.

Türkiye'deki Hypsosinga albovittata Kayıtları

Hypsosinga albovittata, Türkiye örümcek faunasında kayıtlı bir türdür. Türkiye'nin birçok farklı coğrafi bölgesinden, özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu ile Sinop gibi illerden rapor edilmiştir. Bu, türün Türkiye'deki dağılımının oldukça geniş olduğunu göstermektedir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayvanları Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog - Hypsosinga albovittata (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025). (Not: WSC'de bu türün ID'si 100 olarak gözüküyor, dolayısıyla bu link aslında doğru türü göstermiyor olabilir. Ancak WSC'de genel bir arama ile erişilebilir).
3. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
4. Kaynağa Erişim: GBIF Species: Hypsosinga albovittata (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
5. Araneae - Spiders of Europe: Avrupa örümcekleri hakkında detaylı bilgiler içeren bir kaynak.
6. Kaynağa Erişim: Araneae - Hypsosinga albovittata (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
7. Wikipedia - Hypsosinga albovittata (English): Türün genel bilgileri, dağılımı ve taksonomik sınıflandırması.
8. Kaynağa Erişim: Hypsosinga albovittata - Wikipedia (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
9. Spider Recording Scheme (British Arachnological Society): Birleşik Krallık'taki örümcek türleri hakkında bilgiler, habitat ve ekoloji detayları.
10. Kaynağa Erişim: Summary for Hypsosinga albovittata (Araneae) - Spider Recording Scheme (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
11. Plantiary - Hypsosinga Albovittata Insect Identification Guide, Habitat & Facts: Türün açıklaması, habitatı, davranışı, diyeti ve üremesi hakkında bilgiler.
12. Kaynağa Erişim: Hypsosinga Albovittata Insect Identification Guide, Habitat & Facts - Plantiary (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
13. Plazi TreatmentBank - Hypsosinga albovittata: Türün taksonomik kaydı ve global dağılımı.
14. Kaynağa Erişim: Hypsosinga albovittata - Plazi TreatmentBank (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
15. Balkan Spiders - Hypsosinga albovittata: Balkanlar'daki dağılımı ve faunistik referanslar.
16. Kaynağa Erişim: Hypsosinga albovittata - Balkan Spiders (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
17. ZooKeys - On five new species of the genera Araneus and Hypsosinga (Araneae, Araneidae) from Vietnam: Türün morfolojik detayları (erkek ve dişi ölçümleri).
18. Kaynağa Erişim: On five new species of the genera Araneus and Hypsosinga (Araneae, Araneidae) from Vietnam - ZooKeys (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
19. Ulusal Tez Merkezi - Systematics and Eco-fauna of the Web-spinning Spiders in the Southeast Anatolia Region (Arachnida: Araneae): Türkiye'deki (Güneydoğu Anadolu) örümcek faunası üzerine bir tez çalışması (tez Türkçe olmasına rağmen, uluslararası bilimsel yöntemlerle yapılmış ve yabancı kaynaklarda atıf almaktadır).
20. Kaynağa Erişim: Ulusal Tez Merkezi | Anasayfa (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
21. New Records of Spiders (Arachnida: Araneae) from Sinop Province, Turkey, Including an Annotated List of Species - DergiPark: Sinop'tan yeni örümcek kayıtları (DergiPark Türkçe bir platform olsa da, makalenin kendisi uluslararası bilimsel bir yayının parçasıdır ve yabancı bilim insanları tarafından atıf almaktadır).
22. Kaynağa Erişim: New Records of Spiders (Arachnida: Araneae) from Sinop Province, Turkey, Including an Annotated List of Species (Erişim tarihi: 15 Haziran 2025).
23. Fotoğraf:Zoologische Staatssammlung Muenchen