Synapturichthys kleinii

Synapturichthys kleinii, Yassı Balıklar takımı Pleuronectiformes içinde, gerçek dil balıklarının (Pisi balığı) yer aldığı Soleidae familyasına ait küçük, yassı bir deniz balığıdır. Halk arasında Klein Dil Balığı olarak bilinir. Genellikle kumlu ve çamurlu deniz diplerinde yaşayan, değerli etinden dolayı ticari önemi olan bir bentik türdür.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Klein Dil Balığı, Doğu Atlantik Okyanusu'nun Portekiz'den Angola'ya kadar uzanan kıyı şeridinde ve tüm Akdeniz'de geniş bir dağılım gösterir. Türkiye'nin Ege ve Akdeniz kıyılarında kıta sahanlığının kumlu ve çamurlu zeminlerinde yaygın olarak bulunur ve yerel balıkçılık için önemli bir dip türüdür.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
Sınıf (Class):: Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
Takım (Order):: Pleuronectiformes (Yassı Balıklar)
Aile (Family):: Soleidae (Dil Balığıgiller)
Cins (Genus):: Synapturichthys
Tür (Species):: Synapturichthys kleinii (Risso, 1827)

2. Fiziksel Özellikler ve Morfoloji

Boyut: Küçük ve orta boy bir balıktır; genellikle 20–30 cm uzunluğa ulaşır.
Vücut (Ayırt Edici Özellik): Vücudu tipik bir dil balığı olarak oval, yassı ve asimetriktir. Bir yüzü tamamen kör (alt), diğer yüzü ise gözlüdür (üst).
Gözler: Her iki göz de başın sağ tarafında yer alır; bu, Soleidae familyasının genel bir özelliğidir.
Burun ve Ağız: Burnu küt ve yuvarlaktır ve ağzın üzerine doğru kanca şeklinde uzanır. Ağzı küçüktür ve dipteki avlarını yakalamaya uyum sağlamıştır.
Yüzgeçler: Pektoral (göğüs) yüzgeçleri çok küçüktür veya körelmiştir. Sırt ve anal yüzgeçler gövdeyi çevreler ve kuyruk yüzgeci ile birleşmez; bu, Cynoglossus cinsi Dil Balıklarından farkıdır.
Renk: Gözlü tarafı (üst taraf) genellikle grimsi kahverengi olup, üzerinde düzensiz, koyu lekeler veya çizgiler bulunabilir. Kör tarafı (alt taraf) beyazdır.

3. Ekolojik ve Biyolojik Davranışlar

Habitat: Kıta sahanlığı ve üst yamacın, özellikle kumlu, çamurlu ve yumuşak diplerini tercih eder. Tipik olarak 10 ila 150 metre arasındaki sığ ve orta derinliklerde bulunur.
Davranış: Kesinlikle bentik (dipte yaşayan) ve gececil bir türdür. Gündüzleri kamuflaj için kendisini kuma gömer ve yalnızca gözlerini dışarıda bırakır. Geceleri aktif olarak avlanır.
Diyet: Diyeti, yaşadığı deniz dibinde bulunan küçük bentik omurgasızlardan (küçük yumuşakçalar, kurtlar ve kabuklular) oluşur. Dipteki çamur ve kumda kazarak beslenir.

4. Ticari Önemi ve Koruma Durumu

Ticari Değer: Eti lezzetli kabul edildiğinden yerel balıkçılık için ticari önemi vardır. Genellikle dip trolü ve çeşitli ağlar kullanılarak avlanır. Türkiye'deki balık pazarında diğer dil balığı türleri ile birlikte alıcı bulur.
Koruma Durumu: Geniş dağılımı ve görece yaygın popülasyonları nedeniyle küresel olarak IUCN tarafından "Asgari Endişe" (Least Concern - LC) kategorisinde sınıflandırılmıştır.
Tehditler: Yaşam alanlarının kıyı sularında olması, onu dip trolü avcılığından kaynaklanan yoğun baskıya ve habitat bozulmasına karşı hassas hale getirmektedir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:
Froese, R. and D. Pauly. Editors. (2024). FishBase. World Wide Web electronic publication.
Quéro, J.-C., D. F. G. A. L. N. N. M. B. C. V. L. S. D. N. P. (2001). Soleidae. In P. J. P. Whitehead et al. (eds.), Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean, Vol. 3. UNESCO.
Russell, B. & H. H. L. H. B. O. J. E. S. K. A. V. D. F. M. S. F. T. S. T. M. (2014). Synapturichthys kleinii. The IUCN Red List of Threatened Species 2014.

Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/observations/112975769