Theridion pinastri
Theridion pinastri, "Dolaşık Ağ Örümcekleri" veya "Tarak Ayaklı Örümcekler" olarak bilinen Theridiidae familyasına ait küçük boyutlu bir örümcek türüdür. Bu familya, tipik olarak düzensiz, yapışkan ağlar örerek avlanan türleri barındırır. Theridion cinsi, dünya genelinde oldukça yaygın ve tür çeşitliliği yüksek olan bir cinstir.
Theridion pinastri, Theridiidae familyasına ait küçük boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1873 yılında L. Koch tarafından tanımlanmıştır. "Pinastri" tür adı, Latince'de "çam ağacıyla ilgili" veya "çam ağacında yetişen" anlamına gelir ve bu örümceğin özellikle çam ormanları gibi iğne yapraklı ağaçların bulunduğu habitatlarda yaygın olarak bulunmasına atıfta bulunur.
Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım
Taksonomik Konum
Theridion pinastri'nin bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:
- Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
- Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
- **Sınıf (Class):</b > Arachnida (Örümcekgiller)
- Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
- Familya (Family): Theridiidae Sundevall, 1833 (Dolaşık Ağ Örümcekleri)
- Cins (Genus): Theridion Walckenaer, 1805
- Tür (Species): Theridion pinastri L. Koch, 1871
Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu
Theridion pinastri, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Palearktik bölgenin geniş bir kısmında yayılış gösterir. Bu, Avrupa'nın büyük bir kısmı, Türkiye, Kafkasya, Rusya (Avrupa'dan Uzak Doğu'ya), Orta Asya, Çin, Kore ve Japonya'yı kapsayan geniş bir coğrafyadır. Özellikle iğne yapraklı ormanlık alanlarda sıkça rastlanır.
Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır ve yaygın olarak bulunur. Türkiye'nin örümcek faunası listelerinde yer alan bir Theridion türüdür. Ülkenin çeşitli bölgelerinden, özellikle çam ve diğer iğne yapraklı ağaçların bulunduğu ormanlık alanlardan gözlem kayıtları bulunmaktadır. Bu durum, türün Türkiye genelinde, uygun habitatlarda yaygın olarak bulunduğunu göstermektedir.
Fiziksel Özellikler
- Boyut: Theridion pinastri küçük boyutlu bir örümcektir.
- Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 2.5 ila 3.5 mm arasındadır.
- Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 2 ila 3 mm arasındadır. Erkekler dişilerden biraz daha küçük olabilir.
- Gövde Yapısı ve Renk: Bu türün renklenmesi ve desenleri, Theridion cinsindeki diğer türler gibi değişkenlik gösterebilir, ancak genellikle karakteristik özelliklere sahiptir.
- Genel Görünüm: Karapaks (baş-göğüs kısmı) açık kahverengiden kırmızımsı kahverengiye kadar değişen renkte olup, genellikle ortasında daha koyu bir şerit veya lekelenmeler bulunabilir. Bacaklar da benzer renkte olup, genellikle hafif koyu bantlara veya halkalara sahiptir.
- Karın (Opisthosoma): Karın genellikle oval ve açık renkte (beyazımsı, sarımsı veya açık kahverengi) olup, üzerinde belirgin, koyu kahverengi veya siyah renkte düzensiz lekeler, benekler veya ince bir orta çizgi bulunur. Bu desenler genellikle bir desen dizisi şeklinde olup, bazen birleştirilmiş üçgenler veya testere dişi benzeri bir yapı oluşturabilir. Karın altı (ventral) ise genellikle daha soluktur.
- Ayırt Edici Özellikler: Karnındaki belirgin, düzensiz koyu desenler ve genel açık renkli gövde bu türün görsel olarak tanınmasında yardımcı ipuçlarıdır. Ancak, Theridion cinsindeki birçok tür birbirine benzerlik gösterdiğinden, kesin teşhis, özellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle mümkündür.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Theridion pinastri, küçük yapılı ve adından da anlaşıldığı üzere özellikle çam ormanları gibi iğne yapraklı ağaçlık alanlarda sıkça görülen bir Theridiidae türüdür. Karnındaki düzensiz koyu desenleri ile dikkat çeker. Diğer Theridiidae türleri gibi, küçük böcekleri avlayarak ekosistemdeki zararlı popülasyonların kontrolünde önemli bir rol oynarlar. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir ve doğada insanlarla temastan aktif olarak kaçınma eğilimindedirler."
Yaşam Biçimi ve Habitat
- Yaşam Tarzı: Theridion pinastri, diğer Theridiidae üyeleri gibi pasif avcılardır. Düzensiz, yapışkan ağlarını kurar ve avlarının ağa takılmasını beklerler. Ağları genellikle iğne yapraklı ağaçların dalları ve yaprakları arasında, ayrıca çalılıklarda ve diğer bitki örtüsü içinde bulunur.
- Avlanma Davranışı: Bu örümcekler genellikle çam ormanları, kozalaklı ormanlar, karışık ormanlar, bahçeler ve parklar gibi iğne yapraklı ağaçların yoğun olduğu çeşitli habitatlarda bulunurlar. Küçük böcekleri (sinekler, yaprak bitleri, diğer küçük eklembacaklılar vb.) avlarlar. Ağlarına takılan avları, Theridiidae familyasına özgü olan dördüncü bacak çiftindeki taraklı yapıyı kullanarak ipekle sarar ve zehirleyerek etkisiz hale getirirler.
- Üreme: Dişiler, ağlarının içinde veya yakınında, korunaklı bir yere ipekten yapılmış yumurta keseleri bırakırlar. Yetişkin bireylere genellikle ilkbahar ve yaz aylarında rastlanır.
- Habitat Tercihi: İğne yapraklı ağaçların yoğun olduğu, korunaklı ve böceklerin bol olduğu yerleri tercih ederler. Bu durum onları evlerin içinde değil, daha çok dış ortamda görülen türlerden biri yapar.
Zehir ve Tıbbi Önem
- Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Theridion pinastri de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
- İnsanlar İçin Tehlikesi: Theridion cinsi, genellikle insanlar için tıbbi önemi olmayan türleri içerir. Theridion pinastri'nin zehri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Isırık olasılığı çok düşüktür çünkü çeneleri küçüktür ve genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler. Bir tehdit hissettiklerinde veya ezilme riski altında kaldıklarında ısırabilirler. Ancak ısırık olsa dahi, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık veya lokal ağrı dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
- Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Theridiidae familyasının büyük çoğunluğu gibi, Theridion pinastri de insan sağlığı için bir tehdit oluşturmaz. Zehirleri, avladıkları küçük böcekler üzerinde etkilidir ve ekolojik dengenin önemli bir parçasıdır. Yanlışlıkla ısırılma durumunda bile, semptomlar genellikle hafif ve geçicidir. Nadiren ciddi tıbbi müdahale gerektiren bir durum söz konusu olmaz. Bu küçük örümcekler, doğadaki böcek popülasyonlarının kontrolünde faydalı bir role sahiptir."
- Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kaşıntı, kızarıklık ve lokal ağrı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde iyileşir.
- Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Gerekirse ağrı kesici alınabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.
Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Kaynaklar
- World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
- Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- araneae - Theridion pinastri - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları, dağılımı ve fiziksel özellikleri hakkında bilgi.
- Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/2213/Theridion_pinastri (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
- Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2157147 (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- The checklist of the spiders of Turkey - Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a): Türkiye örümcek faunası güncel listesi.
- Kaynağa Erişim: http://www.spidersofturkey.info (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- Spider Recording Scheme - Summary for Theridion pinastri (Araneae): Türün Birleşik Krallık'taki dağılımı, habitatı ve ekolojisi hakkında bilgiler.
- Kaynağa Erişim: https://srs.britishspiders.org.uk/portal.php/p/Summary/s/Theridion+pinastri (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- Wikipedia - Theridion pinastri: Tür hakkında genel bilgi.
- Kaynağa Erişim: https://en.wikipedia.org/wiki/Theridion_pinastri (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
- https://www.inaturalist.org/photos/387504913









