Trochosa abdita

Harika bir örümcek türü daha! Trochosa abdita, Lycosidae familyasına (Kurt Örümcekleri) ait bir örümcek türüdür. Kurt örümcekleri, ağ örmek yerine avlarını kovalayarak veya pusuya düşürerek avlanan aktif avcılardır.

Trochosa abdita: Detaylı Bilgiler

Türkçe Adlandırma: Trochosa abdita için yaygın olarak kabul görmüş spesifik bir Türkçe isim bulunmamaktadır. Bilimsel adıyla anılması daha yaygındır. "Trochosa" cinsi, genellikle diğer kurt örümceklerine göre daha sağlam yapılı ve karanlık ortamlarda yaşamayı tercih eden türleri içerir. "Abdita" ise Latince'de "gizlenmiş" veya "saklı" anlamına gelir, bu da türün yaşam tarzına veya keşfedilme geçmişine atıfta bulunabilir.

Trochosa abdita, Lycosidae familyasına ait küçük ila orta boyutlu, zehirli bir örümcek türüdür. Bu tür, 1934 yılında Willis J. Gertsch tarafından tanımlanmıştır. Taksonomik olarak zaman zaman Trochosa sepulchralis ile karıştırılmış veya sinonim olarak kabul edilmiş, ancak yapılan revizyonlarla ayrı bir tür olduğu doğrulanmıştır. Kuzey Amerika'da (ABD ve Kanada) yayılış gösterdiği belirtilmekle birlikte, son dönemdeki bazı kaynaklar Türkiye ve Kafkaslar'da da kayıtlardan bahsetmektedir. Özellikle ormanlık alanların kenarları, ormanlık habitatlar, yaprak döküntüleri altı ve sığ toprak yuvaları gibi yerlerde bulunur.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Trochosa abdita'nın bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Infra Takım (Infraorder): Araneomorphae (Gerçek Örümcekler)
• Familya (Family): Lycosidae Sundevall, 1833 (Kurt Örümcekleri)
• Cins (Genus): Trochosa C. L. Koch, 1847
• Tür (Species): Trochosa abdita (Gertsch, 1934)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Trochosa abdita, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da yayılış göstermektedir. Ancak, son dönemde yapılan bazı çalışmalarda Türkiye'den de kayıtlara rastlanmıştır. Özellikle Kahramanmaraş ve Adıyaman illerinde yapılan örümcek faunası araştırmalarında bu türün Türkiye için yeni bir kayıt olduğu belirtilmiştir (Akpınar & Varol, 2013). Araneae - Spiders of Europe veri tabanında Türkiye kayıtları "onaylanması gerekiyor" notuyla yer almaktadır, zira Avrupa'ya yakın Güneydoğu Türkiye kayıtları Kafkasya bölgesiyle örtüşmektedir.

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Türkiye'den Trochosa abdita kaydı, genellikle Kuzey Amerika'ya özgü olduğu düşünülen bir tür için oldukça dikkat çekicidir. Bu durum, ya türün sanılandan daha geniş bir yayılışa sahip olduğunu ya da benzer morfolojiye sahip türlerle karıştırılmış olabileceğini gösterir. Türkiye'deki faunistik çalışmaların yoğunlaşmasıyla bu türün yayılışının daha netleşeceği düşünülebilir. İstanbul'da doğrudan kaydedildiğine dair kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, uygun habitatlarda potansiyel olarak bulunabilir."

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Küçük ila orta boyutlu bir örümcektir.
• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 5.8 - 13.0 mm civarındadır (cins için genel boyut aralığı). Spesifik olarak T. abdita için kesin ölçüler kaynaklarda daha az net olabilir.
• Erkek: Dişiden genellikle biraz daha küçüktür.
• Renk: Genellikle koyu kahverengi, grimsi veya siyahımsı tonlarda olup, toprak ve yaprak döküntüleri arasında iyi kamuflaj sağlar. Karapaks ve karında belirsiz desenler bulunabilir. Genellikle tüylü bir görünüme sahiptirler.
• Ayırt Edici Özellikler:Koşucu Avcı: Ağ örmezler; avlarını aktif olarak kovalayarak veya pusuya düşürerek yakalarlar. Hızlı ve çevik hareket ederler.
• Göz Dizilimi: Kurt örümceklerinin tipik göz dizilimine sahiptirler: önde dört küçük göz, onların arkasında daha büyük iki göz ve en arkada daha da büyük iki göz.
• Habitat Tercihi: Orman kenarları ve ormanlık habitatların zemin katmanında bulunur. Genellikle sığ yuvalarda veya yaprak döküntüsü altında gizlenirler.
• Genital Morfoloji: Trochosa cinsindeki türlerin çoğu morfolojik olarak birbirine benzer olduğundan, kesin tür teşhisi genellikle erkek ve dişinin üreme organlarının (palp ve epigyn) mikroskop altında detaylı incelenmesini gerektirir.

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yuva Yapısı: Trochosa abdita, ağ örmeyen bir kurt örümceği türüdür. Bunun yerine, genellikle orman zemindeki yaprak döküntüsünün altında veya topraktaki sığ yuvalarda aktif olarak avlanır. Geceleri aktif (noktürnal) olma eğilimindedirler. Barınak olarak taşların altındaki çatlakları, bitki kalıntılarını veya topraktaki küçük oyukları kullanabilirler.
• Habitat Tercihi: Bu türler genellikle aşağıdaki habitatlarda bulunur:
• Ormanlık Alanların Kenarları ve Zemin Katmanı: Yaprak döküntülerinin yoğun olduğu, gölgeli ve nemli yerler.
• Ormanlık Habitatlar: Çam ormanları, meşe ormanları gibi çeşitli orman tiplerinde yaşayabilirler.
• Toprak Yüzeyi ve Sığ Toprak Yuvaları: Kendilerine sığ çukurlar kazabilirler veya doğal oyukları kullanabilirler.
• Yaşam Tarzı: Güçlü bacakları sayesinde hızlı koşuculardır ve avlarını kovalayarak yakalarlar. Görme yetenekleri avlanmalarına yardımcı olur. Ana besin kaynakları küçük böcekler ve diğer omurgasızlardır. Yetişkin bireyler genellikle ilkbahardan yaza kadar aktiftirler.

Beslenme ve Üreme

• Diyet: Etçil (karnivor) türlerdir. Başlıca avları, yaşadıkları ortamda bulunan küçük böcekler (örn. böcek larvaları, karıncalar) ve diğer omurgasızlardır. Ekosistemdeki böcek popülasyonlarının doğal kontrolünde önemli bir rol oynarlar.
• Üreme: Dişi, yumurtalarını yuvarlak, ipekten yapılmış bir yumurta kesesi (kokon) içine bırakır ve bu keseyi genellikle karnının arkasındaki örü memelerine (spinnerets) bağlı olarak taşır. Bu, yumurtaları yırtıcı hayvanlardan korur ve dişi hareket ederken onları yanında götürür. Yavru örümcekler yumurtadan çıktıktan sonra bir süre annelerinin sırtında taşınır ve korunurlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Trochosa abdita da zehirlidir. Avlarını felç etmek ve sindirmek için zehir kullanırlar.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Trochosa abdita'nın insanlar için tehlikesi çok düşüktür ve genellikle zararsız kabul edilir. Zehirlerinin insanlar üzerinde klinik olarak önemli etkilere yol açtığına dair herhangi bir rapor bulunmamaktadır. Boyutları ve insanlarla temastan kaçınma eğilimleri nedeniyle ısırıkları çok nadirdir. Bir ısırık, savunma amaçlı gerçekleşir ve genellikle sıkıştırıldığında veya ciddi şekilde tahrik edildiğinde (örn. yanlışlıkla ezildiğinde veya ele alındığında) meydana gelir.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Kurt örümcekleri, agresif avcılar olsalar da insanlara karşı genellikle çekingen davranırlar ve ısırıkları nadirdir. Trochosa abdita'nın zehri, bilinen kadarıyla insanlarda hafif ve geçici semptomlara neden olur; genellikle bir arı veya sivrisinek sokmasına benzer lokal reaksiyonlar görülür. Ciddi bir sağlık riski oluşturmazlar ve ekosistemde faydalı canlılardır."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Olası bir ısırık durumunda görülebilecek semptomlar şunları içerebilir:
• Isırık bölgesinde hafif ağrı, kızarıklık ve şişlik.
• Kaşıntı veya hafif bir rahatsızlık hissi.
• Bu semptomlar genellikle kısa sürede (birkaç saat içinde) kendiliğinden geçer ve çoğu zaman tıbbi müdahale gerektirmez.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir antidot bulunmamaktadır. Tedavi genellikle semptomatik ve destekleyicidir:

1. Sakin Kalın: Panik yapmaktan kaçının.
2. Isırık Bölgesini Temizleyin: Sabun ve su ile nazikçe yıkayın.
3. Soğuk Uygulayın: Ağrı ve şişliği azaltmak için buz paketi veya soğuk kompres uygulayın.
4. Ağrı Kesici: Ağrı ve rahatsızlık için reçetesiz satılan ağrı kesiciler (örneğin parasetamol veya ibuprofen) kullanılabilir.
5. Tıbbi Yardım: Semptomlar şiddetlenirse (örn. aşırı şişlik, yayılan kızarıklık, şiddetli ağrı), alerjik bir reaksiyon belirtileri (nefes darlığı, kurdeşen, yüz veya boğazda şişlik) ortaya çıkarsa veya ısırık bölgesinde enfeksiyon belirtileri varsa bir sağlık profesyoneline başvurulmalıdır. Ancak bu durumlar, bu tür örümcekler için oldukça nadirdir.

Türkiye'deki Trochosa abdita Kayıtları

Trochosa abdita, Türkiye örümcek faunası içinde kaydedilmiş bir türdür, ancak bu kayıtların kesinliği ve yayılış alanının Kuzey Amerika dışına ne kadar uzandığı bilim dünyasında hala tartışma konusu olabilmektedir. Özellikle Kahramanmaraş ve Adıyaman illerinden yapılan kayıtlar mevcuttur (Akpınar & Varol, 2013). İstanbul'da doğrudan bir kaydı bulunmamakla birlikte, Türkiye'deki ormanlık ve nemli zeminli habitatlar potansiyel yaşam alanları olabilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, tür bilgileri ve dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
3. araneae - Spiders of Europe (Pardosa aquila sayfası üzerinden): Trochosa abdita'nın Türkiye kayıtlarıyla ilgili yorumlar ve genel dağılım bilgileri.
4. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/taxondata/Pardosa_aquila (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
5. Akpınar, A., & Varol, M. İ. (2013). Contributions to the Turkish wolf spiders (Arachnida: Lycosidae). Acta Zoologica Bulgarica, 65(2), 271-272: Türkiye'den ilk kayıtlarını içeren akademik çalışma.
6. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/pdfs/90382_Akpinar_&_Varol_2013_ActaZoologicaBulgarica_65_2_p271-272_Lycosidae_Turkey.pdf (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
7. Dreyer, J. M., & Brady, A. R. (2008). Trochosa sepulchralis, a senior synonym of Trochosa acompa, and the restoration of Trochosa abdita (Araneae, Lycosidae). The Journal of Arachnology, 36(1), 65-75: Türün taksonomik durumu ve Kuzey Amerika'daki dağılımı hakkında detaylı bilgi. Kaynağa Erişim: https://bioone.org/journals/the-journal-of-arachnology/volume-36/issue-1/H07-19.1/Trochosa-sepulchralis-a-senior-synonym-of-Trochosa-acompa-and-the/10.1636/H07-19.1.short (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).
8. Türkiye'deki örümcek faunası üzerine yapılan diğer akademik yayınlar: Özellikle Lycosidae familyası üzerine yapılan faunistik ve sistematik çalışmalar ile Türkiye'nin örümceklerini konu alan araştırmalar.
9. Örn: Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a) The checklist of the spiders of Turkey. Version 2024. http://www.spidersofturkey.info. (Erişim tarihi: 16 Haziran 2025).