Favonius quercus

Favonius quercus

Favonius quercus, halk arasında Mor Saçaklı olarakta bilinen, Lycaenidae ailesine ait gizemli ve göz alıcı bir kelebek türüdür. Adını, tırtılının ana besin bitkisi olan meşe ağaçlarından (Quercus) alır ve bu ağaçların tepelerinde uçmasıyla tanınır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Mor Saçaklı, 30-35 mm kanat açıklığına sahip, orta büyüklükte bir kelebektir. Erkeklerin kanat üst yüzeyi, ışığa göre parlayan, parlak mor bir ışıltıya sahiptir. Dişilerde bu ışıltı daha azdır ve kanatların üst yüzeyi kahverengidir. Alt kanat yüzeyi ise, grimsi-beyaz bir zemin üzerinde dalgalı beyaz çizgiler ve arka kanatta belirgin bir turuncu benek bulunur.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklem bacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae
Cins (Genus): Favonius
Tür (Species): Favonius quercus (Linnaeus, 1758)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu kelebek, Avrupa'nın büyük bir kısmından Kuzey Afrika'ya ve Kafkaslar'a kadar uzanan geniş bir yayılış gösterir. Türkiye'de de meşe ormanlarının bulunduğu bölgelerde yaygın olarak görülür.

Habitat Tercihi: Genellikle meşe ağaçlarının bulunduğu ormanları ve orman kenarlarını tercih eder.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Alanları

Favonius quercus'un yaşam döngüsü, ana besin kaynağı olan meşe ağaçlarına sıkı sıkıya bağlıdır.

Yaşam Döngüsü: Dişi kelebekler, yumurtalarını ana besin bitkisi olan çeşitli meşe (Quercus) türlerinin dallarına ve tomurcuklarına bırakır. Yumurtalar kış boyunca bekler ve ilkbaharda çıkan tırtıllar, meşenin genç yapraklarıyla beslenir.
Davranış: Gündüzleri aktiftir, ancak çoğunlukla meşe ağaçlarının tepelerinde uçtukları için gözlemlenmeleri zordur.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Mor Saçaklı, bulunduğu ekosistemin bir parçasıdır. Hem tırtıl hem de yetişkin evresinde besin zincirinde yer alır. Meşe ağaçlarıyla olan bu yakın ilişki, onu sağlıklı meşe ormanlarının varlığı için önemli bir gösterge türü haline getirir.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Favonius quercus, çok geniş bir coğrafi dağılıma ve bolca bulunan bir besin kaynağına sahip olduğu için IUCN tarafından Asgari Endişe (Least Concern) statüsünde değerlendirilmektedir. Popülasyonu genel olarak istikrarlıdır ve nesli tehlike altında değildir.
Tehditler: Tür genel olarak güvenli olsa da, lokal popülasyonlar meşe ormanlarının yok olması ve habitat parçalanması gibi tehditlerle karşı karşıyadır.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi