Hersiliidae

Hersiliidae – Kuyruklu Ağaç Örümcekleri

Bilimsel Sınıflandırma:

Alem: Animalia – Hayvanlar
Şube: Arthropoda – Eklem bacaklılar
Sınıf: Arachnida – Örümcekler
Takım: Araneae – Örümcekgiller
Alt Takım: Araneomorphae
Familya: Hersiliidae Thorell, 1869

Türkçe Adı:

Kuyruklu örümcekler / Ağaç kabuğu örümcekleri

Latince Adın Anlamı:

“Hersiliidae” adı, Romalı efsanevi karakter Hersilia’dan türetilmiştir. Uzun arka iplik bezlerine sahip olmaları, bu "uzantılı zarif yapı" anlamını çağrıştırır.

Morfolojik Özellikler:

Boyut: 6–20 mm arası değişir.
Gövde ince, yassı ve uzundur; kamuflaja çok uygundur.
Ayırt edici özellik: Arka iplik bezleri (spinneret) son derece uzundur; vücut uzunluğunu geçebilir.
Karapaks oval, baş bölgesi belirgin; 8 gözlüdür, gözler 2 sıra hâlinde dizilmiştir.
Abdomen uzun ve silindirik yapıdadır; ağaç kabuğuna yapışmayı kolaylaştıran desenler taşır.
Bacaklar uzun, kıllı ve oldukça çeviktir.

Davranış ve Yaşam Alanı:

Ağaç gövdeleri, taş yüzeyler, duvar çatlakları gibi düz, açık alanlarda yaşarlar.
Gündüzleri hareketsiz şekilde kamufle olur, gece avlanırlar.
Ağ kurmazlar ama iplik bezleriyle avı sararak sabitleme davranışı gösterirler.
Çok iyi kamufle oldukları için fark edilmeleri zordur.

Türkiye’de Yayılış:

Hersiliola bayrami ve Hersiliola macullulata gibi türler Türkiye’de tespit edilmiştir.

En yaygın kayıtlar Güneydoğu Anadolu, Akdeniz ve İç Anadolu'dan bildirilmiştir.

Beslenme:

Böcekler ve küçük örümceklerle beslenirler.
Avlarının yanına sessizce yaklaşır, uzun arka iplik bezleriyle avı hızla iple çevirerek sabitlerler.
Sonrasında felç edici ısırıkla öldürüp sindirirler.
Bu davranışları “iple boğarak avlama” olarak tanımlanır.

Üreme Bilgileri ve Zamanı:

Erkekler dişinin bulunduğu yüzeye iplik sinyalleri bırakarak yaklaşır.
Dişi örümcek yumurtalarını ipekle sarılı kokonlar hâlinde düz yüzeylerin altına yapıştırır.
Kokonlar genellikle gövdede ya da taş arası boşluklarda bulunur.
Yavrular doğduktan sonra kısa süre içinde dağılır.
Üreme ilkbahar ve yaz aylarında yoğunlaşır.

Ekolojik Rol:

Düz yüzeyde yaşayan omurgasızlar üzerinde baskılayıcı avcı etkisi gösterirler.
Orman altı yapısında biyolojik dengeyi sağlar, böcek popülasyonlarını sınırlarlar.
Kamuflaj ustası olduklarından avcılar tarafından kolay fark edilmezler.

İnsana Zararlılık Durumu:

İnsan için tehlikeli değildir.
Zehirleri sadece küçük avlar için etkilidir.
Isırık bildirilmiş olsa bile insanlarda ciddi reaksiyon görülmemiştir.
Savunma davranışları çok düşüktür, saldırgan değildirler.

Zehir Yapısı ve Etki Mekanizması:

Zehir, nörotoksik protein ve proteolitik enzimler içerir.
Avın sinir sistemini felç eder, ardından dış sindirimi başlatır.
İnsan cildinde bu bileşikler etkisizdir.
Alerji veya enfeksiyon yapıcı etkileri bulunmaz.

İlk Yardım ve Tıbbi Tedavi Protokolü:

1. Olası Isırık Durumunda:

Sabunlu su ile yıkama yeterlidir.
Lokal ağrı ya da kızarıklık nadiren gelişir; soğuk uygulama yapılabilir.
Antihistaminik krem gerekirse kullanılabilir.

2. Tıbbi Gözlem:

Sistemik reaksiyon riski yoktur.
Enfeksiyon riski çok düşüktür.
Herhangi bir semptom gelişmezse müdahale gerekmez.

Yanlış Bilinenler ve Efsaneler:

Efsane: Uzun kuyrukları zehir fışkırtır.
Gerçek: Kuyruk görünümlü yapılar sadece iplik üretim organıdır, zehirle ilgisi yoktur.
Efsane: Ağaç gövdelerinde yaşayan örümcekler daha tehlikelidir.
Gerçek: Tam tersine, Hersiliidae türleri insanlardan kaçar ve zararsızdır.
Efsane: Ağ kurmayan örümcek ısırmak için gizlenir.
Gerçek: Avcıdırlar ama insanla temastan kaçınırlar, saklanmaları avlanma taktiğidir.
Efsane: Türkiye’de görülmezler.
Gerçek: Türkiye’de yaygın olmasa da yerli türler kayıt altına alınmıştır.
Efsane: Uzun iplikleriyle insanlara zarar verirler.
Gerçek: Bu iplikler sadece av sarma için kullanılır, savunma aracı değildir.