Meles meles

Genel Özellikler ve Ekoloji

Meles meles, Mustelidae (Sansargiller) ailesine ait orta büyüklükte bir memeli türüdür ve yetişkin erkekler 7–13 kg, dişiler 6–9 kg ağırlığa ulaşır; omuz yüksekliği 25–30 cm civarındadır. Vücut kısa ve güçlüdür, siyah-beyaz belirgin yüz çizgilerine sahiptir, kürkü gri-kahverengi tonlarındadır. Meles meles omnivordur; böcekler, küçük memeliler, bitkiler ve meyvelerle beslenir.

Taksonomik Sınıflandırma

Âlem (Kingdom): Animalia

Şube (Phylum): Chordata

Sınıf (Class): Mammalia

Takım (Order): Carnivora

Aile (Family): Mustelidae

Cins (Genus): Meles

Tür (Species): Meles meles (Linnaeus, 1758)

Davranış ve Üreme

Meles meles sosyal bir türdür ve genellikle aile grupları (clan) halinde yaşar. Kendi kazdığı tüneller ve yuvalarda barınır. Üreme dönemi kış sonu ve ilkbaharda gerçekleşir; dişiler genellikle 2–5 yavru doğurur ve yavrular birkaç hafta boyunca anneden süt emerek beslenir. Tür gececilik eğilimindedir ve yiyecek aramada kazma ve koku alma yeteneklerini kullanır.

Korunma Durumu ve İnsanlarla İlişkisi

IUCN Kırmızı Listesi’nde “En Az Endişe Veren (Least Concern – LC)” kategorisindedir. Habitat kaybı, avcılık ve trafik çarpması bazı popülasyonları etkileyebilir. İnsanlara nadiren saldırır ve toksik değildir; ekosistemde toprak havalandırması ve böcek-popülasyon kontrolünde önemli rol oynar.

Mitoloji ve Halk İnanışları

Avrupa gelengi, Avrupa folklorunda zeka, sabır ve dayanıklılığın sembolü olarak görülür. Halk hikayelerinde tünel kazma yeteneği ve gece aktiviteleri nedeniyle kurnaz ve becerikli bir hayvan olarak anılır. Bazı kültürlerde yeraltı dünyası ile ilişkilendirilmiş ve doğa ile insan arasında dengeyi koruyan bir karakter olarak kabul edilmiştir.

Doğru ve Yanlış Bilinenler

Yanlış Bilinenler: Meles meles insanlara saldıran tehlikeli bir türdür.

Doğru Bilinenler: Meles meles genellikle insanlardan uzak durur, tamamen zararsız ve toksik olmayan bir türdür; ekosistem dengesinde kritik rol oynar.

Araştırma ve Kaynak

Araştırma : Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Macdonald, D. W., & Barrett, P. (1993). Mammals of Britain and Europe. HarperCollins.

IUCN Red List (2020). Meles meles.

Linnaeus, C. (1758). Systema Naturae, 10th Edition.