Paidiscura pallens

Paidiscura pallens, "Dolaşık Ağ Örümcekleri" veya "Tarak Ayaklı Örümcekler" olarak bilinen Theridiidae familyasına ait küçük bir örümcek türüdür. Bu familya, tipik olarak düzensiz, yapışkan ağlar örerek avlanan türleri barındırır. Paidiscura cinsi, oldukça küçük boyutları ve genellikle belirgin renklenmeleriyle dikkat çeken türleri içerir.

Paidiscura pallens, Theridiidae familyasına ait küçük, zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1871 yılında Blackwall tarafından tanımlanmıştır. "Pallens" tür adı Latince'de "soluk" veya "açık renkli" anlamına gelir ve muhtemelen örümceğin genel olarak açık renkli görünümüne atıfta bulunur.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Paidiscura pallens'in bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Familya (Family): Theridiidae Sundevall, 1833 (Dolaşık Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Paidiscura Archer, 1950
• Tür (Species): Paidiscura pallens (Blackwall, 1871)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Paidiscura pallens, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Avrupa, Kuzey Afrika, Türkiye, Kafkasya, Orta Asya ve Çin gibi geniş bir Palearktik coğrafyada yayılış gösterir. Bu durum, türün oldukça geniş bir ekolojik toleransa sahip olduğunu ve çeşitli iklimlerde bulunabildiğini göstermektedir.

Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır ve yaygın olarak bulunur. Türkiye'nin örümcek faunası listelerinde yer almakta olup, Afyonkarahisar, Ankara, Antalya, Artvin, Balıkesir, Burdur, Bursa, Çanakkale, Denizli, Edirne, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Giresun, Hatay, İçel (Mersin), Isparta, İstanbul, İzmir, Karabük, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kilis, Kocaeli, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Muğla, Nevşehir, Niğde, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Şanlıurfa, Sinop, Tekirdağ, Tokat, Trabzon ve Yozgat gibi çok çeşitli illerden gözlem kayıtları bulunmaktadır. Bu durum, türün Türkiye genelinde, farklı iklim ve coğrafi özelliklere sahip birçok habitatında yaygın olarak bulunduğunu göstermektedir.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Paidiscura pallens oldukça küçük bir örümcektir.
• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 1.5 ila 2.5 mm arasındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 1.2 ila 2 mm arasındadır. Erkekler dişilerden biraz daha küçüktür.
• Gövde Yapısı ve Renk: Bu tür, adından da anlaşılacağı gibi genellikle soluk, açık renkli bir görünüme sahiptir.
• Genel Görünüm: Karapaks (baş-göğüs kısmı) genellikle açık sarımsı kahverengi, açık kahverengi veya turuncumsu kahverengidir. Bacaklar da benzer şekilde soluk, yarı saydam ve hafifçe koyu bantlı olabilir.
• Karın (Opisthosoma): Karın genellikle oval ve şişkindir, rengi beyazımsı, krem rengi veya açık sarı tonlarındadır. Üzerinde belirgin bir desen bulunmayabilir veya çok soluk, grimsi benekler veya çizgiler görülebilir.
• Ayırt Edici Özellikler: Genel olarak soluk, açık renklenmesi, bu türün görsel olarak ayırt edilmesinde önemli bir ipucudur. Ancak, diğer küçük Theridiidae türleriyle olan benzerlikler nedeniyle, kesin teşhis, özellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle mümkündür.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Paidiscura pallens, küçük boyutları ve genellikle açık renkli görünümüyle dikkat çeken bir Theridiidae türüdür. Bu örümcekler, adından da anlaşıldığı gibi, genellikle 'soluk' renktedir ve habitatlarında iyi kamufle olabilirler. Özellikle bitki örtüsü arasında ve orman zeminlerinde, nemli yerlerde yaşamayı tercih ederler. Diğer dolaşık ağ örümcekleri gibi, küçük böcekleri avlayarak ekosistemde faydalı bir rol oynarlar. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir ve doğada insanlarla temastan kaçınma eğilimindedirler."

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yaşam Tarzı: Paidiscura pallens, diğer Theridiidae üyeleri gibi pasif avcılardır. Düzensiz, yapışkan ağlarını kurar ve avlarının ağa takılmasını beklerler. Ağlarını genellikle yere yakın, alçak bitki örtüsünde, yosunlar arasında veya bitki kalıntılarının arasına kurarlar.
• Avlanma Davranışı: Ağlarını otların, kısa bitkilerin, yosunların veya yaprak döşeklerinin arasına, genellikle zemine yakın kurarlar. Küçük böcekleri (sinekler, karıncalar, yaprak bitleri) ve diğer küçük eklembacaklıları avlarlar. Ağlarına takılan avları, Theridiidae familyasına özgü olan dördüncü bacak çiftindeki taraklı yapıyı kullanarak ipekle sarar ve zehirleyerek etkisiz hale getirirler.
• Yuva Yapısı ve Üreme: Dişiler, genellikle korunaklı bir yerde, bitki kalıntıları veya yapraklar arasına gizlenmiş küçük, ipekten yapılmış yuvalara yumurta keselerini (kokon) bırakırlar. Yetişkinlere genellikle ilkbahar ve yaz aylarında rastlanır.
• Habitat Tercihi: Bu tür, çeşitli habitatlara adapte olabilir, ancak genellikle nemli orman zeminleri, yaprak döşekleri, yosunlu alanlar, çalılıklar, bahçeler ve parklar gibi bitki örtüsünün yoğun olduğu yerlerde bulunurlar.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Paidiscura pallens de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Theridiidae familyasındaki Karadul örümcekleri (Latrodectus spp.) hariç, çoğu türün zehri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Paidiscura pallens de insanlar için tehlikeli değildir. Isırık olasılığı çok düşüktür çünkü çeneleri küçüktür ve genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler. Bir tehdit hissettiklerinde veya ezilme riski altında kaldıklarında ısırabilirler. Ancak ısırık olsa dahi, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık veya lokal ağrı dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Theridiidae familyasının büyük çoğunluğu gibi, Paidiscura pallens de insan sağlığı için bir tehdit oluşturmaz. Zehirleri, avladıkları küçük böcekler üzerinde etkilidir ve ekolojik dengenin önemli bir parçasıdır. Yanlışlıkla ısırılma durumunda bile, semptomlar genellikle hafif ve geçicidir. Bu küçük örümcekler, doğadaki böcek popülasyonlarının kontrolünde faydalı bir role sahiptir."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kızarıklık veya hafif kaşıntı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde iyileşir.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 19 Haziran 2025).
3. araneae - Paidiscura pallens - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları, dağılımı ve erkek ile dişi özellikleri hakkında bilgi.
4. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/509/Paidiscura_pallens (Erişim tarihi: 19 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2157745 (Erişim tarihi: 19 Haziran 2025).
7. The checklist of the spiders of Turkey - Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a): Türkiye örümcek faunası güncel listesi.
8. Kaynağa Erişim: http://www.spidersofturkey.info (Erişim tarihi: 19 Haziran 2025).
9. https://www.inaturalist.org/photos/61644871