Polyommatus coridon
Polyommatus coridon – Gümüşi Mavi / Kireçtaşı Mavisi
(İngilizce: Chalkhill Blue)
Bilimsel Sınıflandırma
- Alem: Animalia
- Şube: Arthropoda
- Sınıf: Insecta
- Takım: Lepidoptera
- Familya: Lycaenidae (Maviler)
- Alt familya: Polyommatinae
- Cins: Polyommatus
- Tür: Polyommatus coridon (Poda, 1761)
Yayılış ve Habitat
- Yayılış Alanı:
- Güney ve Orta Avrupa, Balkanlar, Türkiye’nin batı ve kuzey bölgeleri
- Türkiye:
- Özellikle Trakya, Ege, Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinde
- Habitat:
- Kireçtaşı zeminli kuru çayırlıklar, yamaçlar ve step alanları
- 300–2200 m arasında, açık ve güneşli alanlarda
Morfolojik Özellikler
CinsiyetTanım♂ ErkekÜst kanatlar soluk gümüşi-mavi, kenarları beyaz saçaklı ve dar siyah şeritli♀ DişiKahverengi üst kanatlar; bazen bazal mavi tozlanma, kenarlarda turuncu beneklerAlt kanatlar (her iki cins)Bej-gri zemin, koyu benekli ve beyaz halkalı desen; belirgin çizgilerle çerçevelenmişKanat açıklığı28–36 mmAntenSiyah–beyaz halkalı, uçta hafif topuzlu
Yaşam Döngüsü
- Nesil sayısı: Yılda 1 nesil (univoltin)
- Uçuş dönemi:
- Türkiye’de Temmuz – Eylül
- Yumurta: Konukçu bitkilerin gövdesine veya yaprak altına bırakılır
- Larva (tırtıl):
- Küçük, yassı, yeşilimsi-yeşil; karıncalar tarafından korunur
- Pupa: Yerde veya yaprak diplerinde, genellikle karınca yuvalarına yakın
- Ev sahibi bitkiler:
- Başta Hippocrepis comosa (nal otu), bazı Lotus ve Onobrychis türleri
Ekoloji ve Etkileşimler
- Myrmecophily (karınca ilişkisi):
- Larvalar şekerli salgılar üretir; bu salgı karıncalar (Lasius, Formica) tarafından alınır
- Karıncalar karşılık olarak larvaları parazitlerden ve yırtıcılardan korur
- Tozlaşma rolü:
- Nektar tüketerek birçok çiçekli bitkinin tozlaşmasına katkıda bulunur
- Ekolojik niş:
- Habitat seçiciliği çok yüksektir, bu nedenle biyolojik çeşitliliğin göstergesi olarak kullanılır
Koruma Durumu
- IUCN Durumu: Küresel ölçekte değerlendirilmemiş
- Yerel tehditler:
- Habitat kaybı, yoğun tarım, otlatma ve pestisit kullanımı
- Habitat uzmanlığı nedeniyle izleme gerektiren türlerden biridir
Zehirlilik Durumu
- Zehirli değildir
- Ne larva ne de ergin aşaması insan ya da hayvanlar için toksik madde içermez
İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale
- Temas:
- Zararsızdır, tahriş veya alerjiye neden olmaz
- Yutma:
- Toksik değildir; yine de sindirilmesi önerilmez
- Tıbbi müdahale: Gerekli değildir
Latince Adının Etimolojisi
- Polyommatus: Yunanca "poly" (çok) + "omma" (göz) → "çok benekli" anlamına gelir
- coridon: Mitolojik kökenli bir çoban adı (Latince pastoral şiirlerde geçen Coridon karakteri) – kırsal yaşamla ilişkili
Bilimsel ve Ekolojik Önemi
- Habitat seçiciliği ve mutualist ilişkileriyle kelebek–karınca etkileşimlerinin incelendiği model türlerden biridir
- Step, kalkerli çayırlık gibi nadide ve yok olan habitatların sağlığı için biyoindikatör olarak kullanılır
- Avrupa’daki kelebek koruma çalışmalarında sıkça izlenen türlerdendir
Kaynakça
- Tolman, T. & Lewington, R. (2008). Collins Butterfly Guide
- Kudrna, O. (2011). Distribution Atlas of European Butterflies
- Wiemers, M. et al. (2018). The Genus Polyommatus in the Palearctic Region
- Baytaş, A. (2007). Türkiye’nin Kelebekleri
- Van Swaay, C. et al. (2010). European Red List of Butterflies
- Ebert, G. (1993). Die Schmetterlinge Baden-Württembergs
- Butterfly Conservation Europe (BCE) veritabanı










