Robertus arunduneti

Robertus arunduneti, genellikle "Cüce Örümcekler" olarak bilinen Theridiidae familyasına ait küçük bir örümcek türüdür. Bu familya, tipik olarak düzensiz, yapışkan ağlar örerek avlanan türleri barındırır. Robertus cinsi, oldukça küçük boyutları ve genellikle nemli habitatlarda bulunmalarıyla karakterize edilir.

Robertus arunduneti, Theridiidae familyasına ait küçük, zehirli bir örümcek türüdür. İlk olarak 1871 yılında O. Pickard-Cambridge tarafından tanımlanmıştır. Tür adı olan "arunduneti" Latince'de "kamışlıkta yaşayan" veya "kamışlara ait" anlamına gelir ve bu örümceğin genellikle kamışlık alanlar, bataklıklar ve nemli çayırlıklar gibi sulak habitatlarda bulunma eğilimine atıfta bulunur.

Taksonomik Sınıflandırma ve Dağılım

Taksonomik Konum

Robertus arunduneti'nin bilimsel sınıflandırması şu şekildedir:

• Alem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
• Şube (Phylum): Arthropoda (Eklembacaklılar)
• Sınıf (Class): Arachnida (Örümcekgiller)
• Takım (Order): Araneae (Örümcekler)
• Familya (Family): Theridiidae Sundevall, 1833 (Dolaşık Ağ Örümcekleri)
• Cins (Genus): Robertus O. Pickard-Cambridge, 1871
• Tür (Species): Robertus arunduneti (O. Pickard-Cambridge, 1871)

Coğrafi Dağılım ve Türkiye'deki Durumu

Robertus arunduneti, Dünya Örümcek Kataloğu'na göre Palearktik bölgenin geniş bir kısmında yayılış gösterir. Bu, Avrupa, Türkiye ve Kafkasya'yı içeren geniş bir coğrafyadır. Özellikle Avrupa'da yaygın olarak bulunan türlerden biridir.

Türkiye'de bu türün varlığı bilimsel olarak kayıt altına alınmıştır. Türkiye'nin örümcek faunası listelerinde yer almakta olup, çeşitli illerden gözlem kayıtları bulunmaktadır. Örneğin, Adana, Hatay ve Mersin gibi Doğu Akdeniz bölgesindeki tarım alanları ve dağlık bölgelerde (yaklaşık 1000 metre rakıma kadar) yapılan araştırmalarda bu türün varlığı tespit edilmiştir. Bu durum, türün Türkiye genelinde, farklı iklim ve coğrafi özelliklere sahip birçok habitatında yaygın olarak bulunduğunu göstermektedir.

Fiziksel Özellikler

• Boyut: Robertus arunduneti oldukça küçük bir örümcektir.
• Dişi: Vücut uzunluğu genellikle 2 ila 3 mm arasındadır.
• Erkek: Vücut uzunluğu genellikle 1.5 ila 2.5 mm arasındadır. Erkekler dişilerden biraz daha küçük olabilir.
• Gövde Yapısı ve Renk: Bu tür, küçük boyutu ve genellikle koyu renklenmesiyle dikkat çeker.
• Genel Görünüm: Karapaks (baş-göğüs kısmı) genellikle koyu kahverengi veya siyahtır. Bacaklar da genellikle karapaksla aynı renkte veya biraz daha açık tonlardadır.
• Karın (Opisthosoma): Karın genellikle yuvarlak veya oval şekillidir ve koyu renklidir, siyah veya koyu kahverengi olabilir. Üzerinde belirgin desenler genellikle bulunmaz veya çok soluktur.
• Ayırt Edici Özellikler: Küçük boyutları, koyu renklenmesi ve nispeten desensiz karın yapısı bu türün görsel olarak tanınmasında yardımcı ipuçlarıdır. Ancak, diğer küçük Theridiidae türleriyle olan benzerlikler nedeniyle, kesin teşhis, özellikle erkek palpal organlarının ve dişi epigyne yapısının detaylı mikroskopik incelenmesiyle mümkündür.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Robertus arunduneti, adından da anlaşıldığı üzere, kamışlıklar ve nemli alanları tercih eden küçük bir Theridiidae türüdür. Koyu renklenmeleri ve genellikle göze çarpmayan yapılarıyla bilinirler. Bu örümcekler, mikro habitatlarda avlanarak ekosistemde önemli bir rol oynarlar. Zehirleri insanlar için tehlikeli değildir ve doğada insanlarla temastan aktif olarak kaçınma eğilimindedirler."

Yaşam Biçimi ve Habitat

• Yaşam Tarzı: Robertus arunduneti, diğer Theridiidae üyeleri gibi pasif avcılardır. Düzensiz, yapışkan ağlarını kurar ve avlarının ağa takılmasını beklerler. Ağları genellikle yer seviyesinde, bitki örtüsü arasında veya nemli zeminlerde bulunur.
• Avlanma Davranışı: Ağlarını genellikle kamışlık alanlar, bataklıklar, nemli çayırlar, orman zeminleri, yaprak döküntüleri ve yosunlu alanlar gibi nemli habitatlarda kurarlar. Küçük böcekleri (özellikle kollembola gibi zıplayan kuyruklular) ve diğer küçük eklembacaklıları avlarlar. Ağlarına takılan avları, Theridiidae familyasına özgü olan dördüncü bacak çiftindeki taraklı yapıyı kullanarak ipekle sarar ve zehirleyerek etkisiz hale getirirler.
• Üreme: Dişiler, genellikle korunaklı bir yerde, bitki kalıntıları arasına gizlenmiş küçük, ipekten yapılmış yumurta keseleri (kokon) bırakırlar. Yetişkin bireylere genellikle ilkbahardan sonbahara kadar rastlanır.
• Habitat Tercihi: Bu tür, özellikle nemli ve sulak alanları, kamışlıkları ve ormanlık alanlardaki nemli zeminleri tercih eder.

Zehir ve Tıbbi Önem

• Zehirli Olup Olmadığı: Evet, tüm gerçek örümcekler gibi Robertus arunduneti de zehirlidir. Zehirleri, avlarını felç etmek ve sindirmek için kullanılır.
• İnsanlar İçin Tehlikesi: Theridiidae familyasındaki Karadul örümcekleri (Latrodectus spp.) hariç, çoğu türün zehri insanlar için ciddi bir tehdit oluşturmaz. Robertus arunduneti de insanlar için tehlikeli değildir. Isırık olasılığı çok düşüktür çünkü çeneleri küçüktür ve genellikle insanlardan kaçınma eğilimindedirler. Bir tehdit hissettiklerinde veya ezilme riski altında kaldıklarında ısırabilirler. Ancak ısırık olsa dahi, insan üzerinde hafif kaşıntı, kızarıklık veya lokal ağrı dışında herhangi bir toksik ya da alerjik etki yarattığı belgelenmemiştir. Zehirleri, bal arısı sokması veya sivrisinek ısırığı gibi çok hafif lokal reaksiyonlara neden olabilir.
• Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin görüşleri: "Theridiidae familyasının büyük çoğunluğu gibi, Robertus arunduneti de insan sağlığı için bir tehdit oluşturmaz. Zehirleri, avladıkları küçük böcekler üzerinde etkilidir ve ekolojik dengenin önemli bir parçasıdır. Yanlışlıkla ısırılma durumunda bile, semptomlar genellikle hafif ve geçicidir. Bu küçük örümcekler, doğadaki böcek popülasyonlarının kontrolünde faydalı bir role sahiptir."
• Isırık Durumunda Beklenen Etkiler: Çok nadir bir ısırık durumunda, arı sokmasına benzer, geçici bir kızarıklık veya hafif kaşıntı görülebilir. Belirtiler genellikle birkaç saat içinde iyileşir.
• Tedavi Prosedürü (İlk Yardım): Özel bir tedavi gerektirmez. Isırık bölgesi sabunlu suyla temizlenerek soğuk kompres uygulanabilir. Belirtiler 24 saatten fazla sürer veya kötüleşirse bir sağlık profesyoneline danışılması önerilir.

Bilgi ve Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar

1. World Spider Catalog (WSC): Örümcek taksonomisi, familya, cins ve tür bilgileri, dağılımları için en güncel ve kapsamlı veritabanlarından biridir.
2. Kaynağa Erişim: World Spider Catalog (2024). World Spider Catalog. Version 25.5. Natural History Museum Bern, online at http://wsc.nmbe.ch. doi: 10.24436/2 (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
3. araneae - Robertus arunduneti - Spiders of Europe: Türün morfolojik detayları, dağılımı ve fiziksel özellikleri hakkında bilgi.
4. Kaynağa Erişim: https://araneae.nmbe.ch/data/493/Robertus_arunduneti (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
5. GBIF (Global Biodiversity Information Facility): Türün taksonomik bilgileri ve dünya üzerindeki gözlem kayıtları.
6. Kaynağa Erişim: https://www.gbif.org/species/2157748 (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
7. The checklist of the spiders of Turkey - Danışman T, Kunt K B, Özkütük R S, Coşar İ (2024a): Türkiye örümcek faunası güncel listesi.
8. Kaynağa Erişim: http://www.spidersofturkey.info (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
9. Biodiversity of Spider Species, Interactions with Horticultural Crops and a New Record for Turkey - Zoological Society Of Pakistan: Türkiye'deki bazı bölgelerden Robertus arunduneti gözlem kayıtları.
10. Kaynağa Erişim: https://www.zsp.com.pk/pdf47/545-550%20(31)%20PJZ-1983-14%2026-3-15%20Revised%20Dr%20Kacar%20Manuscript%20(1).pdf (Erişim tarihi: 20 Haziran 2025).
11. https://srs.britishspiders.org.uk/portal.php/p/Summary/s/Robertus+arundineti