Satyrium w-album 

Satyrium w-album

Satyrium w-album, halk arasında Ak-M Haritası olarak bilinen, Lycaenidae ailesine ait, ormanlık alanlara özgü bir kelebek türüdür. Adını, kanat altındaki W harfi şeklindeki belirgin beyaz çizgiden alır ve yaşamı tamamen karaağaçlara (Ulmus) bağlıdır.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Ak-M Haritası, 25-30 mm kanat açıklığına sahip, nispeten küçük bir kelebektir. Kanatlarının üst yüzeyi koyu kahverengidir. En belirgin özelliği, arka kanatlarının alt yüzeyindeki beyaz, kesikli bir çizginin oluşturduğu 'W' harfi desenidir. Bu çizgi, türün kolayca tanımlanmasını sağlar.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Arthropoda (Eklem bacaklılar)
Sınıf (Class): Insecta (Böcekler)
Takım (Order): Lepidoptera (Kelebekler ve güveler)
Aile (Family): Lycaenidae
Cins (Genus): Satyrium
Tür (Species): Satyrium w-album (Knoch, 1782)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Bu kelebek, Avrupa'nın büyük bir bölümünde ve Batı Asya'da yaygın olarak bulunur. Türkiye'de de karaağaç ağaçlarının bulunduğu bölgelerde görülür.

Habitat Tercihi: Karaağaçların bulunduğu ormanlar, parklar ve ağaçlık alanları tercih eder.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Alanları

Satyrium w-album'un yaşam döngüsü, ana besin kaynağı olan karaağaçlarla sıkı bir ilişki içindedir.

Yaşam Döngüsü: Dişi kelebekler, yumurtalarını ana besin bitkisi olan karaağaç (Ulmus) türlerinin dallarına ve tomurcuklarına bırakır. Tırtıllar, bu tomurcuklar ve genç yapraklarla beslenerek gelişir. Gündüzleri, çoğu zaman karaağaçların tepelerinde dinlenirken görülürler.
Davranış: Gündüzleri aktiftir.

3. Ekolojik ve Biyolojik Önemi

Ekolojik Rolü: Ak-M Haritası, yaşadığı ekosistemin önemli bir parçasıdır. Besin zincirinde yer alır ve özellikle nadir ve hassas karaağaç ekosistemlerinin sağlığının bir gösterge türü olarak kabul edilebilir.

4. Koruma Durumu ve Tehditleri

Koruma Durumu: Satyrium w-album, genel olarak Avrupa'da yaygın bir tür olsa da, birincil besin kaynağı olan karaağaçların Hollanda karaağaç hastalığı (Dutch elm disease) nedeniyle kitlesel olarak yok olması, yerel popülasyonlarında ciddi düşüşlere neden olmuştur. Bu nedenle, genel olarak Asgari Endişe (Least Concern) statüsünde yer alsa da, bazı bölgelerde popülasyonları yüksek risk altındadır.
Tehditler: Bu türün karşılaştığı en büyük tehdit, karaağaç hastalığıdır. Habitat kaybı, ormanlık alanların parçalanması ve uygun olmayan ağaçlandırma politikaları da türü tehdit eden diğer faktörlerdir.

Araştırma: Ahmet Taşçı Yaban Hayatı Bilimcisi