Syngnathus variegatus
Genel Özellikler
Syngnathus variegatus, Türkçede “Benekli Boru Balığı” olarak bilinen, Syngnathidae familyasına ait bir türdür. İnce, uzun ve boru şeklindeki gövdesiyle kolayca tanınır. Ortalama 15–25 cm uzunluğa ulaşır. Renkleri yeşilimsi, kahverengi veya sarımsı tonlarda olup vücut üzerinde koyu benekler ve çizgiler bulunur. Kafası boru şeklinde uzamış olup ağız kısmı küçük ve ileriye doğru uzundur. Erkek bireyler karın kısmında kuluçka kesesine sahiptir; bu nedenle yumurtaları erkek taşır ve yavruların gelişimi burada tamamlanır.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Actinopterygii
- Takım: Syngnathiformes
- Familya: Syngnathidae
- Cins: Syngnathus
- Tür: Syngnathus variegatus
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Syngnathus variegatus
- Eski Adları / Sinonimler: Bazı kaynaklarda Syngnathus abaster ile karıştırılmıştır; ancak morfolojik olarak farklıdır.
Dağılım ve Habitat
Syngnathus variegatus, Akdeniz, Karadeniz ve Doğu Atlantik kıyılarında yayılış gösterir. Türkiye’de özellikle Karadeniz ve Marmara Denizi kıyılarında sık rastlanır. Genellikle sığ kıyı bölgelerinde, yosunluklar ve deniz çayırlarının arasında yaşar. 0–20 metre derinliklerde bulunur ve kamuflaj yeteneği oldukça yüksektir.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Boru balıkları, denizatı (Hippocampus) ile akraba oldukları için birçok kültürde mistik kabul edilir. Antik dönemlerde bereketin ve sadakatin sembolü olarak görülmüşlerdir. Erkeklerin yavruları taşıması, doğada nadir rastlanan bir ebeveynlik davranışıdır ve bilim insanları tarafından da ilgiyle incelenmektedir.
Ekoloji ve Davranış
Küçük kabuklular, planktonik organizmalar ve larvalarla beslenir. Yavaş yüzüşlüdür ve daha çok kamuflajla korunur. Erkeklerin kuluçka kesesi, türün üreme stratejisinde önemli bir adaptasyondur. Popülasyon yoğunluğu, habitatın sağlığı açısından da gösterge olarak değerlendirilmektedir.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Erkek bireylerin yumurtaları taşıdığı ve yavruları doğurduğu bilimsel bir gerçektir.
- Yanlış: Boru balıkları halk arasında çoğu zaman denizatlarıyla karıştırılır; oysa denizatları dik durarak yüzerken boru balıkları yatay hareket eder.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan sağlığı için toksik bir etkisi bulunmamaktadır.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
- Dawson, C.E. (1986). Syngnathidae. In: Smiths’ Sea Fishes. Springer.
- Whitehead, P.J.P. et al. (1986). Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean. UNESCO.
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/174413717
© Aleksandr_Levon
