Taeniura grabata
Genel Özellikler
Taeniura grabata, halk arasında “Kumlu vatoz” olarak bilinen, Dasyatidae familyasına ait bir kıkırdaklı balık türüdür. Vücudu yassı ve geniş, kuyruk kısmı uzun ve ince olup dikenli bir yapıya sahiptir. Renkleri genellikle kahverengi tonlarında olup, sırt kısmında belirgin desenler bulunur. Boyu genellikle 60–90 cm arasında değişir. Etçil bir türdür; kabuklular, küçük balıklar ve diğer bentik omurgasızlarla beslenir.
Taksonomi
- Alem: Animalia
- Şube: Chordata
- Sınıf: Chondrichthyes
- Takım: Myliobatiformes
- Familya: Dasyatidae
- Cins: Taeniura
- Tür: Taeniura grabata (Keşfeden: Müller & Henle, 1841)
Eski ve Yeni Adları
- Geçerli Adı: Taeniura grabata
- Eski Adları / Sinonimler:
- Raja grabata (bazı eski kaynaklarda)
Dağılım ve Habitat
Taeniura grabata, Türkiye’de Ege ve Akdeniz’in sığ kumlu ve çamurlu kıyı bölgelerinde bulunur. Genellikle 5–60 metre derinliklerde yaşar ve deniz diplerinde gömülerek veya serbest hareket ederek beslenir.
Mitolojik ve Kültürel Bilgiler
Halk arasında nadiren avlanan bir türdür; ekonomik değeri sınırlıdır. Ancak bazı bölgelerde geleneksel balıkçılık ve yerel mutfaklarda kullanımı gözlemlenmektedir.
Ekoloji ve Davranış
Gececil bir türdür; deniz diplerinde gömülerek avlanır. Kabuklular, küçük balıklar ve bentik omurgasızlarla beslenir. Kuyruğundaki diken, predatörlerden korunmasını sağlar.
Doğru Bilinenler ve Yanlış Bilinenler
- Doğru: Taeniura grabata, sığ kumlu diplerde yaygın bir vatoz türüdür.
- Yanlış: Zehirli olduğu düşünülebilir; bu doğru değildir, ancak kuyruk dikenine dikkat edilmelidir.
Zehir Durumu
ZEHİRLİ DEĞİLDİR. İnsan tüketimi açısından toksik değildir; mekanik olarak zarar verebilecek kuyruğundaki diken haricinde risk oluşturmaz.
Araştırma ve Kaynak
Araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
- Müller, J. & Henle, F.G.J. (1841). Systematische Beschreibung der Plagiostomen.
- Compagno, L.J.V. (1999). Checklist of Living Chondrichthyes.
- Froese, R. & Pauly, D. (eds.) (2025). FishBase.
Fotoğraf: https://www.inaturalist.org/photos/130072083
© Dennis Rabeling
