Coronella austriaca

Coronella austriaca – Avusturya Yılanı / Bakırbaşlı Yılan

(Avrupa’nın yaygın türlerinden biri olan bu zararsız yılan, adını metalik bakırımsı görünümünden alır ve halk arasında genellikle “zehirli sanılan ama zararsız olan” yılanlardan biridir.)

Bilimsel Sınıflandırma

Alem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Reptilia
Takım: Squamata
Alt takım: Serpentes
Familya: Colubridae
Alt familya: Colubrinae
Cins: Coronella
Tür: Coronella austriaca (Laurenti, 1768)

Morfolojik Özellikler

Boyut: Yetişkin bireyler genellikle 50–70 cm, nadiren 90 cm'ye ulaşır
Gövde: Kalın yapılı, düz karınlı
Renk:
Genellikle bakır kahverengi, gri veya kahverengimsi tonlarda
Sırt çizgileri hafif belirgindir
Baş kısmında koyu bir bant (gözden enseye) belirgindir
Göz: Küçük, yuvarlak göz bebeği (zararsız türlere özgü)
Pul yapısı: Dorsal pullar pürüzlü, hafif karinalıdır

Yayılış ve Habitat

Coğrafi dağılım:
Avrupa genelinde: Britanya’dan Türkiye’ye kadar
Türkiye’de Trakya, Karadeniz, İç Anadolu ve Marmara bölgelerinde kayıtlı
Habitatlar:
Kuru taşlık alanlar
Açık ormanlık bölgeler
Çalılık kenarları
Güneş gören kayalık yamaçlar

Beslenme

Küçük sürüngenler (özellikle kertenkeleler – Lacerta spp.)
Genç yılanlar, yavru kemirgenlerle beslenebilir
Boğarak öldürme yöntemi kullanır (zehirli değildir!)

Davranış ve Biyoloji

Diyurnal (gündüz aktif)
Çok iyi tırmanıcıdır ve bazen düşük ağaçlara çıkabilir
Yavaş ve temkinli hareket eder, hızlı savunma göstermez
Kış uykusuna yatar (hibernasyon)

Zehirlilik Durumu

Zehirli değildir
Zehir bezi veya zehir dişi yoktur
İnsan için tamamen zararsızdır, ancak savunma amaçlı ısırabilir

İlk Yardım ve Tıbbi Müdahale

Isırık durumunda:
Panik yapılmamalıdır
Isırık sadece mekanik yaralanmaya neden olur (yırtık veya sıyrık)
Antiseptik uygulanmalı, tetanoz aşısı kontrol edilmelidir
Tıbbi gözlem nadiren gerekir

Halkın Merak Ettiği İlginç Bilgiler

SoruCevap “Zehirli mi?”Hayır, kesinlikle zehirli değildir “Bu yılan neyle karıştırılır?”Genellikle Vipera ammodytes gibi engereklerle karıştırılır “Ağaçlara çıkar mı?”Evet, düşük seviyeli dallara tırmanabilir “Neden korkuluyor?”Rengi ve baş yapısı nedeniyle zehirli sanılır, ama doğada son derece uysaldır

Ekolojik Rol

Küçük kemirgen ve sürüngenleri avlayarak dengeli ekosistemlerin korunmasına katkı sağlar
İnsan faaliyetlerinden dolayı yaşam alanları tehdit altındadır

Bilimsel Kaynaklar

Arnold, E. N., & Ovenden, D. (2002). Reptiles and Amphibians of Europe
Sindaco, R. et al. (2006). The Reptiles of the Western Palearctic
Baran, İ., & Atatür, M. K. (1998). Türkiye Herpetofaunası (Kurbağa ve Sürüngenler)
IUCN Red List: Coronella austriaca

Fotoğraflar:Cemil Temiz - Veysel Taştan - Sezgin Şahin