Lichia amia

Lichia amia, halk arasında Akdeniz Lüferi veya Yaladerma olarak bilinen, Carangidae ailesine ait güçlü ve büyük bir yırtıcı balıktır. Sadece Akdeniz'in değil, bulunduğu tüm suların en yetenekli avcılarından biri olarak kabul edilir. Hızı, gücü ve avlanma stratejisi nedeniyle sportif balıkçılar arasında büyük bir üne sahiptir.

1. Genel Bilgiler ve Taksonomik Konum

Lichia amia, 1,5 metreye kadar boya ve 25 kg'dan fazla ağırlığa ulaşabilen büyük bir balıktır. Vücudu yandan basık ve uzundur. Rengi genellikle parlak gümüşi veya mavimsi gri tonlardadır. Belirgin fiziksel özellikleri arasında, büyük bir ağız ve sırt yüzgecinden önce gelen 6-8 adet kısa dikenli yüzgeç bulunur.

Taksonomik sınıflandırması şöyledir:

Âlem (Kingdom): Animalia (Hayvanlar)
Şube (Phylum): Chordata (Kordalılar)
Sınıf (Class): Actinopterygii (Işınsal Yüzgeçliler)
Takım (Order): Carangiformes
Aile (Family): Carangidae
Cins (Genus): Lichia
Tür (Species): Lichia amia (Linnaeus, 1758)

Coğrafi Dağılım ve Yaşam Alanları

Akdeniz Lüferi, Doğu Atlantik Okyanusu'nun ılıman ve tropikal sularından, Akdeniz'e ve Hint Okyanusu'nun batı kıyılarına kadar geniş bir coğrafyada bulunur.

Habitat Tercihi: Kıyıya yakın sığ sularda, nehir ağızlarında, lagünlerde ve kumlu zeminlerin üzerinde yaşar. Bazen avını takip etmek için çok sığ sulara bile girebilir.

2. Fiziksel Özellikler ve Yaşam Alanları

Bu balığın vücut yapısı, avını kovalamak için yüksek hızlara ulaşmasını sağlar. Güçlü kuyruk kasları ve yüzgeçleri sayesinde ani manevralar yapabilir.

Beslenme: Tam bir yırtıcıdır. Diyalogları, sardalya, hamsi gibi küçük balıklardan, kalamar ve kabuklulara kadar çeşitlilik gösterir. Genellikle sürüler halinde yaşayan küçük balıkları kıyıya doğru sıkıştırarak avlar.
Davranış: Genellikle tek başına avlansa da, üreme döneminde veya avlanma sırasında küçük gruplar oluşturabilir.

3. Ekolojik ve Ticari Önemi

Ekolojik Rolü: Akdeniz Lüferi, yaşadığı ekosistemin en üst düzey yırtıcılarından biridir. Küçük balık popülasyonlarını kontrol altında tutarak ekosistem dengesinin korunmasına katkıda bulunur.
Ticari Değer: Ticari balıkçılıkta düzenli olarak avlanan bir tür değildir. Ancak eti oldukça lezzetli ve değerlidir. Bu tür, asıl ününü sportif balıkçılık alanında kazanmıştır. Gücü, hızı ve büyüklüğü nedeniyle olta balıkçıları için çok değerli bir trofedir.

4. Türkiye'deki Durumu ve Yayılımı

Lichia amia, Türkiye'nin Ege ve Akdeniz kıyılarında bulunur. Diğer Carangidae türleri kadar yaygın olmasa da, avcılık için aranan ve özellikle Akdeniz kıyılarındaki balıkçılar tarafından iyi bilinen bir türdür.

Kaynak: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi.

Fotoğraf: (c) NasserHalaweh – bazı hakları saklıdır (CC BY-SA)