Plokiophilidae
Plokiophilidae – Ağ Komşusu Böcekler (Web-living Bugs)
Bilimsel Sınıflandırma
Alem: Animalia
Şube: Arthropoda
Sınıf: Insecta
Takım: Hemiptera
Alttakım: Heteroptera
İnfratakım: Cimicomorpha
Familya: Plokiophilidae China, 1953
Genel Bilgiler
Plokiophilidae familyası, örümcek ağlarında ya da örümceğe ait yapıların çevresinde yaşayan küçük, nadir görülen yırtıcı böceklerdir. Genellikle tropikal ve subtropikal bölgelerde görülürler. Sayıca az bilinen bu familya, entomologlarca çok özgün davranışları nedeniyle ilgi görmüştür.
Morfolojik Özellikler
- Boy: Genellikle 2–3 mm
- Vücut: Küçük, dar ve hafif yassı yapıdadır.
- Renk: Açık kahverengi, sarımsı veya grimsi desenlidir.
- Anten: Uzun ve segmentli, hareketli.
- Kanatlar: Genellikle tam gelişmiş, saydam hemielytra.
- Gözler: Orta büyüklükte bileşik gözler.
- Ayaklar: İnce, ağ yapıları arasında gezinmeye uygun.
- Özel yapı: Ağız parçaları yırtıcıya özgü, delici-emici yapıdadır.
Yaşam Alanı ve Ekoloji
- Çoğu tür, örümcek ağlarında ya da örümceklerin beslenme yapılarında yaşar.
- Ağ üzerinde ya da ağ yakınında aktif olabilir.
- Bazı türler örümceklerin av artıklarını tüketirken, bazıları doğrudan küçük avlar da yakalar.
- Nadiren açık alanda bulunurlar; genellikle korunaklı, gölgeli alanları tercih ederler.
Beslenme
- Yırtıcıdırlar.
- Küçük eklembacaklılar, tripler ve larvalarla beslenirler.
- Bazen örümceğin avladığı organizmaları paylaşırlar (kleptoparazit davranış).
- Nadiren bitki özsuyu da emebilirler.
Üreme ve Gelişim
- Yumurtalarını ağlara yakın dokulara bırakırlar.
- Nimfler ağ içinde gelişimlerini tamamlar.
- Gelişim süreleri tür ve çevresel koşullara bağlıdır.
Türkiye’deki Durumu
Plokiophilidae, Türkiye faunasında henüz resmi olarak kayıtlı değildir. Ancak güney kıyılarda (Antalya, Mersin, Hatay) potansiyel habitatlar bulunur.
Yapılacak detaylı lokal araştırmalarda Akdeniz kökenli türlerin kaydedilmesi mümkündür.
Latince Adın Anlamı
"Plokiophilidae", Yunanca “plokios” (örgü, ağ) ve “philos” (seven) kelimelerinden türetilmiştir. Anlamı: "ağları seven" ya da "ağ çevresinde yaşayanlar"dır.
Ekolojik Rol
- Örümceklerle simbiyotik veya kleptoparazitik ilişki kurarak ilginç bir denge unsuru oluştururlar.
- Örümcek popülasyonlarının çevresel denetiminde dolaylı rol üstlenebilirler.
İnsanla Etkileşim ve Zararlılık Durumu
- İnsan için tamamen zararsızdır.
- Zehirli değildir, ısırmaz, sokmaz.
- Gizli yaşam tarzları nedeniyle insanlarla teması yoktur.
Yanlış Bilinenler ve Efsaneler
- Efsane: Örümceklerin yavrusudur.
- Gerçek: Tamamen farklı bir böcek familyasına aittir.
- Efsane: Ağ yapar.
- Gerçek: Ağ yapmaz; örümceklerin yaptığı ağlarda yaşar.
- Efsane: Bitki zararlısıdır.
- Gerçek: Bitkilere zarar vermez, yırtıcıdır.
Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi
Kaynaklar:
- Schuh & Slater (1995). True Bugs of the World
- Henry, T.J. (2009). Bugs of the Cimicomorpha
- GBIF veritabanı
- Zoological Journal of the Linnean Society
- Fauna Europaea
Görseller & Kaynak Bilgileri
Holotip Görünümleri – Plokiophiloides bannaensis (Çin):
A: Dorsal (üst), B: Ventral (alt), C: Dişi paratip dorsal, D: Dişi paratip ventral
Kaynak: Phys.org haber portalından alıntılanmış, Çinli bilim insanları tarafından belgelenmiş biotaxa.org
+10phys.org
+10inaturalist.lu
+10
Tip Örnek Koleksiyonu – Yeni tanımlanan türler (Avustralya/Fiji):
C: Dorsal, D: Lateral profil görünüm
E: Karın segmentleri yakın çekim
Kaynak: American Museum Novitates (BioOne) görseli bioone.org
+2bioone.org
+2bioone.org
+2
Laboratuvar Hazırlığı – Yakın plan dorsal görünüm (UCR Heteroptera LAB):
Bilimsel analiz amaçlı hazırlanmış, net morfolojik detay içerir heteroptera.ucr.edu
Çok Yönlü Tip Serisi – Lipokophila cinsinden türler (Costa Rica):
A–F: Farklı açılardan komple dorsal ve lateral görünüşler
Kaynak: BioOne – Proceedings of the Entomological Society of Washington mdpi.com
+2bioone.org
+2bioone.org
+2
