Coreidae

Familya: Coreidae Leach, 1815

(Coreidae – Yaprak Ayaklılar / Ağaç Kabuğu Böcekleri)

Bilimsel Sınıflandırma

• Alem: Animalia – Hayvanlar
• Şube: Arthropoda – Eklem Bacaklılar
• Sınıf: Insecta – Böcekler
• Takım: Hemiptera – Yarımkanatlılar
• Alt takım: Heteroptera – Gerçek Böcekler
• Familya: Coreidae Leach, 1815

Genel Özellikler

• Coreidae familyası, genellikle ince, uzun vücutlu, büyük boyutlu ve sağlam yapılı fitofag (bitki özsuyu emici) türleri içerir.
• En dikkat çekici morfolojik özellik, arka bacakların genişlemiş veya yaprak benzeri bir yapı göstermesidir (özellikle tibia kısmı).
• Antenleri genellikle 4 segmentlidir.
• Koku bezleri gelişmiştir; tehdit anında rahatsız edici bir sıvı salarlar.
• Elytra (ön kanatlar) iyi gelişmiştir ve uçma yetileri genellikle mevcuttur.
• Renkler çoğunlukla kahverengi, gri, siyah veya pas tonlarındadır; kamuflajları oldukça başarılıdır.

Habitat ve Yayılım

• Dünya genelinde yaygın olup, özellikle tropikal ve ılıman bölgelerde çeşitlilik kazanır.
• Bitki örtüsüne sahip her türlü açık alanda; çalılıklar, çayırlar, orman açıklıkları, tarla kenarları ve taşlık alanlarda bulunur.

Türkiye’de Görülen Cins ve Türlerden Örnekler:

• Coreus marginatus – En yaygın Avrupa ve Türkiye türlerinden biridir.
• Gonocerus spp. – Özellikle meyve ağaçlarında gözlemlenir.
• Alydus calcaratus – Karınca taklitçiliği ile bilinir.
• Phyllomorpha laciniata – Yaprak benzeri vücut yapısıyla ayırt edilir (önceki mesajda işlendi).
• Görüldüğü şehirler: İzmir, Ankara, Konya, Isparta, Erzurum, Gaziantep, Antalya, Artvin, Mersin.

İnsana Zararlılık Durumu

• İnsan için tehlikeli değildir.
• Isırmaz, sokmaz; yalnızca rahatsız edici kokulu sıvılar salabilirler.
• Alerjik reaksiyon ya da toksik etki rapor edilmemiştir.

Beslenme ve Ekoloji

• Tamamı fitofag (bitki özsuyu emici) olup, genellikle meyve, tohum, yaprak ve gövde dokularından beslenirler.
• Bazı türler tarım zararlısı olarak bilinir (özellikle tropikal türler).
• Ekolojik olarak, bitki-toprak ilişkilerini etkileyen doğal böcek populasyonlarının önemli bir parçasıdırlar.
• Bazı türlerde kimyasal savunma ve taklit davranışı (mimikri) gözlenmiştir.

Üreme Bilgisi

• Dişiler yumurtalarını bitki gövdelerine ya da yaprak altına sıralı diziler halinde bırakır.
• Yumurtalardan çıkan nimfler birkaç evre geçirdikten sonra ergin hale gelir (hemimetabolik gelişim).
• Üreme dönemi genellikle ilkbahar sonu – yaz ortasıdır.
• Bazı türlerde dişiler yumurtaları sırtlarında taşıyarak korur (örneğin Phyllomorpha laciniata).

Zehir Durumu

• Zehirli değildir.
• Salgıladığı kokulu sıvı yalnızca savunmaya yöneliktir, toksik etki göstermez.
• Evcil hayvanlar veya insanlar üzerinde risk oluşturmaz.

Yanlış Bilinenler ve Efsaneler

1. Efsane: Arka bacakları geniş olan her böcek çekirge ya da zararlıdır.
2. Gerçek: Yaprak benzeri bacak yapısı Coreidae ailesine özgüdür; çoğu tür zararsızdır.
3. Efsane: Kötü koku salgılayan tüm böcekler zehirlidir.
4. Gerçek: Koku savunmadır, zehirli değildir. Bu familyada toksin üreten tür yoktur.
5. Efsane: Türkiye’de yalnızca birkaç türü yaşar.
6. Gerçek: Türkiye’de bu familyaya ait birçok tür tespit edilmiştir ve hâlâ keşfedilmemiş olanlar da olabilir.
7. Efsane: Uçamazlar.
8. Gerçek: Çoğu türde uçma yetisi tamdır; bazıları uçarak yayılım gösterir.
9. Efsane: Tarım alanlarında mutlaka zarar verirler.
10. Gerçek: Az sayıda tür zararlı olarak sınıflandırılır; çoğu tür doğal ortamda dengeli yaşar.

Bilgi ve araştırma: Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kaynaklar:

• Dolling, W.R. (2006). Coreidae of the Palearctic Region
• Henry, T.J. & Froeschner, R.C. (1988). Catalog of the Heteroptera of North America
• Fauna Europaea Veritabanı
• Türkiye Entomoloji Dergisi, 2016–2022 Arşivi
• Scudder, G.G.E. (2009). Coreid Bugs Worldwide: Distribution and Ecology