Nesokia indica

Bu tür, diğer farelerden farklı olarak iri yapısı ve tarım alanlarında açtığı karmaşık tünellerle bilinen, güçlü bir kemirgendir.

I. Taksonomik Sınıflandırma

• Takım (Order): Rodentia (Memeliler sınıfındaki kemirgenler takımı).
• Aile (Family): Muridae (Sıçangiller).
• Alt Aile (Subfamily): Murinae (Eski Dünya fareleri).
• Cins (Genus): Nesokia (Mole Rat'ler olarak bilinen, güçlü ve tıknaz yapılı sıçanlar).
• Tür (Species): N. indica
• Tanımlayan: Gray, 1830
• Türkçe Adı: Hint Bandikut Sıçanı, Hint Kör Faresi. Bandikut adı, büyük boyutlu diğer Güney Asya farelerinden gelmektedir, ancak bu tür daha çok Mole Rat (Kör Fare/Köstebek Sıçanı) özelliklerine sahiptir.
• Latince Anlamı: Latince'deki indica kelimesi, türün ilk tanımlandığı ve yaygın olduğu coğrafyalardan biri olan Hindistan'a (Indian/Hint) atıfta bulunur.

II. Temel Özellikler ve Ekoloji

• Yayılış Alanı: Dağılımı geniş ancak parçalıdır. Türkiye (Güneydoğu Anadolu, sınırlı alanda), Mısır, Orta Doğu (Suriye, Ürdün, Irak, İran, Afganistan) ve Güney Asya (Pakistan, Hindistan) bölgelerine yayılmıştır.
• Morfoloji: Orta ila büyük boyutlu, tıknaz ve güçlü yapılı bir sıçandır. Baş-vücut uzunluğu 15 ila 20 cm civarındadır. Kulakları ve gözleri küçüktür. Özellikle kazmaya adapte olmuş güçlü ön ayaklara sahiptir. Kuyruğu kısadır ve gövdesinden daha kısadır. Kürk rengi genellikle grimsi kahverengi tonlarındadır.
• Habitat Tercihi: Nemli toprakları, çamurlu alanları, sulama kanallarının kenarlarını ve yoğun olarak tarım arazilerini tercih eder. Toprak altında yaşadığı için toprak türü ve nem oranı onun için kritiktir.
• Yuva Sistemi: En belirgin özelliği, karmaşık ve yaygın tünel sistemleri inşa etmesidir. Bu sistemler, yüzeyin hemen altında beslenme tünelleri ve daha derinde yuvalama odaları içerir. Yüzeye çıkardığı toprak yığınları (köstebek yuvalarına benzer) varlığını belli eder.
• Beslenme: Esas olarak otçuldur. Yeraltı bitki kısımlarını (kökler, yumrular), yeşil bitkileri ve tahılları yer. Tarım ürünlerine verdiği zarar nedeniyle bazı bölgelerde zararlı olarak kabul edilir.
• Korunma Durumu: Asgari Endişe (Least Concern - LC) kategorisindedir. Geniş bir coğrafyada yaygın olması nedeniyle şu an için küresel bir risk taşımamaktadır.

III. Yanlış Bilinen ve Doğru Bilinen Mitolojik ve Ekolojik Bilgiler

• YANLIŞ (Küresel Zararlı Miti): Her yerde aynı derecede zarar veren, klasik bir tarım zararlısıdır.
• Gerçeklik: Hayır. Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'nin açıklamalarına göre, N. indica'nın zararlı potansiyeli yerel ve habitat bağımlıdır. Özellikle su ve nemin bol olduğu tarım alanlarında yoğun nüfusa ulaşarak büyük ekonomik kayıplara neden olabilir. Ancak kurak ve doğal bozkır habitatlarında ekolojik rolü daha dengelidir. En büyük zararı, sadece ürünleri yemekle kalmaz, sulama kanallarına açtığı tünellerle su sızıntısına neden olarak alt yapıya da zarar vermesidir.
• DOĞRU (Toprak Altı Yaşamı Gerçeği): Bu tür, yaşamının büyük bir bölümünü toprak altında geçirir ve kazma yeteneği olağanüstüdür. Bu yönüyle Kuzey Amerika'daki tarla farelerinden (Voles) veya çöl gerbillerinden ayrılır.

IV. Taksonomik Durum ve Bilimsel Ad Değişiklikleri

• Monotipik Cins Tartışması: Nesokia cinsi, genellikle tek bir türü (monotipik) içerdiği düşünülen, ancak sonradan diğer türlerin de eklendiği bir cins olmuştur. N. indica, bu cinsin ana ve en yaygın temsilcisi olarak kalmıştır.
• Sinonimler ve Alt Türler: Türün geniş yayılımı nedeniyle geçmişte birçok yerel popülasyon ayrı tür veya alt tür olarak tanımlanmıştır. Bilimsel literatürde geçen ve artık N.indica'nın sinonimi olarak kabul edilen önemli bir ad Mus hardwickei (Gray, 1837)’dir.
• Kritik Not: Özellikle Türkiye popülasyonlarının, bu türün batıdaki en uç noktası olması ve komşu coğrafyalardan ayrışması nedeniyle taksonomik statüsü üzerine çalışmalar yapılmıştır. Moleküler genetik çalışmalar, Nesokia indica'nın geçerli bir tür olduğunu onaylamakla birlikte, batı (Türkiye/Suriye) ve doğu (Hindistan) popülasyonları arasındaki alt tür düzeyinde veya coğrafi soy hattı düzeyinde farklılaşmanın derecesi, hala bilimsel bir araştırma konusudur.

Kaynakların Geniş Kapsamlı Derlemesi

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kullanılan Harici Kaynaklar

• IUCN Red List: Türün Asgari Endişe (LC) statüsü ve geniş yayılımı.
• Genel Biyolojik ve Ekolojik Kaynaklar: Morfolojik özellikler (güçlü yapı, kısa kuyruk, küçük kulaklar), habitat tercihi (nemli topraklar, tarım arazileri) ve karmaşık tünel sistemi inşası.
• Gray (1830) İlk Tanımı: Türün bilimsel adının kökeni ve Mus hardwickei gibi eski sinonim adları.
• Zoolojik ve Tarımsal Çalışmalar: Türün tarıma verdiği zarar (kökleri ve sulama kanallarını tahrip etme) ve popülasyon dinamikleri.