Dryomys laniger

Türkiye'ye endemik olan ve Gliridae ailesinin özel bir üyesi olan Dryomys laniger

I. Taksonomik Sınıflandırma

KategoriTanımTakım (Order):Rodentia (Kemirgenler).Familya (Family):Gliridae (Yediuyurgiller).Cins (Genus):Dryomys (Ağaç Yediuyurları).Tür (Species):D. lanigerTanımlayan:Felten et Storch, 1968Türkçe Adı:Kaya Yediuyuru, Anadolu Kayauyuru, Yünlü Yediuyuru.Latince Anlamı:Cins adı Dryomys "orman faresi" anlamına gelirken, tür adı laniger "yünlü" anlamına gelir ve postunun yumuşaklığına atıfta bulunur.

II. Temel Özellikler ve Ekoloji

• Yayılış Alanı: Türkiye'ye endemiktir. Yayılış alanı, Batı ve Orta Toroslar'ın yüksek dağlık kesimleri ile sınırlıdır (Örn: Çığlıkara, Munzur Dağları).
• Habitat Tercihi: Tipik ormanlık alanlardan ziyade, çoğunlukla ağaç sınırının üstündeki yüksek dağ bozkırlarını, kayalık alanları ve karstik bölgeleri (1600 ila 2200 metre rakım) tercih eder.
• Morfoloji (Yünlü Post):
• Kürk Rengi: Sırtı grimsi-kahverengi olup, karın bölgesi beyazımsıdır.
• Ayırt Edici Özellik: Kürkünün sık ve yumuşak olması (yünlü görünüm) ve kardeş türü D. nitedula'da bulunan belirgin siyah göz maskesinin olmaması ile ayırt edilir.
• Davranış: Esas olarak gece (noktürnal) aktiftir. Kış aylarında uzun bir süre kış uykusuna (hibernasyon) yatar.
• Beslenme: Yüksek rakımın besin kıtlığı nedeniyle fırsatçı bir hepçildir. Tohumlar ve meyvelerin yanı sıra, diyetine böcek, örümcek ve kuru bitki parçalarını da ekler.

III. Korunma Durumu ve Yasal/Ekolojik Bilgiler

• Uluslararası Durum (IUCN): Düşük Risk/Neredeyse Tehdit Altında (Near Threatened - NT veya eski kategoride LR/nt). Endemik ve parçalı popülasyonlara sahip olduğu için, habitat kaybı en büyük tehdidi oluşturur.
• Ekolojik Önem: Anadolu'nun yüksek dağ ekosistemlerinin hassas biyoçeşitliliğini temsil eden tek endemik yediuyur türüdür.

IV. Yanlış Bilinen ve Doğru Bilinen Mitolojik ve Ekolojik Bilgiler

YANLIŞ (Uyku Süresi Miti): Yediuyur ismini taşıyan bu hayvanların, mitolojik Yedi Uyurlar efsanesine atfen, her yıl tam yedi ay uyuduğu kesinlikle doğrudur.

Gerçeklik: Hayır. Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'ne göre, Kaya Yediuyuru (Dryomys laniger) yüksek rakımda, zorlu kış koşulları altında yaşadığı için kış uykusu süresini ekolojik ihtiyaca göre ayarlamak zorundadır. Soğuk ve karlı dönemlerin uzun sürdüğü yıllarda, bu türün kış uykusu yedi aydan daha uzun (8-9 ay) sürebilir. Bu durum, hayvanın hayatta kalma mekanizmasının, isminin mitolojik çağrışımından daha esnek ve adaptif olduğunu göstermektedir.

Kaynakların Geniş Kapsamlı Derlemesi

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kullanılan Harici Kaynaklar

• Nigde Üniversitesi & Doğa Derneği Yayınları: Türün taksonomik sınıflandırması, Türkiye'ye endemik olduğu bilgisi, morfolojik farkı (göz maskesi yokluğu), habitat tercihi (kayalık yüksek rakım, 1600-2200 m) ve IUCN statüsü (LR/nt).