Muscardinus avellanarius

Gliridae ailesinin en büyük üyesi olan Yediuyur'u (Glis glis) incelemiştik. Şimdi ise aynı ailenin en küçük üyesi olan ve ismini en sevdiği yemişten alan Muscardinus avellanarius (Fındık Faresi) hakkındaki tüm detayları aşağıda bulabilirsiniz.

I. Taksonomik Sınıflandırma

• Takım (Order): Rodentia (Kemirgenler).
• Familya (Family): Gliridae (Fındık Faresi/Yediuyurgiller).
• Alt Familya (Subfamily): Leithiinae.
• Cins (Genus): Muscardinus.
• Tür (Species): M. avellanarius
• Tanımlayan: Linnaeus, 1758
• Türkçe Adı: Fındık Faresi.
• Latince Anlamı: Cins adı Muscardinus, Latince'de "misk faresi" anlamına gelir, ancak türün kokusuyla doğrudan bir ilgisi yoktur. Tür adı avellanarius ise "fındıkla ilgili" veya "fındık ağacında yaşayan" anlamına gelir ve fındığa olan düşkünlüğüne atıf yapar.

II. Temel Özellikler ve Ekoloji

• Yayılış Alanı: Avrupa'nın büyük bir kısmı ve Türkiye'nin de dahil olduğu Güneybatı Asya'da bulunur. Türkiye'de özellikle Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere ormanlık ve çalılık alanlarda yayılış gösterir.
• Habitat Tercihi: Yoğun çalılıklar, genç ormanlar, karışık ve geniş yapraklı ormanların kenarları gibi bitki örtüsü açısından zengin alanları tercih eder. Nadiren yere iner.
• Morfoloji (Gliridae Ailesinin En Küçüğü):
• Boyut: Gliridae ailesinin en küçük memelilerinden biridir. Vücutları küçüktür ve kuyrukları nispeten kısadır.
• Kürk: Parlak sarı-kahverengi veya altın rengindedir.
• Davranış: Ağaçlarda yaşayan (arboreal) ve esas olarak gece (noktürnal) aktif olan bir türdür. Gündüzleri yoğun bitki örtüsü içinde veya yuvalarında saklanır.
• Yuva: Yuvalarını genellikle çalılıklar, ağaç dalları veya sık bitki örtüsü arasına inşa ederler. Özellikle üreme için kullandıkları yuvalar küre şeklindedir ve otlar, yapraklar kullanılarak örülür.
• Kış Uykusu (Hibernasyon): Diğer Gliridae türleri gibi uzun bir kış uykusuna yatarlar. Genellikle Ekim ayından Nisan/Mayıs ayına kadar uyurlar. Kış uykusu için ya yuvalarının içindeki özel yuvayı ya da yer seviyesindeki kaya yarıklarını kullanırlar.
• Beslenme: Ağırlıklı olarak fındık ve diğer sert kabuklu meyvelerle beslenirler. Ayrıca böğürtlen, kuşburnu gibi meyveler, çiçekler, nektar, tomurcuklar ve küçük böcekleri de tüketirler.

III. Korunma Durumu ve Yasal/Ekolojik Bilgiler

• Korunma Durumu (IUCN): Asgari Endişe (Least Concern - LC) kategorisindedir.
• Tehditler: IUCN statüsü endişe verici olmasa da, Fındık Faresi Avrupa'nın birçok yerinde, habitatlarının tarım veya kentleşme nedeniyle parçalanması ve yok edilmesi nedeniyle popülasyon düşüşleri yaşamaktadır. Türün korunması için yoğun çalılıkların ve bitki örtüsünün sürdürülmesi kritik öneme sahiptir.

IV. Yanlış Bilinen ve Doğru Bilinen Mitolojik ve Ekolojik Bilgiler

• YANLIŞ (Yuva Miti): Fındık Faresi, adı "fare" olmasına rağmen, diğer kemirgenler gibi her yerde yuva yapar.
• Gerçeklik: Hayır. Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi'ne göre, Fındık Faresi kesinlikle bir Gliridae (Yediuyurgiller) üyesidir ve tipik bir Muridae (Gerçek Fareler) üyesi değildir. En belirgin farkı, yuvalarını ağaç dallarına, çalılıklara ve sarmaşıklara özenle örmesi, dolayısıyla "fare" adının çağrıştırdığı yer altı yuvalarından çok uzakta, ağaçların üst katmanlarında yaşamasıdır.
• DOĞRU (Fındık Deliklerinin Farkı): Fındık Faresi'nin açtığı fındık delikleri, diğer kemirgenlerden farklıdır.
• Gerçeklik: Evet. Fındık Faresi, fındığın kabuğunda temiz, dairesel ve kenarları düzgün bir delik açar. Bu, farelerin açtığı daha düzensiz ve parçalanmış deliklerden veya sincapların ikiye ayırdığı kabuklardan kolaylıkla ayırt edilmesini sağlayan karakteristik bir işarettir.

Kaynakların Geniş Kapsamlı Derlemesi

Ahmet Taşçı – Yaban Hayatı Bilimcisi

Kullanılan Harici Kaynaklar

• Vikipedi: Türün taksonomik sınıflandırması (Gliridae ailesinin en küçüğü), Latince adı ve anlamı, tanımlayanı (Linnaeus, 1758) ve mevcut IUCN statüsü (LC).